ob'ektivlik va sub'ektivlikning uyg'unligi- ijtimoiy me'yorlar tabiiy ravishda tarixan rivojlanib boradi, chunki jamiyat murakkab ijtimoiy organizm bo'lib, ichki jarayonlarni tartibga solishi zarur. Shu bilan birga, ijtimoiy normalarning paydo bo'lishi va o'ziga xos mazmuni odamlarning irodasi va ongli faoliyati bilan bog'liq.
madaniy shartlilikijtimoiy normalar ijtimoiy tashkilotning tabiatiga, jamiyatning rivojlanish darajasiga, madaniyat turiga mos keladi. Ijtimoiy munosabatlardagi o'zgarishlardan so'ng ular o'zgaradi.
Ijtimoiy normalarning quyidagi turlari mavjud: 1) axloq normalari;
2) siyosiy normalar;
3) diniy normalar;
4) korporativ normalar;
5) urf-odat normalari;
6) an’ana normalari;
7) huquq normalari va boshqalar.
Axloq normalari– adolat va adolatsizlik, yaxshilik va yomonlik, ezgulik va yovuzlik, maqtov va isnod, jamiyat tomonidan rag‘batlantiriladigan yoki qoralanadigan xatti-harakatlar, or-nomus, vijdon, burch, qadr-qimmat kabilar ko‘rinishida ijtimoiy hayot sharoitlarining bevosita ta’siri sifatida kishilar ongida shakllanadigan qarashlar, tasavvurlar va qoidalardir.
Axloq me'yorlari odamlarning yaxshilik va yomonlik, qadr-qimmat, shon-sharaf, adolat va boshqalar haqidagi g'oyalariga asoslangan umumiy qoidalar bo'lib, ular shaxslar va tashkilotlar faoliyatini baholash va tartibga solish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
Axloq, qonun singari, tabiatan tarixiy, harakatda, o'zgaruvchan, jamiyatning rivojlanish darajasini aks ettiradi. Bu boshqa odamlar bilan bo'lgan munosabatlarda, shuningdek, o'zi bilan bo'lgan odamning qiymatini baholashni o'z ichiga oladi, ya'ni. shaxsiy qadr-qimmatni his qilish, ularning xatti-harakatlariga o'zini hurmat qilish. Inson uchun eng yuqori axloqiy tamoyillar - bu vijdon, odoblilik, halollik, o'z burchini anglashdir.
Asrlar davomida rivojlangan halollik, adolatlilik, halollik, mehnatsevarlik kabi umumbashariy axloqiy tamoyillar va poydevorlar odamlarning xulq-atvori va o'zaro munosabatlari uchun asosdir.
