www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 223
223
223
223
223
223
223
223
223
hafizə, təfəkkür və təxəyyülün inkiĢafı üçün əlveriĢli Ģərait
yaranmıĢ olur. Bununla yanaĢı olaraq didaktik oyunlardan
istifadə edilməsi uĢaqlarda nitqin inkiĢafı, nitq qüsurlarının
aradan qaldırılması iĢində də əsaslı rol oynayır.
Orta və böyük bağça yaĢı dövründə uĢaqlar rollu-
qaydalı oyunlardan daha çox istifadə edirlər. Bu dövrdə həmin
oyunlar özlərinin mövzularına, qaydalarının müxtəlifliyinə
görə kiçik bağça yaĢı dövründə istifadə olunan oyunlardan
fərqlənirlər. Burada kiçik bağça yaĢı dövründən fərqli olaraq
oyunda təbii Ģəkildə istifadə olunan əĢyalar Ģərti olaraq
dəyiĢdirilir, nəticədə simvolik oyun xarakteri alır.
Rollu-qaydalı oyunlardan istifadə edilməsi uĢaqlarda
iradənin inkiĢafına güclü təsir göstərir. Adi Ģəraitdə bir yerdə
dura bilməyən uĢaq bu cür oyunlar zamanı öz rolunu axıra
qədər yerinə yetirməyə, qaydaya əməl etməyə məcbur olur.
Oyun prosesində uĢaqlar qarĢılıqlı münasibətlərin hə- yata ke-
çirilməsinə əməl etməyə alıĢırlar. Rollu oyun prosesində ilk
dəfə olaraq uĢaqda liderlik özünü göstərir, təĢkilatçılıq bacarıq
və vərdiĢləri inkiĢaf etməyə baĢlayır. Oyun eyni zamanda
uĢaqlarda bir sıra qabiliyyətlərin aĢkara çıxmasına imkan
verir. Bütün bunlarla yanaĢı olaraq uĢaqlar sadə əmək
tapĢırıqlarını icra edərkən də çox vaxt onlara oyun xarakteri
verir və bu yolla bəzi sadə əmək bacarıqlarına da yiyələnirlər.
Ġdrak prosesləri və nitqin inkiĢafı. Məktəbəqədər yaĢ
dövründə uĢaqlarda idrak prosesləri və nitqin inkiĢafında
əsaslı dəyiĢiklik baĢ verir.
Məktəbəqədər dövrdə uĢaqların
qavrayışının ixtiyari
növünün inkiĢafı üçün Ģərait yaranır. Burada oyunun rolu
böyükdür.
UĢaqlar cismin formasını, ölçüsünü, tutduğu yeri
qavramağa alıĢırlar. Bu onlarda məkan qavrayıĢının inkiĢafı
kimi özünü göstərir. Məktəbəqədər yaĢlı uĢaqlar ilk vaxtlar ən
çox formanı ayırmaqla onları qavramağa cəhd göstərirlər.
Eyni zamanda obyektlərin böyüklüyünü qavrama bacarığı da