MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
416 
416 
TapĢırığı yerinə yetirərkən uĢaq çətinlik çəkərsə, 
psixoloq həmin çətinliyin nədən ibarət olduğunu: uĢağın buna 
necə münasibət bəslədiyini, onu aradan qaldırmağa necə cəhd 
göstərdiyini protokola qeyd etməlidir. UĢağa necə hərəkət 
etmək lazım gəldiyini dərhal bildirmək lazım deyildir. Ona 
birinci növbədə imkan yaratmaq lazımdır ki, özü çətinliyi 
aradan qaldırsın. Əgər uĢaq elə ilk andan ona köməklik 
göstərilməsini istəyirsə, onu dərhal protokola qeyd edib uĢağı 
müstəqil iĢə istiqamətləndirmək lazımdır. Çox zaman uĢaqlar 
ən azacıq çətinlikdən kömək üçün böyüklərə müraciət edir və 
deyirlər: "Mən bunu edə bilmərəm", "bilmirəm necə edim", 
"bacarmıram". Belə olduqda çox mülayim Ģəkildə uĢağı 
tapĢırılan iĢi müstəqil Ģəkildə yerinə yetirməyə məcbur etmək 
lazımdır. Çətinliyin mürəkkəb xarakter daĢıdığını hiss etdikdə 
uĢağın köməyinə gəlmək lazımdır. Köməyi daima ehtiyatla 
etmək lazımdır, uĢağın özünün yerinə yetirə biləcəyi iĢə 
qarıĢmaq lazım deyildir. 
"Seqen lövhəsi"ndən sonra uĢaqlara 
N. A. Brenşteynin 
"ardıcıl hadisələr" tapĢırığını vermək olar. 
Bunun üçün "Canavarlar" seriyasından ibarət beĢ süjetli 
Ģəkildən istifadə etmək olar. Hər bir Ģəkil müəyyən bitkin 
situasiyanı əhatə edir. Həmin Ģəkillərin məzmunu aĢağıdakı 
kimidir: birinci Ģəkildə əlində çanta tutmuĢ gülərüz bir oğlan 
uĢağı qarla örtülmüĢ meĢə yolu ilə gedir. Ġkinci Ģəkildə -
nədənsə çox qorxmuĢ həmin uĢaq əlində çanta meĢə ilə qaçır, 
Ģəklin sağ tərəfində uĢağın yolu üstündə böyük ağaclar 
görünür. Üçüncü Ģəkildə ağaca dırmaĢan uĢaq görünür. 
Sifətində qorxu əlaməti hiss olunur. Onun çantası ağacın 
altında görünür. Sol tərəfdə pöhrəlikdə üç canavar uĢağın 
dırmaĢdığı ağaca tərəf qaçır. Dördüncü Ģəkildə uĢaq ağacın 
ortasındakı aĢağı budağın üstündə uzanmıĢdır. Ağacın altında 
onun çantası və ətrafa səpələnmiĢ kitab dəftərlər görünür. 
Ağacın dövrəsində üç canavar dayanmıĢdır. Onlardan biri 
qabaq pəncələrini ağacın gövdəsinə söykəyib, ikinci dayanıb 
ağzını uĢaq olan tərəfə qaldırıb, üçüncü isə ağacın yanında 

---