Mavzu: Kasbiy nutq odobi. Sohaga oid (pedagogik) nutqning o‘ziga xosliklari

Yaxshi notiq diqqatini quyidagi amallarga qaratishi kerak :

• 
  Yaxshi notiq diqqatini quyidagi amallarga qaratishi kerak :
  
• 
  Tinglash va eslab qolish qobilyati;
  
• 
  Mustaqil o’qish;
  
• 
  O’rganish;
  
• 
  Tadqiqotlarni olib borish;
  
• 
  Yig’ilgan materiallarni tahlil qilish va ajratish;
  
• 
  Suhbatni olib borish;
  
• 
  Savollarga javob berish;
  
• 
  O’zining fikrlarini yozma ravishda bayon qilish;
  
• 
  Nutq rejasini tuzganda quyidagilarga e’tibor berish kerak:
  
• 
  Tinglovchi uchun bu mavzu nega kerakligini aniqlash, maqsadni belgilash;
  
• 
  Mavzuni tinglash, аgar berilgan bo’lsa, uni tahlil qilish;
  
• 
  Mazmuni uchun foydali ma’lumotlar tanlash;
  
• 
  Asosiy nuqtalarni, mavzularni aniqlash;
  
• 
  Tanlangan materialni ajratish asosiylarni qoldirish;
  
• 
  Qiziqarli kirishni topish;
  
• 
  Xulosani tayyorlash;
  
• 
  Takrorlash va nutqni ko’rib chiqish;
  

Noyiq savollarga javob berishi lozim bo’lgan vaqtda:

• 
  Noyiq savollarga javob berishi lozim bo’lgan vaqtda:
  
• 
  Berilgan savol nima maqsadda berildi;
  
• 
  Insonni to’gri tushunishga tayyorlash;
  
• 
  Hurmat bilan to’g’ri tushuntirib javob berish;
  
• 
  O’ziga ishonch va mehri bilan so’zlashish darkor.
  
• 
  So’zlarni aniq gapirish uchun quyidagilardan unumli foydalansa bo’ladi :
  
• 
  Tabiat bergan nutq organlaridan to’g’ri foydalanish;
  
• 
  So’zlar qanday tashkil topganligini bilish;
  
• 
  Har bir so’zni baland ovozda tezlikni saqlab aniq gapirish;
  
• 
  Harflarni tushurib qoldirmasdan gapirish;
  
• 
  Boshni pastda tushurmasdan og’izni katta ochib gapirish;
  
• 
  Bo’yin, yuz va boshqa bo’g’inlarni bo’sh holatda ushlash.
  
• 
  Nutq so’zlaganda, ma’ruza o’qilayotganda ortiqcha so’zlar kirish gaplar, nopisadnoma iboralar, shuningdek, gumonsirash ishonchsizlik, hadeksirash, esankirash, аsabiylashish, g’azablanishga aslo yo’l qo’ymaslik zarur.
  
• 
  Pedagogning nutqi ifodali bo’lishi lozim. Bunda nutq intanatsiyasi muhim o’rntutadi. U oxang (melodika) tinim( paiza), mantiqiy urg’u nutq sur’ati kabi tarkibiy qismlaridan iborat