MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

236 

236 

 

VI.20.1. UĢağın məktəb həyatının ilk dövrünün  

psixoloji xüsusiyyətləri 

 

Kiçik  məktəb  yaĢının  baĢlanğıcı  və  sonu  ilə 

əlaqədar özünü göstərən psixoloji dəyiĢiklik. Kiçik məktəb 

yaĢı  6-10  yaĢı  əhatə  edir.  Bu  dövrün  baĢlıca  xüsusiyyətləri-

uĢağın məktəbli olması, əsas fəaliyyətini təlim fəaliyyəti təĢkil 

etməsindən  ibarətdir.  Bu  dövrdə  inkiĢafetdirici  oyunlar 

təlimdən sonra ikinci yeri tutur. Bu dövr bir növ keçid dövrü 

olub,  məktəbəqədər  dövrün  xüsusiyyətləri  ilə  məktəblinin 

xüsusiyyətlərini  birləĢdirir.  ġəxsiyyətin  bir  çox  psixi 

xüsusiyyətlərinin  əsası  məhz  bu  dövrdə  qoyulur.  Məktəbə 

təzəcə  daxil  olduğu  vaxt  rastlaĢdığı  çətinliklər  kiçik  məktəb 

yaĢının sonunda aradan qalxmıĢ olur, təlim fəaliyyəti oyundan 

tamamilə fərqli xüsusiyyətlərini əldə edir.  

Məktəbə  təzəcə  daxil  olan  uĢaq  bir  sıra  problemlərlə 

qarĢılaĢır.  O,  artıq  Ģagirddir.  Buna  görə  də  Ģagirdlər  üçün 

nəzərdə  tutulan  qaydalara  əməl  etməli,  həmiĢə  eyni  vaxtda 

zənglə  sinfə  girib  sinifdən  çıxmalı,  bütün  dərs  ərzində  sakit 

oturmalı,  sinifdən  çıxmaq  və  ora  daxil  olmaq  üçün 

müəllimdən  icazə  almalı,  onun  bütün  tələb  və  göstəriĢlərini 

yerinə  yetirməli  olur.  Bunlarla  yanaĢı  olaraq  uĢağın  ünsiyyət 

sahəsi  geniĢlənir,  tamamilə  yeni  adamlarla:  müəllimlər  və 

həmyaĢıdları  ilə  rastlaĢır,  onlarla  birgə  fəaliyyət  zamanı 

ünsiyyətə  girməli  olur.  Müəllim  onun  yeni  nüfuz  sahəsinə 

çevrilir.  Tədricən  sinif  kollektivində  qarĢılıqlı  münasibətlər 

formalaĢır.  Bütün  bunlara  uĢaqlar  asanlıqla  alıĢa  bilmirlər. 

Burada  uĢağın  məktəbə  psixoloji  hazırlığından  çox  Ģey  asılı 

olur.