MahirəNərimanqızı

 
2. 
Ġnsan Ģəxsiyyəti bir sıra amillərin təsirinə məruz qalsa da 
yalnız onlardan asılı bir törəmə kimi Ģərh oluna bilməz, çünki o 
formalaĢdığı həmin əsası dialektik olaraq rədd edir. 
3. 
Ġnsan davranıĢının determinasiyasında Ģəxsiyyətin mühüm 
əhəmiyyət kəsb etməsi barədə çoxlu nəzəriyyə və konsepsiya 
mövcuddur ki, bunların bir çoxunun «Ģəxsiyyət» anlayıĢını Ģərh etməsi 
ziddiyyətlidir.
4. Nəhayət, Ģəxsiyyəti anlamaq insan fenomenini anlamaqla 
birbaĢa əlaqədardır. ġəxsiyyət yalnız o zaman insanın əsası, özəyi kimi, 
onun baĢlıca parametri, onun eyniləĢdirmə vasitəsi kimi Ģərh oluna bilər 
ki, antropologiya və insan haqqında biliklər insanın öz təbiətini anlamaq 
səviyyəsinə yüksəlmiĢ olsun. 
Lakin bütün bu qeyd olunanlar heç də Ģəxsiyyətin tədqiqi 
imkanlarının mümkün olduğunu rədd etməyə imkan vermir. Əksinə, 
Ģəxsiyyət problemi barədə son nəzəri və eksperimental tədqiqatlar onun 
öyrənilməsi imkanlarını artırır.
«ġəxsiyyət» sözü Azərbaycan, rus və ingilis dillərində maraqlı 
və faktiki olaraq eyni etimologiyaya malikdir. Azərbaycan dilində 
«Ģəxsiyyət» sözü öz əsasını ərəb sözü olan «Ģəxs» sözündən götürmüĢ 
və hər hansı bir konkret Ģəxsi, simanı bildirir. Rus dilində «Ģəxsiyyət» 
(
liçnostğ
) sözü də «
liüo
», «
liçina
»
(üz, sifət) sözləri ilə bağlıdır. Ġngilis 
dilində «Ģəxsiyyət» mənasını ifadə edən 
«
personality
» sözü öz əsasını 
iki latın sözündən – «
per
» və «
sona
» sözlərindən götürmüĢdür ki, bu da 
bir növ «vasitəsilə danıĢır» mənasını ifadə edir. Sonralar qədim 
Yunanıstanda və Rim imperiyasında bu söz teatr tamaĢasında aktyorun 
«maskası» Ģəklində özünü büruzə vermiĢdir. Adətən, səhnə hərəkətindən 
asılı olaraq «masqa» dəyiĢilir, aktyor rola daxil olur. Lakin, yalnız xeyli 
vaxt keçdikdən sonra «persona» sözü hazırki dövrdə daĢıdığı məna 
yükünü daĢımağa baĢlamıĢ, «personality» – «Ģəxsiyyət» mənasında 
iĢlənməyə baĢlanmıĢdır.
Qeyd edilənlərdən göründüyü kimi,