MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
91 
91 
91 
91 
91 
91 
91 
91 
91 
nəticənin əsas qiyməti bundadır. Fikri akt kimi əqli nəticə 
üçün aĢağıdakılar əhəmiyyət kəsb edir. Assosiativ prosesdən 
əqli nəticənin fərqi ondadır ki, nəticəyə aid etdiyimiz 
münasibət predmetin obyektiv məzmununu açır. Predmetin 
obyektivliyi hökmlərlə təfəkkürə daxil edilir və bu məlumatlar 
bizə qavrayıĢdan verilə bilər. 
Əqli nəticə prosesində psixoloji planda 3 əsas halı 
fərqləndirmək lazımdır. 
Birincisi
, çıxıĢ halı əyani təsəvvür 
olunur və ya yeni münasibətlər əyani təsəvvürlərdə açılır. A-
nın B-dən böyük olması obrazlar Ģəklində təsəvvür olunur. 
İkincisi,
eyni münasibətləri əyaniliyə müraciət etmədən ancaq 
anlayıĢların köməyi ilə ifadə etmək olar. Bu halda nəticə 
formal əməliyyat deyil, bu əqli nəticənin qurulduğu 
xüsusiyyət və münasibətlərin məzmununun əhəmiyyətli 
tərəfləridir, 
konkret 
məzmunla 
müəyyənləĢən 
qanunauyğunluqlardır. 
Üçüncüsü,
müvafiq əlaqələr, aĢağı – 
yuxarı, böyük – kiçik möhkəmlənərək informasiya 
dayaqlarından nəticəyə icra oluna bilir və əsasən bu hal 
assosiativ olaraq nitqin avtomatlaĢmasına tabe olur. 
Əyani sxemlər əqli nəticə proseslərində əhəmiyyətli rol 
oynayır. Sadə əqli nəticə proseslərində Ģeylərin faktiki 
vəziyyəti ilə bağlı sxematik təsəvvürlər əmələ gəlir, ondan isə 
öz növbəsində nəticənin yeni məzmunu yaranır. 
Əqlinəticə bir və ya bir neçə hökmə əsasən yeni
hökmün 
çıxarılmasından ibarət təfəkkür formasıdır
. Məsələn, «ikinci 
kursun bütün tələbələri təĢəkkür aldılar» və «Təranə də ikinci 
kurs tələbəsidir» hökmlərinə əsasən «Təranə də təĢəkkür 
almıĢdır» hökmünü çıxarırıq. 
Əqlinəticənin üç əsas növü qeyd olunur: