Mahalla va oila

reflexus
– aks etish);
 
organizmning tashqi yoki ichki 
ta’sirlarga markaziy nerv sistemasi orqali (ishtirokida) 
beradigan javob reaksiyasi.
 
“Refleks” atamasi ilmiy 
muomalaga (fiziologiyaga) fransuz olimi Rene Dekart 
tomonidan XVII asrda kiritilgan. Biroq psixik faoliyatni 
tushuntirib berish uchun u faqat 1863 yili rus materialistik 
fiziologiyasining asoschisi I.M.Sechenov tomonidan 
qo‘llanilgan. I.M.Sechenov ta’limotlarini rivojlantirar ekan 
I.P.Pavlov refleksning amal qilishi, ishlash xususiyatlarini 
eksperimental yo‘llar bilan tadqiq qildi. Barcha reflekslar ikki 
guruhga:
 shartli 
va
 shartsizga 
farqlanadi. 
Oila 
G‘arb ilmida, “Oila” degan so‘z ikki xil ataladi. 1. 
Family
(oila) – bu biologik tomondan birlashish va nasl qoldirish. 2. 
Hous ehold
(oila) – bu ikki vazifani o‘z ichiga oladi, ya’ni 
unga oilaning iqtisodiy jihatlari – mol-mulk ta’minoti va oila 
a’zolarini milliy, diniy, iqtisodiy jihatdan tarbiyalash vazifasi 
kiradi.
 

---

211
Stress 
Zo‘riqish, kuchlanish, lot. 
strees
– zo‘riqish); 1. 
organizmning jismoniy va psixik shikast yetkazishi mumkin 
bo‘lgan ta’sirlarga nisbatan bildiradigan adaptatsion - himoya 
munosabatlari majmui; 2. zo‘riqish holati - odam organizmiga 
ta’sir etayotgan turli noxush omillar ta’siriga javoban yuzaga 
keladigan fiziologik himoya munosabatlari majmui. Kuchli 
ta’sir ostida yuzaga keluvchi zo‘riqish holati.
 
Suitsid 
lotincha so‘zdan olingan bo‘lib, o‘z joniga qasd qilish, ongli
ravishda o‘zini hayotdan mahrum qilishdir. 
Ustanovka 
Organizmning ma’lum bir faoliyatni amalga oshirishga 
anglanmagan holda tayyorlik holati. U. odamning o‘zini o‘rab 
turgan odamlar yoki ob’ektlarni ma’lum darajada idrok qilish, 
baholash va ular bilan munosabatda bo‘lishga anglanmagan 
holda tayyorlik holati. U. shaxsning muayyan faoliyatni 
(idrok, tafakkur, maqsadga muvofiq harakatlar va hokazo) 
bajarishga qaratilgan, avvalgi tajribasi bilan belgilangan 
tayyorgarligi; kishining uni muayyan tarzda harakatga 
undovchi tayyorgarlik shakli. Tayyorgarlikda idrok yoki 
harakatning ustunligiga qarab, U. sensor va motor 
ustanovkalarga bo‘linadi.