1.1. Kasbiy bilimlarni shakllantirish psixologik muammo sifatida. O‘zbekiston Respublikasi “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi “Kasblar festivali”da
belgilangan vazifalarni yuksak darajada bajarish borasida o‘quvchilarni kasb-hunarga
yo‘naltirishda kasb-hunar ta’lim muassasalarining ahamiyati muhim sanaladi. Bu borada
yurtboshimiz I.Karimovning quyidagi fikrlarini ta’kidlamoqchimiz: “O‘rta maxsus, kasb-hunar
ta’lim muassasalari har bir hududning o‘ziga xos, jo‘g‘rofiy, etnik xususiyat, ehtiyojlaridan kelib
chiqib, tashkil etilishi hamda unda tahsil olayotgan o‘quvchilarning ota-onalari bag‘rida o‘qib
kasb-hunar egallashlari qolaversa, o‘sha hududning ta’limni turmush bilan bog‘lash,
uyg‘unlashtirish, talabalarning qobiliyatlari, intellektual darajalari va imkoniyatlarini hisobga
olish ijobiy samara beradi. Chunki, har bir kasb-hunar shaxsdan irodaviy zo‘r berishni, aqliy
jiddiylikni, chidam va sabr-toqatni talab qiladi. Barcha qiyinchilik va sinovlarga bardosh bera
oladigan yigit-qizlargina mazkur tanlangan kasbga nisbatan yarog‘li deb topiladi. Kasb ta’limi
esa huddi ana shuning amaliy tomonini o‘zida aks ettirish imkoniyatiga ega. Ta’limni oqilona,
optimal yo‘l bilan tashkil qilish va olib borish, mehnatga ongli munosabatni tarkib toptirib, kasb-
hunarga nisbatan qiziqish hissini uyg‘otadi. Kasbiy bilimlarni maktab ta’limidayoq shakllantirish
bolada kasbiy layoqat va ko‘nikmalarni shakllantirish imkoniyatini oshiradi.
Kasbiy layoqatlilik – mutaxassisning biror-bir kasb sohasidagi bilim, o‘quv va
ko‘nikmalarini o‘zlashtirish darajasini aks ettiruvchi integral tavsif: “ishni bilgan hold” faoliyat
yuritish qobiliyati hisoblanadi.
Layoqat – sub’ektning avval olingan tajribasi asosida muayyan vaziyatda zarur bilim,
o‘quv va ko‘nikmalarni safarbar qilishga tayyorlikda ifodalanuvchi ta’lim mahsuli “bilim-o‘quv”
va vaziyat o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rnatish va amalga oshirish, o‘z bilimini kasbga yo‘naltirish.
