www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Ümumi psixologiya.
Psixologiya
321
321
321
321
321
321
321
321
321
VI.24.4. Öyrənmənin müvəffəqiyyətini təmin
edən amillər
Adətən, öyrənmənin müvəffəqiyyətini təmin edən
amilləri daxili və xarici olmaqla iki yerə bölürlər. Öyrənmənin
daxili amillərini bir növ subyektiv amillər adlandırmaq
mümkündür. Bu cür subyektiv amillərdən xüsusilə təlimin
motivlərini aid etmək olar. Sonrakı bölmədə təlim
motivlərinin mahiyyəti və növləri, onların öyrənməyə təsiri
qeyd olunduğuna görə burada onları Ģərh etmirik.
Psixoloji ədəbiyyatda öyrənmənin müvəffəqiyyətini
təmin edən daxili amil kimi diqqət və ustanovkaya xüsusi yer
verirlər. Bizə hər an saysız-hesabsız cisim və hadisələr təsir
edir. Bunların içərisindən hal-hazırda bizə lazım olan, tanımaq
və öyrənmək, mənimsəmək istədiyimiz cisim və hadisələri
ayıra, seçə bilmədən qarĢımıza qoyduğumuz məqsədə nail ola
bilmərik. Bunlar isə diqqətin bilavasitə iĢtirakı olmadan
mümkün deyildir. Xüsusilə təlim fəaliyyətində diqqətin
oynadığı rolu nəzərə alaraq K.D.UĢinski yazmıĢdır: «Diqqət
Ģüurumuzun elə bir yeganə qapısıdır ki, Ģüurumuzda olan hər
bir Ģey mütləq buradan keçir. Ona görə də Ģagirdləri təlim
prosesində həmin qapını açıq saxlamağa alıĢdırmaq lazımdır».
Təcrübə göstərir ki, müəllim dərsdə Ģagirdlərin diqqətini təĢkil
etməyi bacarmasa heç bir informasiyanı mənimsədə bilməz.
Ona görə də diqqət öyrənmənin müvəffəqiyyətini təmin edən
ən mühüm daxili amillərdən biri kimi özünü göstərir. Bu
cəhəti nəzərə alaraq müəllim təlim prosesində diqqətin
qanunauyğunluqlarından geniĢ istifadə etməlidir.
Qeyd etdiyimiz kimi öyrənmənin, mənimsəmənin
səmərəliliyini təmin edən digər daxili amil ustanovkadır.
Ġnformasiyaların seçilməsi, iĢlənməsi və onlardan