MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
186 
186 
tapĢırıqlar uĢaq üçün ya həddindən artıq asan, ya da çətin 
olurdu. Bu sahədə aparılan tədqiqatlar testalogiyada 
xronoloji 
yaş 
- CA (Chroniloqical Aqe) anlayıĢı ilə yanaĢı 
ağıl yaşı
-
MA (Mental Aqe) anlayıĢından istifadə olunmağa baĢlandı. 
Onların bir-birinə üyğun gəlməməsi ya əqli geriliyin (MA 
CA-dan aĢağı olanda), ya da istedadın (MA CA-dan yüksək 
olanda) göstəricisi hesab olunurdu. 1912-si ildə V.ġtern 
onların nisbətini intellekt əmsalı (ĠQ) (ingiliscə - intelliqence 
quotient) adlandırdı. Əmsalı müəyyən edərkən, məsələn, 
nəzərə alınır ki, 11,5 yaĢ uĢaqlar üçün xalların orta yekunu 
120-yə yaxınlaĢmalıdır. Buradanda belə bir sadə nəticə 
çıxarılar ki, 120 xal toplamıĢ hər bir uĢağın ağıl yaĢı 11 il 
yarıma bərabərdir. Onun əsasında əqli istedad əmsalı 
aĢağıdakı düsturla hesablanır: 
Ağıl yaĢı x100 
ĠQ=----------------------------------------------
UĢağın xronoloji yaĢı (faktik yaĢ) 
MA 
ĠQ=---------.100 
CA
Məsələn, ə
gər testlərlə aparılan yoxlama nəticəsində 
iki uĢağın (10yaĢ yarım və 14 yaĢ) hər ikisi eyni (120) xal 
toplasa və beləliklə də onların hər birinin ağıl yaĢı 11,5 ilə 
bərabər olsa, onda həmin uĢaqların əqli istedad əmsalını bu 
cür hesablamaq olar: 
11,5 
Birinci uĢaq ĠQ =--------.100=109,5
10,5 
 

11,5 
Ġkinci uĢaq

 
ĠQ =--------.100=82,1
 
14 

---

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.