www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Ümumi psixologiya. Psixologiya
230
230
məktəbə daxil olan uĢaqlarda bu cür bacarıq, baĢqa sözlə,
qavradıqları cisimləri məqsədəuyğun təhlil və fərqləndirmə
bacarığı formalaĢmadığına görə təlimdə ciddi çətinliklərlə
qarĢılaĢırlar. Ona görə də təlim fəaliyyəti prosesində uĢaqlarda
həmin bacarıqları formalaĢdırmaq, onları müĢahidə etməyə
alıĢdırmaq
zəruridir.
UĢağın
qavrayıĢının
seçiciliyi,
mənalılığı, predmetliliyi lazımi səviyyədə olmalıdır.
Məktəbə daxil olan vaxt uĢağın diqqəti artıq ixtiyari
xarakter daĢımalı, onun həcmi, davamlılığı, paylanması və
keçirilməsi kifayət qədər inkiĢaf etməlidir. Altı yaĢlı uĢaq
yalnız o zaman uzun müddət, diqqəti yayınmadan hər hansı
bir iĢlə məĢğul ola bilər ki, həmin iĢ onu maraqlandırsın,
özünə cəlb etsin. Lakin bu yaĢ dövründə uĢaqda ixtiyari diqqət
hələ o səviyyədə formalaĢmamıĢdır ki, onun üçün maraqlı
olmayan bir cismin və ya hadisənin üzərində mərkəzləĢməsini
təmin etsin. Təlim fəaliyyəti isə ixtiyari diqqət olmadan keçə
bilməz. Burada çox vaxt maraqlı olmayan, lakin zəruri
tapĢırıqları da yerinə yetirmək tələb olunur. Ona görə də
təlimin ilk günlərindən müəllim Ģagirdlərdə ixtiyari diqqətin
planlı Ģəkildə formalaĢdırılmasına fikir verməlidir.
Altı yaĢlı uĢağın hafizəsini də diqqətində olduğu kimi
səciyyələndirmək lazım gəlir. UĢaq öz parlaqlığı, qeyri adiliyi
ilə diqqətini cəlb edən cisim və hadisələri asan və tez yadda
saxlayır. Bu o deməkdir ki, bu dövrdə qeyri-ixtiyari hafizə
üstünlük təĢkil edir. Təlim fəaliyyətində isə ixtiyari hafizəyə
istinad olunması zəruridir. Məhz buna görə də məktəbə təzəcə
daxil olan uĢağın hafizəsinə xüsusi tələb verilir. UĢağın tədris
proqramını yaxĢı mənimsəməsi üçün onun hafizəsi ixtiyari
xarakter
daĢımaqla, uĢaq yaddasaxlamanın səmərəli
yollarından istifadə etməyi bacarmalıdır. Lakin təcrübə
göstərir ki, uĢaqlarla xüsusi Ģəkildə iĢ aparılmadıqda bu cür
bacarıqlar çətin formalaĢır.
Məktəbə təzəcə daxil olan uĢağın hafizəsinə xüsusi
tələb verilir. UĢağın tədris proqramını yaxĢı mənimsəməsi
|