MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
462 462 etnik qrupları və millətləri ümumdövlət mənafeləri və dəyərləri əsasında birləşdirmək ideyasının verballaşdırılması kimi 1992- 1993-cü illərdə xüsusilə geniş yayılan şovinist və separatçılıq əhval-ruhiyyəsinə qarşı mübarizə ideyası kimi meydana gəlmiş» [140, 458] azərbaycançılıqdır. O yazır: «Yeni demokratik dövlətin əsas prinsiplərinin, vətəndaş cəmiyyəti ünsürlərinin, yeni iqtisadi sistemə, tarazlı xarici siyasətə istiqamətlənmiş dünyəvi, hüquqi dövlətin prioritetlərinin təşəkkülünün, yeni demokratik təsisatların qurulması, yeni siyasi birliklərin yaradılması, siyasi plüralizmin inkişafı və milli ideologiyanın əsas ünsürlərinin tədricən formalaşması prosesinin ağlasığmaz dərəcədə mürəkkəb şəraitdə getməsinə baxmayaraq, Azərbaycan dövlətçiliyinin milli identifikasiyasının başlıca ehkamları məhz həmin dövrdə formalaşmışdır» [139, 22-33]. Akdemik hesab edir ki, «azərbaycançılıq» anlayışınn sosial-etnik tərkibi Azərbaycan ərazisində yaşayan bütün xalqları əhatə etdiyi halda, «azərbaycanlılılq» məfhumu isə bir milləti ifadə edir [143, 191]. Fikrimizcə, bu məsələnin də bir qədər dəqiqləşdirilməsinə ehtiyac var. Belə ki, «azərbaycanlılıq» «türkiyəlilik», «gürcüstanlılıq», «rusiyalılılq», «iranlılıq» və başqaları kimi əslində konkret bir etnik milləti, məsələn yalnız türkləri nəzərdə tuta bilməz. Əslində «azərbaycanlılıq» başda türklər olmaqla, Azərbaycanda yaşayan bütün etnosları siyasi millət anlamında ifadə etmişdir. Ancaq o başqa məsələdir ki, Azərbaycan əhalisinin böyük əksəriyyəti türklərdən ibarət olduğu üçün, «azərbaycanlılıq» anlayışı ilk növbədə onlara şamil edilir. Eyni zamanda, türklər azlıq təşkil edən etnik qruplardan fərqli olaraq, «müsəlman» məfhumu kimi «azərbaycanlı» və «azərbaycanlılıq» anlayışlarını daha çox mənimsəmiş, «azərbaycanlı» olmaqda da elə bir zorluq çəkməmişlər. Bunu,
|