Mamleketlik universiteti jumanov m. A



Yüklə 3,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə56/306
tarix07.01.2024
ölçüsü3,96 Mb.
#205745
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   306
ekologiya. jumanov m.a (2)

(Spheniscus mendriculus)
fk vntDr zonasinda jasaydi. En lilken imperator pingvini 
{Apicnodytes fo rsteri)
bolsa Antarktidanm materik zonalanna uya 
i|oyudi.
Temperatura haywanlardin kunlik ham jilliq bioritmlerine 
i
A
nit
qiladi. Turli tabiyiy zonalardm ham olardagi ungirler, turli 
miw hawizleri siyaqh jasaw ortahqlan temperaturanm har qiyliligi 
haywanlar aktivligi ham olardm dawirler boymsha rawajlamwin 
Nhegaralaydi.
Haywanlar 
temperaturanm 
adewir 
ozgerip 
turiwma 
hcyimlesken. Issiliqti seziwshi haywanlarga kobinshe issi 
Inilaqlarda ushiraytugm bazi lishinkalar (
Scatetta
), suw ogizi 
(
llithymia thermalis)
siyaqhlar suwdin temperaturasi 50-55°C 
hulgamnda ushirassa, 
baliqlardan karpozubik 
( Cuprinodon
ncvadensis
) Nevada kollerinde jazda suwdm temperaturasi 42°C, 
qista bolsa 3°C da jasaydi. Shol shegirtkesi temperaturanm 50- 
60°C koteriliwine shidaydi. Omirtqasiz suw haywanlannan 
kolovratka ham tixoxod (tmish juriwshi) bir neshe minutqa 
shekem joqari +151°C ham tomen -273°C temperaturaga shidam 
here aladi. Biraq kopshilik haywanlarga ortahq temperaturasmin 
40°C ga shekem k
6
teriliwi adewir qawipli esaplanadi. Sebebi 
denedegi belok birikpelerinin uyisip qaliw qawipi juzege keledi. 
Hiraq denede zat almasiw processin kiisheytiretugm enzim zatlan 
bclokti uyisip qaliwdan saqlaydi. Sogan qaramastan temperatura 
minimal ham maksimal shegaradan shiqqan dawirde denedegi 
hamme zatlardm iskerligi buziladi ham organizm apatqa 
ushiraydi. A ym m haywanlar teniz ham okean suwlarmm bir qiyli 
pas temperaturali juda teren jerlerinde (
8-10
km) ushirasadi.
Evraziya jerlerinde diyxan shimshiq 

Yüklə 3,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   306




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin