Mahalla va oila

Axloq tarkibiga quyidagi elementlar: 
axloq to‘g‘risidagi ilg‘or 
qarashlar, nazariyalar; milliy axloqiy urf-odatlar; shaxsning eng yuksak 
axloqiy fazilatlari; muomala odobi; kiyinish odobi; mehmondo‘stlik va 
ovqatlanish odobi; kasbiy odob; etiket kiradi.
Oilaviy nizo va ziddiyatlar. 
Mustahkam oila sog‘lom turmush tarzi asosida shakllanadi. Bugungi 
kunda ijtimoiy-iqtisodiy hayotimizda yuz berayotgan jadal o‘zgarishlar, 
yutuqlar bilan bir qatorda oilaviy munosabatlar tizimida ajralishlar, yoshlar 
orasida deviant xulq-atvor ko‘rinishlarining ko‘payganligi, ota-onalar va 
farzandlar o‘rtasida ziddiyatlarning paydo bo‘lishi, tirik yetimlar sonining 
oshishi kuzatilmoqda. Oilaning jamiyatdagi mavqeini saqlab qolish, uning 
mustahkamligini saqlash va kuchaytirish, uning muqaddasligini kelajak 

---

172
avlodlar ongiga singdirish hozirda dolzarb muammolardan hisoblanadi. 
Chunki, oila ijtimoiy-psixologik butunlik sifatida me’yoriy va informatsion ta’sir 
vositasi sifatida shaxsga ijtimoiylashtiruvchi ta’sir ko‘rsatadi.
Oilada jipslik, inoqlikning yo‘qligi uni tashqi negativ omillarga ta’sirchan 
qilib qo‘yadi. Shuning uchun, o‘tish davrida oila-nikoh munosabatlarida 
barqarorlikni saqlash muhim ahamiyat kasb etadi. 
Ziddiyatlar turli sabablarga ko‘ra yuzaga chiqadi: ma’naviy, moddiy, 
iqtisodiy, siyosiy, diniy kelishmovchiliklar va boshqalar. Ziddiyatni chuqurroq 
tushinish uchun albatta uning kelib chiqish sabablarini o‘rganmoq lozim. 
Masalan, ikki er-xotin o‘rtasidagi ziddiyatlarni oladigan bo‘lsak, avvalo 
ularning oilaviy hayotda turli ma’naviy va moddiy zahiraga ega bo‘lgan 
oilalarda tarbiyalanganliklari, bir-birini hurmat qilmasligi, tushunmasligi, er 
xotinni, xotin erni qo‘llab-quvvatlamasligi, oiladagi iqtisodiy yetishmovchilik va 
hokazolarni sabab qilib olish mumkin.