Iqtisodiy o’sish - aholi jon boshiga mamlakatda yaratilgan YaIM xajmining
oldingi
yilga
nisbatan
o’sishi
orqali
ifodalanadi.
demak, iqtisodiy o’sishning shartlari sifatida quyidagilarni ko’rsatish mumkin:
- joriy yilda ishlab chiqarilgan yalpi ichki mahsulot (YaiM) avvalgi yilga nisbatan
ko’proq bo’lishi.
- YaiMning o’sish sur’ati aholi o’sish sur’atidan yuqori bo’lishi, ya’ni kishi
boshiga ishlab chiqarilgan YaiMning ko’payishi.
Davlat byudjetiga baho berishda, byudjet daromadlari va xarajatlarining
saldosiga e’tibor beriladi.
3.Mamlakatlararo yoki oʼzaro tahlil. Mamlakatning iqtisodiyoti holati va rivojlanishini ifolalovchi umumlashgan
ko’rsatkichlar tizimi — milliy boylik, yalpi ichki mahsulot, yalpi milliy mahsulot,
sof milliy mahsulot, milliy daromad,
aholi
daromadlari,
davlat
va xususiy
investiniyalar
yigindisi,
muomaladagi
jami
pul
miqdori
va
sh
k.
jami
xo’jalik
bo’yicha
jamlanma,
umumlashtiruvchi
ko’rsatkichlar
Makroiqtisodiyot
o’rganadigan
obyektlar
hisoblanadi.
Ayni
paytda
Makroiqtisodiyot mamlakat miqyosida o’rtacha daromadlar, o’rtacha ish
haqi,
inflyasiya
darajasi, ishsizlik, bandlik,
mehnat unumdorligi
singari o’rtacha
iqtisodiy ko’rsatkichlarni hamda ularga davlatning iqtisodiy siyosati ko’rsatadigan
ta’sirini o’rganadi va tadqiq etadi. Makroiqtisodiy ko’rsatkichlar, bir tomondan,
ma’lum
vaqt
oralig’ida
i.
ch.
hajmini
hisoblash
va
milliy
iqtisodiyotning
faoliyat
yuritishiga bevosita ta’sir qiluvchi omillarni aniqlash
imkonini bersa, ikkinchi tomondan, ular
yalpi milliy mahsulot
harakatining barcha
bosqichlarida, ya’ni i. ch., taqsimlash, qayta taqsimlash va foydalanish
bosqichlarida uni ko’rgazmali shaklda aks ettirishga imkon beradi. Shuningdek,
o’sishning
umumlashtiruvchi
ko’rsatkichlari,
mamlakat
iqtisodiyotini
tavsiflaydigan ko’rsatkichlarning pasayishi hamda ortishi sur’atlari va unda yuz
berayotgan iktisodiy jarayonlar, tuzilmaviy proporsiyalar ham Makroiqtisodiyot
predmeti hisoblanadi. Makroiktisodiy ko’rsatkichlar moddiy i. ch. va nomoddiy
xizmat ko’rsatish sohalaridagi barcha xo’jalik yurituvchi subyektlar iqtisodiy
faoliyatining umumiy va pirovard natijalarini qamrab oladi.
4.Mamlakatlararo tahlilni amalga oshirish negizida mamlakatlardagi