O’sish hujayra, to’qima, organ va organizm darajasida sodir bo’ladi
səhifə 2/9 tarix 05.12.2023 ölçüsü 5,13 Mb. #173320
2-MAVZU. ONTOGENEZ. ORGANIZMLARNING KO\'PAYISHI
O’sish hujayra, to’qima, organ va organizm darajasida sodir bo’ladi. Auksentik o’sishda Hujayra o’lchami ortadi Proliferasion o’sish hujayralarning bo’linib Ko’payishi tufayli Proliferasion o’sish shakllar A-multiplikativ o’sishda ona hujayradan hosil bolgan har ikkala hujayra ham yana bo’lib ko’payadi B- akkresion o’sishda hujayraning har xil bo’linishidan hosil bo’lgan hujayralarning biri ko’payadi biri ko’paymaydi Metamorfoz grekcha metamorfozis -o’zgarish degan ma’noni anglatadi. Metamorfoz yo’li bilan rivojlanish tuhumdan chiqqan lichinka yoki limfa anatomo-morfalogik va fiziologik jihatdan ota-ona formalariga o’hshamaydi, ma’lum qayta qurishdan keyin ota-onasiga o’xshaydi va jinsiy voyaga yetadi. Metamorfozning ikkita tipi farqlanadi Chala o’zgarish yoki to’liqsiz o’zgarish bilan rivojlanish Gemimetamorfoz Bunda tuhumdan chiqqan hayvon jinsiy voyaga yetgan hayvonga o’xshaydi. To’liq o’zgarish yo’li bilan rivojlanish golometamorfoz Bunda tuhumdan chiqqan lichinka tashqi va ichki Tuzilish bo’yicha ota-ona Organizmga o’xshamaydi Chala o’zgarish yo’li bilan rivojlanadigan hasharotlar 3 ta: IMAGO yoki jinsiy voyaga yetgan davrlarni bosib o’tadi. Baqa metamorfozi a) tashqi jabrali itbaliq b) jabrasiz itbaliq c) orqa oyoqli itbaliq d) oyoqlari va dumi shakllangan itbaliq e) voyaga yetgan baqa Regenrasiya deyilganda, organizmning yo’qolgan qismlarining hujayralarining, to’qimasining, organning qismining, yoki hamma qismining o’z-o’zidan qayta tiklanishi tushuniladi. Regenrasiya lotincha regeneratio – tiklanish degan ma’noni bildiradi. Sut emizuvchilarning terisini shikastlangan qismining, O’simlik bargining yo’qolgan qismining qayta tiklanishiregenrasiya hisoblanadi. Fiziologik regenerasiya. to’qima va organlar hujayralarning yangilanish jarayoni, fiziologik regenerasiya deyiladi. Reperativ regenrasiya. organizmning zararlangan yoki jarohatlangan qismining tiklanishi, reperativ regenrasiya deb ataladi. Regenrasiyaning ikki turi farqlanadi Dostları ilə paylaş:
