Maktabda tarix fanni o‘qitish metodlari kursu fanindan ma’ruzalar xulosasi

Tarix darslarida tarixiy tushunchalarni shakllantirish metodikasi.

Ko'nikmalarning umumiy tasnifi. Ko'nikmalarni shakllantirish usullari.

1. 
   O`quvchilarning dunyoqarashini shakllantirish tizimida tarixiy bilimlar nihoyatda muhim o`rin tutadi. Ular ijtimoiy tajribani jamlaydi
   

5




insoniyat va zamonamizning murakkab va qarama-qarshi voqealarini to'g'ri tushunish uchun zarurdir. O'quv jarayonida tarixiy bilimlar yaratishga yordam beradi

1. 
   tarixiy voqelik haqidagi fikrlar; 2) insoniyat jamiyati taraqqiyotining ilmiy manzarasi; 3) tarixiy bilimlarni o'zlashtirish va zamonaviy jamiyatni tushunish jarayonida indikativ asos bo'lib xizmat qiladi; 4) inson shaxsi, uning his-tuyg'ulari va ongini shakllantirishga samarali ta'sir ko'rsatishga imkon beradi.
   

Tarixiy bilimlarning tuzilishi :

1. 
   tarixiy tasvirlar,
   
2. 
   tarixiy tushunchalar,
   
3. 
   tarixiy bilimlar metodologiyasi haqidagi bilimlar.
   

Keling, tarixiy bilimlarning har bir tarkibiy qismiga qisqacha tavsif beraylik.
Tarixiy g'oyalar o'quvchilar ongida tarixiy faktlar, hodisalar, shaxslarning tashqi, eng ifodali xususiyatlari va ularning vaqt va makonda lokalizatsiyasini aks ettiradi. Tarixiy tasavvurlar har doim sub'ektivdir. Bu tarixiy voqelikni idrok etishning o'ziga xos xususiyatlari bilan bog'liq. Ko'pgina tarixiy bilimlar vakillik darajasida. Bu bilim eng keng tarqalgan, chunki u tasvirga asoslangan. Tarixiy bilimlarni shakllantirish tizimida tasavvurlar juda muhim rol o'ynaydi, chunki ular xuddi tarixiy faktni tiklash, uni tavsiflash imkonini beradigan mos yozuvlar signallaridir.
Tarixiy kontseptsiya - bu tarixiy faktlarning, qoida tariqasida, dastlabki idrok etishda ko'rinmaydigan ichki mohiyatini ochib beruvchi eng muhim, umumlashtirilgan, tizimlashtirilgan xususiyatlarining ongida aks etishi. Haqida tarixiy tushunchalar ob'ektivdir. Bu shuni anglatadiki, ular har bir talaba uchun taxminan bir xil bo'lishi kerak. Tarixiy bilimlar asosidagi tushunchalardir.
Tarixiy bilish metodologiyasiga ko'ra bilimlar sabab-oqibat munosabatlari, tarixiy rivojlanish qonuniyatlari haqidagi bilimlarni va tarix fanining bilimlarini o'z ichiga oladi. Bu erda biz talabalarning tarixiy material bilan ishlash bo'yicha bilimlarini va ulardan o'z ishlarida foydalanish qobiliyatini ham kiritishimiz mumkin. Boshqacha aytganda, bu ko'nikma va qobiliyatlar haqida.
Ko'nikma va malakalarga ega bo'lish o'quvchilarning bilish faolligi darajasini oshirishning muhim vositasidir. Ular zamonaviy hayotda yanada samarali va to'g'ri navigatsiya qilish imkonini beradi.