MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

378 

378 

müəyyən prinsiplərə, tələblərə əməl olunmalıdır.  

Gələcək müəllimin bu sahədə müəyyən təcrübəyə malik 

olması,  pedaqoji  təcrübə  zamanı  ayrı-ayrı  Ģagirdlər  və  sinif 

kollektivi  üzərində  müĢahidəni  necə  təĢkil  etmək  və  bunun 

əsasında  psixoloji-pedaqoji  xarakteristika  tərtibi  bacarığına 

yiyələnməsi zəruridir. 

ġagird Ģəxsiyyətinin,  eləcə də sinif kollektivinin yararlı 

psixoloji-pedaqoji  xarakteristikasını  tərtib  etmək  üçün  müəl-

lim  –  təcrübəçi  birinci  növbədə    Ģagird  və  sinif  kollektivi 

haqqında  kifayət  qədər  məlumata  malik  olmalıdır.  Bu 

məlumatı  əldə  etmək  üçün  müasir  psixologiyanın  tədqiqat 

metodlarından,  xüsusilə  müĢahidə  və  müsahibə  metodundan 

geniĢ  istifadə  edilməlidir.  Həmin  metodların  köməyi  ilə  əldə 

edilən faktlar mütləq gündəlik Ģəklində qeyd olunmalıdır. Əks 

təqdirdə  yalnız  hafizəyə  istinad  edilərək  tərtib  olunan 

xarakteristikada bəzən zəruri cəhətlər, detallar nəzərdən qaçır. 

ġagirdin və ya sinif kollektivinin öyrənilməsi nəticəsində əldə 

edilən  material  ciddi  təhlil  edildikdən  sonra  sistemləĢdirilir. 

Xarakteristikanın  əsas  məqsədi  Ģagird  Ģəxsiyyətinin  əsas 

cəhətlərini  açmaq,  onun,  əlamətlərinin,  keyfiyyətlərinin  və 

təzahürünün  ümumi  istiqamətini  göstərməkdən  ibarətdir. 

Xarakteristikada  Ģagirdin  bir  fərd  kimi  özünəməxsus 

xüsusiyyətləri  öz  əksini  tapmalıdır.  Belə  olduqda  həmin 

Ģagirdlə  gələcəkdə  aparılacaq  təlim-tərbiyə  iĢinin  proqramını 

müəyyənləĢdirmək  mümkün  olur.  Xarakteristikada  irəli 

sürülən  hər 

bir 

fikir 

yaxĢı 

əsaslandırılmalı,  Ģagird 

Ģəxsiyyətində  və  sinif  kollektivində  baĢ  verən  dəyiĢikliklər 

burada  öz  əksini  tapmalıdır.  Bunun  üçün  Ģagirdi  və  ya  sinif 

kollektivini  müxtəlif  vəziyyətlərdə  öyrənmək,  kifayət  qədər 

tutarlı  və  bir-birini  tamamlayan  faktlar  əldə  etmək  lazımdır. 

Təsadüfən  təzahür  edən  bir  hərəkətə,  bir  davranıĢ  tərzinə 

əsasən  Ģagird  Ģəxsiyyətini  və  sinif  kollektivini    xarakterizə 

etmək  səmərəli  nəticə  vermir.  Ġmkan  daxilində  müĢahidə 

zamanı  əldə  edilmiĢ  faktın  əsaslı  olub-olmamasını  müsahibə, 

---