MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

            Faiq Ələkbərov              Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 

329 

bolşevizmin ən çox tüğyan etdiyi zamanlarda belə özünü büruzə 

vermişdir.  

Bu  baxımdan  hazırda  çarizmin  və  bolşevizmin  bizə 

«miras» qoyub getdiyi bir çox «adət-ənənələr» var ki, xalqımız 

sözün həqiqi mənasında ondan qurtula bilmiş deyildir. Bu ən 

çox  özünü  dilimizdə,  mədəniyyətimizdə,  ədəbiyyatımızda  bir 

sözlə, həyatımızın bütün vacib sahələrində özünü büruzə verir. 

Çox  təəssüflər  olsun  ki,  bir  çox  ziyalılarımız  obyektiv  və 

subyektiv  səbəblərə  görə  milli  ideyanı-Azərbaycan  türkçü-

lüyünü  anlmaqda  zorluq  çəkir,  çarizm  və  bolşevizmin  əsil 

üzünü  görmək  əvəzinə  orada  yalnız  müsbət  meyarlar 

axtarırlar.  Əlbəttə,  biz  keçmişə  aid  bütün  məsələlərə 

destruktiv  yanaşmanın  da  əleyhinəyik.  Ancaq  bütün  hallarda 

çarizm  və  bolşevizm  dövründə  Azərbaycan  türkləri  arasında 

yaranmış «Rusiya və rus düşmənçiliyi»ni təsadüfi də saymaq 

mümkün  deyildir.  Azərbaycan  türkləri  onun  istiqlaliyyətini 

(Azərbaycan 

Türk 

Xanlıqlarını 

və 

Azərbaycan 

Cümhuriyyətini)  əlindən  alan  və  bütün  sahələrdə  ona  qarşı 

düşmən  münasibət  bəsləyən  Rusiyanın  müstəmləkəçilik 

siyasətinə başqa cür yanaşa da bilməz. Bu baxımdan Cəfəroğlu 

doğru qeyd edir ki, hələ XIX əsrdə «Rusiya və rus düşmənçiliyi 

beləcə  şüurlu  şəkildə  azəri  şairləri  arasında  geniş  yayılmışdı» 

[63, 212]. 

Gördüyümüz kimi, Azərbaycan türk milləti arasında çar-

izm və bolşevizm dövrlərində yaranan «Rusiya və rus düşmən-

çiliyi»nin  əsasında,  müstəmləkəçilik  və  ruslaşdırma  siyasəti 

dayanmışdı. Rus şovinistləri yerli türkləri nə qədər assimilyasiya 

etməyə  cəhd  göstərir,  bu  mənada  onun  etnik  kimliyini,  dilini, 

mədəniyyətini  saxtalaşdırır,  vətənindən  sürgün  edir,  İran 

Azərbaycanı və Türkiyədəki dindaşları və soydaşları ilə əlaqəni 

---