Mavzu: Mehmonxonalarni tasniflash tartibi va loyihalanishi mundarija: kirish 2-4 bet I. Bob

2.1.1-Jadval
^10
11
Bu ayniqsa me'morchilik, dekorativ-amaliy sana'tida, shuningdek turmush va dam olish uchun mo'ljallangan buyumlarni ishlab chiqarishda juda muhimdir.Funksional va amaliy vazifasiga mosligi, qulayligi binolarga qo'yiladigan birinchi va asosiy talabdir.Insonning hayoti va faoliyati uchun qulay atrof-muhitni -maskanni yaratish, avvalo arxitekturaviy rejasi va hajm-samoviy tsrukturasini qanchalik to'g'ri va maqsadga muvofiq tanlab olinganiga bog'liqdir.
Binoning shakli uning funksional qonun-qoidalariga asosan aniqlanadi, ammo bu shakl go'zallik qoidalariga asosan qurilishi shart. Arxitekturada chiroy va maqsadga muvofiqlik hamma vaqt bir-biriga bog'liq holda yaratiladi. Go'zallik va maqsadga muvofiqlikning uzviy bog'liqligi haqida Gegel: "Klassik arxitekturasining ulug' go'zalligi shundaki, u to'sinni ko'tarib turish uchun kerak bo'lgan miqdorda kolonnalarni qo'yadi va arxitekturada faqatgina bezak sifatida o'rnatilgan kolonnalar haqiqiy go'zallikka ega emas", - degan edi.Garmoniya deganda, yakdillik (butunlik), barcha qismlarning mosligi, mutanosibligi, predmet ichki ko'rinishi va mazmunining mos kelishi tushuniladi. U ritm, simmetriya va proporsiya kabi etsetik xususiyatlar bilan bog'liqdir.Kompozitsiya. Kompozitsiya lotincha «kompozitsio» so'zidan olingan bo'lib, tuzish, bog'lanish, ulanish ma'nolarini anglatadi. Kompozitsiya deb, mazmuni va vazifasi tomonidan qabul qilinishini aniqlab beruvchi badiiy asarning qurilishiga aytiladi. Yoki boshqacha qilib aytganda kompozitsiya - badiiy asarning tsrukturaviy tuzilishi, qismlarining munosib uyg'unligi, ma'naviyligi, obrazliligi kabi sifatlarining yechimi. Arxitekturaviy kompozitsiya deb, tashqi va ichki elementlari aniq qonun-qoidalarga asosan joylashgan va bir-biriga bog'liq bo'lgan, uyg'un ma'qullangan binoning bir butunligiga aytiladi. Tashqi muhit bilan bog'langan va bir necha binolarning ma'lum qonun-qoidalarga asosan joylashishi murakkab kompozitsiyani -ansamblni tashkil etadi.Shunday qilib kompozitsiya deganda, keng ma'noda arxitektura asarining badiiy tsrukturasi, shaklining badiiy ko'rinish sitsemasi tushuniladi. Kompozitsiya prinsiplarini bilmay turib, arxitektura asari g'oyalarini ochib berib bo'lmaydi.Arxitekturaning vazifalarini aks ettiruvchi formula - qulay, mutsahkam, arzon va chiroyli qurish arxitekturaviy kompozitsiyaning asoslarini aniqlab bergan. Bu asos shakl va mazmunning birligidir. Arxitekturaviy kompozitsiyaning maqsadi shu birlikka erishish, vazifasi esa qarama-qarshiliklarni murosaga keltirishdir. Kompozitsiya maqsadlarini va vazifalarini ro'yobga chiqarish uchun me'mor kompozitsiya qonuniyatlarini bilmasa, iqtidor va intuitsiya yordam berolmaydi.Kompozitsiya nazariyasida o'rganiladigan qonuniyatlar kompozitsiyaning kategoriyalari va elementlari deb ataladi. Bu kategoriyalarga hajm-samoviy tsruktura, tekonika, uyg'unlik vositalari - simmetriya va assimetriya, ritm, proporsiya, masshtabiylik, kontras, nyuans va boshqalar kiradi.Bo'shliqni chegaralab turadigan material qobiq binoning hajmini tashkil etadi, ichki bo'shliq bilan birga esa hajm-samoviy tsrukturani, ya'ni kompozitsiyani tashkil etadi. Kompozitsiya faqatgina funksiyaga bog'liq bo'lib qolmay binoning joylashgan o'rniga, ya'ni shahar qurilish sharoitiga, atrof-muhitga, landshaftga, iqlimga, milliy an'analar va boshqa ko'pgina faktorlarga ham bog'liqdir. Nazariy jihatdan hajm-samoviy kompozitsiyaning uch xil turi mavjud: frontal kompozitsiya, hajmiy kompozitsiya, chuqur-samoviy kompozitsiya.
¹²INTERER TARIXI. Qadimgi Misr uslubi. Xitoy uslubi (XVI-XVII asr)
Arxitektura quldorlik jamiyati davrida tez taraqqiy topgan. Jamiyatning sinfiy talablariga munosib uy-joy va jamoat binolari yaratilgan. Qadimiy Sharqda piramida, zikkurat kabi ulkan diniy inshootlar kompleksi, murakkab rejali saroylar va boshqa inshootlar barpo etilgan. Fanning ba'zi nazariy va amaliy masalalari ishlab chiqilgan. Qadimgi Yunonitsonda maktab, tsadion, teatr, ibodatxona, amfiteatr kabi turlari paydo bo'lgan.Xitoy mebel san'ati. Lakli mebel tayyorlashni turli xil texnologiyasiMebellar yashash xonalari interyerining asosiy elementi ekanligini hisobga olib, loyihalash jarayonida ularni joylashtirish masalasini ham albatta hisobga olish kerak. Shuning uchun nomerlarda mebellarning qaysi turlarini o'rnatish kerakligi to'g'risida boshdan bu masalani yechish kerak. Shundan kelib chiqqan holda razryadi va kategoriyasidan tashqari nomerlarda mebellarning quyidagi turlari hamma vaqt mavjud bo'lishi kerak:
uxlash uchun mebel;
dam olish uchun mebel;
ishlash uchun mebel;
ovqat itse'mol qilish uchun mebel;
yuklarni saqlash uchun mebel.
Ellinizm davriga kelib order sitsemasi arxitekturaning kontsruktiv va badiiy asosiga aylangan. Qadimgi Rimda beton ishlatilishi davri ravoq va gumbazlar arxitekturasining rivojlanishiga olib kelgan. Forum, Zafar darvozasi kabi harbiy qudrat g'oyalarini namoyish etuvchi yangi inshootlar paydo bo'lgan. Binolar


¹³Mexmonxonadagi buyum va mebellar shakillari