www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 337
337
337
337
337
337
337
337
337
vəzifənin həyata keçirilməsinə xidmət edir.
Təlimin fərdiləĢdirilməsi və diferensiasiyası müxtəlif
formalarda həyata keçirilir:
1. Təlimin diferensiasiyası. ġagirdlər özlərinin müəy-
yən xüsusiyyətlərinə görə qruplaĢdırılır, müxtəlif tədris
planları və proqramları ilə təhsil alırlar. Bu yolla nisbətən
qomogen olan siniflər, məktəblər yaradılır. Mütəxəssislərin
qeyd etdiyi kimi, dünya miqyasında diferensiasiyanın əsasən
iki formasından istifadə olunur: birinci, müəyyən bir
mərhələdə məktəb ayrı-ayrı bilik sahələri, məsələn, humanitar,
fizika, riyaziyyat, kimya-biologiya və s, üzrə Ģaxələnir; ikinci,
icbari fənləri seçmə yolu ilə öyrənilən fənlər əlavə olunur. Bu
forma
və
üsulların
qovĢağında
Ģagirdlərin
xüsusi
qabiliyyətləri, maraqları və peĢə niyyətlərinə görə müxtəlif
tipli məktəb və siniflər yaradılır. Təlim bir qayda olaraq
müxtəlif tədris planları və proqramları əsasında həyata
keçirilir.
2. Tədris iĢinin sinifdaxili (qrupdaxili) fərdiləĢdi- rilməsi. Sinifdə frontal iĢ fərdi iĢlə üzvü surətdə
əlaqələndirilir. Təlim prosesində hər bir Ģagirdin fərdi
xüsusiyyətləri zəruri surətdə nəzərə alınır, yəni Ģagirdlərə eyni
tapĢırıqlar deyil, onların fərdi xüsusiyyətlərinə müvafiq olaraq
müxtəlif variantlı tapĢırıqlar vermək və ya əlavə ədəbiyyat
göstərmək yolu ilə təlim prosesi fərdiləĢdirilir.
Özünü yoxlamaq üçün sual və tapĢırıqlar 1.
Təlim nədir? Onun mahiyyəti və psixoloji
qanunauyğunluqlarını açın.
2.
Təlim fəaliyyətinin strukturuna nələr daxildir?
Onların mahiyyətini açın.
3.
Təlim və psixi inkiĢafın qarĢılıqlı əlaqəsindən
danıĢın.
