Mahbub ul qulub

Talmih (“nazar solmoq”) she‟r yoki narsa mashhur tarixiy voqealar, 
afsonalar, adabiy asarlar yoki maqollarga ishora qilmoq san‟atidir. Shoirlar 
muhabbat mavzusidagi asarlarida ko„pincha Sharqda keng tarqalgan”Farhod va 
Shirin”, “Layli va Majnun”, “Vomiq va Uzro”, “Tohir va Zuhro” kabi qissalar va 
dostonlarning qahramonlari nomiga ishora qiladilar.Bu san‟atda o„quvchi o„zi 
mutolaa qilayotgan asar qahramoni hayoti, tuyg„ulari, ma‟naviy qiyofasini o„sha 
mashhur qissa, afsona qahramoni bilan qiyoslaydi. 
Tavakkul qismida shunday talmih uchraydi.
Tavakkul chun durust ermas muhaldur, 
Anga na‟layining ortug„ shiroki. 
Durust o„lg„ach yig„ilsa ganji Qorun, 
Yo„q ul dam rohravning hech boki
1
. 
Bu yerda tarixiy shaxs Qorunga ishora qilinyapti. 
Xulosa qilib aytganda, Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub” asari va undagi 
hikoyatlar g„oyaviy -badiiy jihatdan katta ahamiyatga ega asardir. Asarga kiritilgan 
she‟riy san‟atlar esa hikoyatlarning badiiyligini yanada oshirgan.
3
Is'hoqov Yo. So„z san'ati so„zligi. Toshkent , 2006. 80-bet.
4
Alisher Navoiy. “Mahbub ul-qulub”,489-bet.
1
Alisher Navoiy. “Mahbub ul-qulub”,487-bet.

---

53 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO„YXATI 
1. Karimov I.A. O„zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. Toshkent: 
"O„zbekiston", 2011. 440 bet. 
2. Karimov I.A. Yuksak ma'naviyat - yengilmas kuch. Toshkent: "Ma'naviyat", 
2008. 176 bet. 
3. Alisher Navoiy. “Mahbub ul-qulub” Mukammal asarlar to„plami. 10 jildlik
9-jild. Toshkent: G„afur G„ulom nomidagi nashriyot- matbaa ijodiy uyi, 2011.764 
bet. 

---

54 
4. Alisher Navoiy asarlari tilining izohli lug'ati. 4 tomlik. 1-tom. Toshkent: "Fan", 
1983. 656 bet. 
5. Alisher Navoiy. “Lison ut-tayr”. Toshkent: G„afur G„ulom nomidagi nashriyot- 
matbaa ijodiy uyi, 2005.470 bet. 
6. Alisher Navoiy. Hayrat ul-abror.Toshkent: G„afur G„ulom nomidagi 
nashriyot- matbaa ijodiy uyi, 2006. 400 bet 
7. Boboyev T. She'r ilmi ta‟limi. Toshkent, 1996. 344 bet. 
8. Berdaq Yusuf. Mumtoz adabiy asarlar lug„ati. Toshkent: “Sharq” nashriyoti, 
2010. 527 bet. 
9. Donishmanlar tuhfasi. Toshkent, 2009. 405 bet. 
10. Hamidjon Homidiy. Tasavvuf allomalari. Toshkent:”Sharq” nashriyoti, 2004. 
208 bet. 
11. Haqqulov I. Kamol et kasbkim. Toshkent, 1991. 238 bet. 
12. Haqqulov I. Navoiyga qaytish. Toshkent, "Fan", 2007. 224 bet. 
13. Haqqulov I. Zanjirband sher qoshida. Toshkent, 1989. 223 bet. 
14. Haqqulov I.Meros va mohiyat.Toshkent: “Ma‟naviyat”2008.204 bet. 
15. Hayitmetov A. Temuriylar davri o„zbek adabiyoti. Toshkent: "Fan", 1996. 
160 bet. 
16. Hayitmetov A. Adabiy merosimiz ufqlari. Toshkent, 1997. 240 bet. 
17. Is'hoqov Yo. So„z san'ati so„zligi. Toshkent, 2006. 127 bet. 
18. Komilov N. Tasavvuf. 1-kitob.Toshkent: “Movarounnahr”,1996. 272 bet. 
19. Komilov N. Tasavvuf. 2-kitob.Toshkent: “Movarounnahr”, 1999. 208 bet. 
20. Komilov N. Faqr nuri porlagan qalb. Toshkent:”Ma‟naviyat”,2001. 93bet. 
21. Navoiy asarlari lug„ati. Toshkent, 1972. 784 bet. 
22. Navoiyga armug„on. 5-kitob. Toshkent. 2006. 167 bet. 
23. Ochilov E. Alisher Navoiy. Hikmatlar.Toshkent, 2010. 224 bet. 
24. Qayumov A. Alisher Navoiy. Toshkent, 1991. 160 bet 
25. Qayumov A. Dilkusho takrorlar va ruxafzo ash'orlar. Toshkent, 2011. 272 bet. 
26. Sultonmurod Olim. Navoiy-yoshlarga. Toshkent, 2008. 103 bet. 

---

55 
27. Sirojiddinov Sh. Alisher Navoiy manbalarining qiyosiy-tipologik, tekstologik 
tahlili. Toshkent: ”Akademnashr”, 2011.325 bet 
28. Vohidov 
R., 
H.Eshonqulov. 
O„zbek 
mumtoz 
adabiyoti 
tarixi.Toshkent:”O„zbekiston Yozuvchilar uyushmasi Adabiyot jamg„armasi 
nashriyoti”, 2006.527bet. 
29. O„z ME. 1-tom.Toshkent, 2000.577-bet. 
30. G‟afurov G‟. Sharq javohirlari. Toshkent :”Ma‟naviyat”, 2000. 182 bet. 
31. Abadiyat gulshani. Tuzuvchi: Rahmatov O„. Toshkent: “Sharq”, 2013. 127 
bet. 
32. Sultonmurod Olim."Mahbub ul- qulub”da shoirlar va oshiqlar tasnifi”//O„zbek 
tili va adabiyoti jurnali. 2010. 6-son. 38-bet. 
33. To„ychiyev U. ”Navoiyni ishqni turlarga ajratib tasvirlashi”// O„zbek tili va
adabiyoti jurnali. 2010. 6-son. 22-bet. 
34. Ziyo uz.com sayti. Alisher Navoiy asarlari tahlili sahifasi. 
O„zbek filologiyasi fakulteti 4-kurs 
talabasi Mahmudova Gulmiraning
“Navoiyning “Mahbub ul - qulub” 
asaridagi hikoyatlarning g‟oyaviy
mohiyati” mavzusidagi bitiruv 
malakaviy ishiga

---

56