MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
154 
ÜÇÜNCÜ HĠSSƏ 
ġƏXSĠYYƏT, QRUPLAR VƏ ġƏXSĠYYƏTLƏRARASI
MÜNASĠBƏTLƏR 
5 - c i F Ə S Ġ L
ġƏXSĠYYƏT
 
Qısa xülasə 
 
ġəxsiyyət haqqında anlayıĢ
. Müasir psixologiyada Ģəxsiyyət 
problemi. «ġəxsiyyət» anlayıĢının mürəkkəb anlayıĢ olması. «ġəx-
siyyət» anlayıĢının adekvat Ģəkildə anlaĢılmasına təsir edən amillər. 
Ġnsan Ģəxsiyyəti onun birbaĢa və dolayı mənada sifəti, siması kimi. 
ġəxsiyyətin fərdin özünü cəmiyyətdə eyniləĢdirməsinə imkan verən 
davamlı fiziki və psixi xarakteristikasının məcmuundan ibarət 
olması. ġəxsiyyət müəyyən ictimai-tarixi dövrdə yaĢayıb fəaliyyət 
göstərən, gerçəkliyi dərk edib müəyyən istiqamətdə dəyiĢdirən, 
ünsiyyətə girməyi bacaran konkret canlı insan kimi. 
Ġnsan, fərd, Ģəxsiyyət və fərdiyyət.
Ġnsan anlayıĢının 
xarakteristikası: fərd, fərdiyyət və Ģəxsiyyət anlayıĢlarını 
fərqləndirən xüsusiyyətlər. Bir fərd kimi doğulmuĢ insanın tədricən 
ictimai münasibətlər qovuĢuğunda, sosiallaĢma nəticəsində 
Ģəxsiyyətə çevrilməsi. 
ġəxsiyyətin psixoloji strukturu.
ġəxsiyyətin psixoloji 
strukturunu təĢkil edən əsas komponentlər: Ģəxsiyyətin istiqaməti; 
hazırlıq səviyyəsi; anadangəlmə imkanları ilə bağlı olan 
qabiliyyətləri; həyatda qazandığı davranıĢ forması - xarakteri; 
Ģəxsiyyətin mənliyi; Ģəxsiyyətdə «Ģüursuzluq» və «Ģüurun» 
istiqaməti. Ġnsanda keçmiĢ və gələcəyin qarĢılıqlı təsiri onun 
Ģüursuzluğu və Ģüurunun qarĢılıqlı təsiri kimi. 
ġəxsiyyət haqqında əsas nəzəriyyələr.
ġəxsiyyət haqqında 

---

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
155 
klassik
nəzəriyyələr: Z.Freydin psixoanalitik, K.Yunqun analitik, 
A.Adlerin 
fərdi-psixoloji 
nəzəriyyələri. 
ġəxsiyyətin 
klinik
nəzəriyyələri: K.Xorninin nevroz nəzəriyyəsi, E.Frommun 
konsepsiyası, Q.S.Sallevanın interpersonal, E.Eriksonun eqo-
psixologiya nəzəriyyəsi. ġəxsiyyətin 
eksperimental
nəzəriyyəsi: 
Q.Olportun, Q.Merreyin, R.Kattelin, A.Kellinin nəzəriyyələri. ġəxsiyyət 
haqqında L.Festinqerin 
koqnitiv dissonans
nəzəriyyəsi. ġəxsiyyət 
haqqında biheviorist nəzəriyyə. ġəxsiyyət haqqında 
humanistik
nəzəriyyələr: K.Rocersin, A.Maslaunun, R.Meyyin nəzəriyyələri.