MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
117 
117 
117 
117 
117 
117 
117 
117 
117 
son dərəcədə rasionallaĢdırılıb və verballaĢdırılıb. Belə olan 
Ģəraitdə uĢaqların affektiv – emosional duyumu öləziyir. 
Nəticədə insanlar arasında laqeidlik, etinatsızlıq, biganəlik, 
soyuqluq əmələ gəlir. Odur ki, Ģagird təfəkkürünün 
fəallaĢdırılması, onun inkiĢafı hiss və emosiyalardan təcrid 
olunmuĢ halda yox, onunla vəhdətdə, onun köməyi ilə həyata 
keçirilməlidir. Eksperimental Ģəkildə sübut olunmuĢdur ki, 
emosional fəallıq olmadan hər hansı mürəkkəb fikri və 
praktik məsələnin həlli subyektiv surətdə mümkün deyildir. 
Odur ki, hər hansı mürəkkəb məsələ iki planda həll edilir: 1
) 
emosional, 2) intellektual
. 
Emosional
həll dedikdə, Ģəxsdə məsələnin həlli 
prinsipinin tapılmasına olan inam hissinin əmələ gəlməsidir. 
Bundan sonrakı əməliyyatla əlaqədar olaraq emosional fəallıq 
da artır. Məsələnin emosional planda həlli, onun intellektual 
planda həllini surətləndirir. Belə ki, emosiyalar idrak 
proseslərini nəinki fəallaĢdırır, həm də problemlə bağlı 
qavrayıĢın, hafizənin, təfəkkürün məzmununa seçici təsir 
göstərir. 
Müasir təlim nəzəriyyəsinin mühüm tələbi - Ģagirdlərin 
təfəkkürünün inkiĢaf etdirilməsi problemini yalnız hiss və 
emosiyaların fəallaĢdırılması zəminində, təfəkkürlə hissin 
vəhdətinin təmin edilməsi əsasında uğurla həll etmək olar. 
Təxəyyül ali psixi funksiya kimi idrak fəaliyyətində 
mühüm rol oynayır. O, ilk növbədə hissləri fəallaĢdırmağın 
baĢlıca vasitəsidir. Təxəyyül gücündən itsifadə etməklə 
gələcək peĢəsi qanadında səyahət edən gənc tələbə öz 
hisslərini daha da rövqləndirir. Bununla da özünün təlim 
fəaliyyətinə münasibəti dəyiĢir və tələbə daha səylə oxumağa 
baĢlayır. Təxəyyülün aktivləĢdirilməsi tələbənin emosional 
cəhətdən fəallaĢdırılmasının önəmli Ģərtlərindən biridir. 
Beləliklə, idrak poseslərinin motivasiya əsası bilavasitə 
hisslərlə bağlıdır. Hiss və emosiyaların köməyi ilə Ģagirdlərin 
idrak fəallığının artırılması müasir dərsə verilən psixoloji 

---