MahirəNərimanqızı

 

Gənc  müəllimin  Ģagirdlərlə  ünsiyyətindəki  əsas 

çətinliklər  və  onları  aradan  qaldırmağın  bəzi  səmərəli 

yolları.  Təcrübə  göstərir  ki,  pedaqoji  fəaliyyətə  təzəcə 

baĢlayan gənc müəllimlər Ģagirdlərlə ünsiyyət yaratmaqda bir 

sıra  çətinliklərlə  qarĢılaĢırlar.  Bu  cür  çətinliklər  bəzən  ilk 

gündən gənc müəllimi ruhdan sala bilir və onun özünəinamını 

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

369 

369 

369 

369 

369 

369 

369 

369 

369 

zəiflədir.  ġübhəsiz  bu  cür  çətinliklər  hamıda  tam  mənasında 

eyni baĢ vermir. Bununla belə hamı üçün nisbətən yaxın olan 

elə  çətinliklər  vardır  ki,  onlar  haqqında  söhbət  açmaq 

mümkündür.  Bu  sahədə  aparılmıĢ  tədqiqatlara,  mövcud 

ədəbiyyata  və  məktəb  təcrübəsinə  istinad  etmiĢ  olsaq  həmin 

çətinlikləri  təxmini  olaraq  aĢağıdakı  Ģəkildə  qruplaĢdıra 

bilərik. 

1.

 

ġagirdlərlə təmas yarada bilməmək. 

2.

 

ġagirdin  daxili  psixoloji  mövqeyini  baĢa  düĢə 

bilməmək. 

3.

 

Dərsdə ünsiyyəti idarə etməyin mürəkkəbliyi. 

4.

 

QarĢılıqlı  münasibəti  yaratmağı  və  pedaqoji 

məqsəddən 

asılı 

olaraq 

onu 

dəyiĢdirməyi 

bacarmamaq. 

5.

 

Nitq  ünsiyyətindəki  və  özünün  emosional  müna-

sibətlərini  materiala  köçürə  bilməməklə  bağlı 

çətinliklər. 

6.

 

Ünsiyyət  prosesində  öz  psixi  vəziyyətini  idarə 

etməyin mürəkkəbliyi. 

Gənc  müəllimin  pedaqoji  ünsiyyətindəki  bu  cür 

çətinliklər  müxtəlif  amillərlə  bağlı  ola  bilər.  Bu  cür  amilləri 

«psixoloji  maneələr»  adlandırırlar.  Pedaqoji  ünsiyyət 

sahəsində  geniĢ  tədqiqat  aparmıĢ  V.A.Kan-Kalik  bu  cür 

«psixoloji maneələri» aĢağıdakı Ģəkildə xarakterizə edir: 

–  Ustanovkaya  malik  olmamaq  «maneəsi»  –  müəllim 

sinfə maraqlı dərs demək niyyəti ilə gəlir, sinif isə laqeyddir, 

diqqətsizlik  və  pərakəndəlik  göstərir,  nəticədə  təcrübəsiz 

müəllim hirslənir, əsəbiləĢir və i.a.; 

–  fəaliyyətə  təzəcə  baĢlayan  müəllimlər  üçün  sinifdən 

qorxmaq  «maneəsi»  də  xarakterik  haldır.  Adətən,  onlar 

materialı  yaxĢı  bilir,  dərsə  yaxĢı  da  hazırlaĢırlar.  Lakin 

Ģagirdlərlə  bilavasitə  təmasda  olmaq  fikri  onları  «qorxudur», 

yaradıcılığı bir növ buxovlayır və i.a.; 

---