SAYYOHLIK ASARLARI
O'rta Osiyo xalqlarining ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy-madaniy hayotiga dunyo xalqlarining qadimdan qiziqqanliklari yaxshi ma'lum. Hatto alohida sayyohlarning snu muammolarni atrollicha o'rganish uchun maxsus safarlarga chiqqnni ham sir emas. . . .
Xerodot (mil. av. 490/4K()-430/424) yunon tarixchisi. U yunon-lbrs urushlari haqida ma'lumotlar to'plab,O’rta Osiyo xalqlari hayoti haqida ham ko'plab axborotlarni yozib qoldirgan. Xerodotning «Tarix» asari 9 kitobdan iborat bo’lib, har bir kitobi yunonlar e'zozlaydigan 9 muzadan biriga ba- g'ishlangan (Klio, Evderna, Galiya Menpanena, Terpsixora Erato, Poligimniya, Uraniya, Kalliopa). Bu kitoblarda tors (Lion) podshohlari, skif qabilalari Midiya va Yunoniston (Ellada) kabi qudratli davlatlar o'rtasida chiqqan urushlarning sabablarini aniqlashga intiladi. Xerodot fikricna yaxshilikka yomonlik, yovuzlik, axloqsizlik, adolatsiz ishlar xalqaro urushlarni keltirib chiqaradi
Strabon (mil. av. 64/63 - mi|. 23/24- yillar) - qadimgi yunon tarixchisi va sayyohi. U 17 jilddan iborat «Geogratiya» kitobining muallifi. Unda Qora dengiz bo'yi mamlakatian, Kichik Osiyo haqida ham noyob ma'lumotlar jamlangan.
Arrian Flaviy — II asrda yashagan yunon tarixchisi va yozuvchisi. U «Iskandar yurishi» va boshqa asarlarida O'rta Osiyo to'g'risida ham qimmatli ma'lumotlarni yozib qoldirgan. Bu asarlarda makedoniyalik Iskandarning bizning vatanimiz So'g'diyonaga qanday bostirib kelgani, Spitamen kabi milliy qahramonlarimizning jasoratlari tasvirlangan.
VII asrda Xitoy sayyohi Sima Syan o'z yurtidan chiqib ketib, 629- yildan 646- yilgacha 17 yil davomida 120 dan ortiq mamlakat va o'lkalarda bo'ladi. Jumladan, u Qashqar va Issiqko'l orqali Sayram, Toshkent, Samarqandga borgani haqida alohida ma'lumotlarni yozib qoldirgan.
Marko Polo, Istaxriy, Maqdisiy kabi sayyohlar ham O'rta Osiyoda ko'p bo'lishgan.
Dostları ilə paylaş: |