|
ekologiya. jumanov m.a (2)
(Spheniscus mendriculus)
fk vntDr zonasinda jasaydi. En lilken imperator pingvini
{Apicnodytes fo rsteri)
bolsa Antarktidanm materik zonalanna uya
i|oyudi.
Temperatura haywanlardin kunlik ham jilliq bioritmlerine
i
A
nit
qiladi. Turli tabiyiy zonalardm ham olardagi ungirler, turli
miw hawizleri siyaqh jasaw ortahqlan temperaturanm har qiyliligi
haywanlar aktivligi ham olardm dawirler boymsha rawajlamwin
Nhegaralaydi.
Haywanlar
temperaturanm
adewir
ozgerip
turiwma
hcyimlesken. Issiliqti seziwshi haywanlarga kobinshe issi
Inilaqlarda ushiraytugm bazi lishinkalar (
Scatetta
), suw ogizi
(
llithymia thermalis)
siyaqhlar suwdin temperaturasi 50-55°C
hulgamnda ushirassa,
baliqlardan karpozubik
( Cuprinodon
ncvadensis
) Nevada kollerinde jazda suwdm temperaturasi 42°C,
qista bolsa 3°C da jasaydi. Shol shegirtkesi temperaturanm 50-
60°C koteriliwine shidaydi. Omirtqasiz suw haywanlannan
kolovratka ham tixoxod (tmish juriwshi) bir neshe minutqa
shekem joqari +151°C ham tomen -273°C temperaturaga shidam
here aladi. Biraq kopshilik haywanlarga ortahq temperaturasmin
40°C ga shekem k
6
teriliwi adewir qawipli esaplanadi. Sebebi
denedegi belok birikpelerinin uyisip qaliw qawipi juzege keledi.
Hiraq denede zat almasiw processin kiisheytiretugm enzim zatlan
bclokti uyisip qaliwdan saqlaydi. Sogan qaramastan temperatura
minimal ham maksimal shegaradan shiqqan dawirde denedegi
hamme zatlardm iskerligi buziladi ham organizm apatqa
ushiraydi. A ym m haywanlar teniz ham okean suwlarmm bir qiyli
pas temperaturali juda teren jerlerinde (
8-10
km) ushirasadi.
Evraziya jerlerinde diyxan shimshiq
Dostları ilə paylaş: |
|
|