MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
222 
222 
Ģıdları ilə ünsiyyətin və müxtəlif fəaliyyət növlərinə cəlb 
olunmanın təsiri altında uĢaqda yeni keyfiyyət dəyiĢmələri baĢ 
verir. Bütün bunlar uĢağın sosial Ģəraitə və həyatın tələblərinə 
uyğunlaĢmasına imkan verir. 
Məktəbəqədər dövr uĢağın fəaliyyətin subyekti kimi 
formalaĢmasının ilkin mərəhələsi kimi özünü göstərir. 
MəqsədəyönəliĢliyin 
əsası 
qoyulur. 
Böyüklərin 
qiymətləndirməsi və nəzarətinin təsiri altında bağça yaĢının 
sonunda uĢaqlar öz hərəkət və fəaliyyətlərindəki qüsurları hiss 
etməyə baĢlayırlar. Bununla əlaqədar təqlid obyektləri 
dəqiqləĢməyə baĢlayır. Məktəbəqədər yaĢ dövründə həm 
ümumi, həm də xüsusi qabiliyyətlərin formalaĢması imkanları 
yaranır və özünü göstərməyə baĢlayır. 
UĢağın psixi inkiĢafında oyunun rolu
. Bağça yaĢı 
dövründə oyun uĢaqların əsas fəaliyyəti olur. Bu yaĢ dövründə 
uĢaqlar öz vaxtlarının çoxunu oyunda keçirirlər.
Adətən, məktəbəqədər yaĢ dövrünü üç yarımdövrə 
ayırırlar: kiçik bağça yaĢı dövrü (3-4 yaĢ), orta bağça yaĢı 
dövrü (4-5 yaĢ) və böyük bağça yaĢı dövrü (5-6 yaĢ). 
Kiçik bağça yaĢlı uĢaqlar, adətən, hələ təklikdə 
oynayırlar. ƏĢyavi və quraĢdırma oyunlarında onlarda 
qavrayıĢ, hafizə, təxəyyül, təfəkkür və hərəki qabiliyyətlər 
inkiĢaf edir.
Tədricən orta bağça yaĢı dövründə uĢaqlar birgə oyuna 
keçməyə baĢlayırlar, oyunlarda daha çox uĢaq iĢtirak edir.
Üç-altı yaĢ ərzində uĢaq oyunları əĢyavi-manipulyativ 
və simvolik xarakterdən süjetli-rollu qaydalı oyunlara qədər 
inkiĢaf yolu keçir. Bütün bunlar uĢağın həyatında mühüm rol 
oynamaqla, onun tələbatını ödəməklə yanaĢı, yaĢlılarla ünsiy-
yət saxlamaq, həyatı baĢa düĢmək, ətrafdakıları təqlid etmək, 
bu yolla bir növ gələcək həyata hazırlaĢmaq iĢində mühüm 
vasitəyə çevrilir. Oyun fəaliyyəti uĢağın psixi inkiĢafında 
əsaslı dəyiĢikliklə gətirib çıxarır. Oyun Ģəraitində və onun 
köməyi ilə uĢaqlarda diqqət, qavrayıĢ, xüsusilə müĢahidəçilik, 

---