Masalli folkloru 2

Balaca bir yalan, nə boyda həngamə törətdi

Bu haqqesab da bizim öz ailəmizdə baş verib. Uşağlar o vaxtı gedərdilər aşağıda daş yığardılar. Bu da uşağları gözün­nən uzağa qoymazzı. Deyərdi ki, sizin puluuz mənə lazım de­yil. Özüm qazanıram, neynirəm sizi, gedib daş yığıb gətirir­süz. O böyük oğlan, həddən artığ nadinc idi. Nəisə, bu gəldi evə dedi, uşağlar hanı? Dedim, bilmirəm. Deyə bilmədim, daş yığmağa gediblər. Olar da o çay daşdarını yığıb satırdılar. 30 manata, 40 manata satırdılar.

Bi də gördüy 3 qardaş 3-u də gəlillər. Bu da pələddən çıxır uje az qalıb haaa. Nə deyəy, ataya nə düzəldəy ki, ata bi­zi döyməsin. Gəldi belə çatar-çatmaz , bu soruşdu hardasuz bu vaxta qədər, axşam olub uje. Dedilər, ata, elat bizi tut­muş­du. Bizdə də elatdar qoyunnarı gətirillər yaylağa. Elat köçə deyillər. Buna da deməy olar, bu sözü. Gəldi evə, 7 oğul istə­rəm kimi, hərə bir küçədən çıxdı yaba əlində, lom əlində, getdilər. Yalanın dərəcəsinə bax. Elat da olub 3-4 dəsdə. Uşağ nə desün, hansı dəstəni desün? Elşən bu elatdü, yox, o elatdu, yox. İşığlar sönüb, uje köç durur da, axşamdı. Biri qoyub xö­rəy bişirir özüyçün, lampa yandırıblar, çay dəmliyiblər.

Vurublar bizimkilər, oların xörəylərini aşırdıblar, lam­pa­larını sındırıblar, ara qarışıb. Bi dənə özünnən deyən da­yısı oğlannarı var idi, bular da eləmiyib tənbəlliy, götürüblər hərə bi dənə tüfəng. Atıblar elatdarın təkərrərin partdadıblar, dayi nə başuuzu ağradım, axırda gediblər yalannan deyiblər, ata bu elatdu. Onun altın çəkdilər də. Həmin oğlan öldi.

Bi də gördüm bılar qan içində gəldi.

• 
  Qorxmaz nə olub? Nə üçün belə elədiz?
  

Dedi:

– Elşən dedi ki, bizi elat aparırdı. Mənim uşağımı? Necə yəni aparırdı? Oları ölüsünə çırpduy, yeməylərin aşırtduy, pis günə qoyduy oları. Mənim bu hərəkətimi, bu da qınamadı. Dedi, hə, uşağı aparan adamın cəzası verilməlidu.

Bu söbət gedənnən sora uzun müdət – 15-20 ildən sora, bu söbət çıxdı ki, bu qurama söbətdi. Bunu da bi dənə dostu gəldi dedi ki, yaduzzadı, o vaxt Elşən sizə o boyda yalan da­nı­şıb. Pahhh, dedim, Qorxmaz, həmin oğlan elatın badına getdi. Deməg o dayımın oğlu bilirsüz neynədi? Biz çatduğ, mən danışıram, elatın sahibiynən. Deyirəm, sən nə cürətnən mə­nim uşağımı aparırdun? Olar da and içib biz eləməmişüy. Deyir, nə aparmağ, nə uşağ, hara? Deyirəm, sən indi məni do­lamağ istiyirsən? Mən danışıram bunnan, bu dayıoğlum da yolun aşağısında durub orda. Birdən gördüm, kimsə Brusli ki­mi kimsə qulağımın dibinnən atdandı. Göydə buna bi dənə tə­piy qoydu. Bu kişi yıxıldı, o biriləri qarışdı bir-birinə. Mən Al­lahnan heç nə eləmədim, qışqırıram, a bala, eləmiyün, vur­muyun, niyə onu vurursuz? Mən qaldım bunu deyə-deyə. Uje bizə xəbər gəldi ki, o biri elat bulara köməyə gəlir, tüfəngnən, yabeynən. Dedim, davay çıxun aradan. Buların qabların aşırt­dı­lar, yeməylərin tökdülər yerə. Hər yeri xaraba qoydular. Biz oturduğ maşına, gedəndə, bularnan üzbəüz gəldüy. Bular hə hü eliyənə qədər, biz keşdüy, bular maşının baqajınnan atdı­lar. Daldan dəydi. Bakın lap böyrünnən dəydi maşına. Bir az oyan buyan olseydi, dəyərdi maşının bakına, maşını partda­dar­dı.

Hə, indi görün bir balaca yalan nə boyda həngamə törət­di. Həyatdı da, hər şey olur.