Mavzu: Jismoniy tarbiya nazariyasida umumiy jismoniy tayyorgarlik


Sportchilarda tezkorlik sifatlarini tarbiyalash



Yüklə 130,55 Kb.
səhifə4/10
tarix01.12.2023
ölçüsü130,55 Kb.
#170449
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Jismoniy tarbiya nazariyasida umumiy jismoniy tayyorgarlik

3. Sportchilarda tezkorlik sifatlarini tarbiyalash.
Ta’kidlab o’tish joizki, o’quv - mashg’ulot jarayonida barcha jismoniy sifatlarni garmonik ravishda rivojlantirish mahoratli sportchilarni tayyorlash garovidir.
Sportchining umumiy jismoniy tayyorgarligini jismoniy sifatlar tashkil qilgani uchun eng qisqa ma’lumotlarga to’htalib o’tamiz.
Sportchining tezkorligi – uning ma’lum harakatini qisqa muddat ichida bajara olish qobiliyatidir. Agar sportchining tezkorligi haqida gapiradigan bo’lsak, ideal harakat sifatida sportchi raktsiyasi uchun eng kam vaqt sarflanishini, tezda chalg’itib, ma’lum usulni qo’llashi yoki himoya va qarshi xujum harakatini qo’llashni tushinamiz.
Sport o’yinlari uchun harakat raktsiyasining tezligi alohida o’rin tutadi. U signal berilishidan boshlab (ko’rish, eshitish yoki taktik his etish bilan qabul qilingan) javob harakati boshlanguncha bo’lgan vaqtni o’z ichiga oladi.
Oddiy va murakkab harakat reaktsiyasining vaqti turlicha bo’ladi. Reaktsiya tezligi faqat sportchining himoya va qarshi hujum harakatlarida emas, balki xujum bilan alohida harakatlarda ham katta ahamiyatga ega.
Himoyalanish qarshi xujumda sportchiga ta’qiq soluvchi harakatni kuzatadi.
Raqibning bu harakati signal vazifasini o’tab, shu harakat uchun yaxshi sharoit yaratuvchi raqibning holati yoki uning harakati sportchi uchun signal bo’lib hisoblanadi .
SHunday qilib sportchilarning musobaqalardagi harakat raktsiyasiga javob raktsiyasi harakteriga ega bo’ladi. Harakat reaktsiyasining tezligi esa sportchining har bir harakatida yuzaga keladi, deyish mumkin. Bu harakatning himoya va qarshi hujum ruhida bo’lishidan qa’tiy nazar, nima uchun sportchi harakat signallariga tez yoki sekin e’tibor beradi yoki ularga butunlay e’tibor bermaydi. harakat reaktsiyasining tezligi nimaga bog’liq degan haqqoniy sovol tug’ulishi mumkin.
Bunda sportchining shaxsiy hususiyatlari va uning sport formasi holatidan tashqari amalda tajribasining boyligi bilan aloqador omillar ham xisobga olinishi kerak.
Misol uchun mazkur paytda raqib harakat yoki o’zini tutishi qanday haf tug’ulmasligini ko’zdan kechirilishligiga raqibning harakatini tushunishiga va uning o’zi bularda xujum uchun foydalana olishiga bog’liq.
Sportchining shaxsiy hususiyatlari va uning sport formasidagi ahvoli, harakatni baholashda amaliy tajribasi va raqibning qay holatda turgani, javob harakatining murakkablik darajasi, javob harakatining qanchalik tez bajara bilishi, chaqqonligiga bog’liqdir.
Tehnika harakatlari bajariladigan tezlik oddiy va murakkab harakat uchun har hildir.
Murakkab harakatning tuzilishi qanchalik sodda va tejamli bo’lsa, u shunchalik katta tezlikda bajariladi.
Boshqacharoq qilib aytganda harakat reaktsiyasining tezligi va tehnik harakatni bajarish tezligi umumiy qonunga ega deyish mumkin, ular bajaradigan tehnik harakatning murakkablik darajasi va uni qanchalik o’zlashtirganligiga bog’liq. Amalda reaktsiya tezligini tarbiyalash mazmunini mahsus mashqlarda ham tehnikani takomillashtirish jarayonida xam e’tiborni bir joyga yig’ish, tehnik harakatni sport fazasini tez bajarishdan iborat.

Yüklə 130,55 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin