1.2.1-rasm 8II.BOB.Mehmonxonalarning me’morchilik va texnik echimlari 2.1.Mexmonxona intereri va exstreri Dizayner” – rassom kontsruktor, “Dizayn - shakl” – tashqi ko’rinishidir u
Dizayner yoki rassom-kontsruktor - bu ishlab chiqarishdagi mutaxassis bo'lib, u baravariga funksional va etsetik talablarga mos keladigan sanoat buyumining shaklini loyihalashtiradi va kontsruksiya qiladi.Uning muhandis kontsruktoridan farqli tomoni shundaki, u taklif etilgan texnik kontsruksiya (masalan, tsanok, fotoapparat, muzlatgich)ni bilimlari (ma'lumotlari) asosida jozibaga ega buyumning tashqi shaklini ishlab chiqadi.Dizayner yordamida muhandislik-kontsruktorlik g'oya (fikr) rassomning etsetik hayoli va ijodkorlik fantaziyasi bilan boyitiladi. Demakki, foyda va joziba birlashib, yakdillikni hosil qiladi.uslubida o'z ifodasini topadi va bu rassomchilik kontsruksiyalash deb ataladi.Dizayner eskiz, maket, chizgilardan foydalanadi, buyumning rangi, ritmi va kompozitsiyasi (tuzilishi) haqida o'ylaydi, bir so'z bilan aytganda, kelgusidagi buyumning ijodiy (rassomchilik) loyihasini yaratadi.Dizaynerdan quyidagilar talab qilinadi:
Birinchidan, shakl kontsruksiyasi, joziba va ifodalanishning ishonchli bo'lishini ta'minlovchi predmetli hal etishni;ikkinchidan, alohida predmet, detal va elementlarni bog'lash uchun zarur bo'lgan kompleksli hal etishni ;uchinchidan, muhitning barcha komponentlari sintezini beruvchi yaxlit tarzlilikni hal etishni.Mexmonxonaga kirishdayoq biz dizayn va reklama elementlari bilan ro’para kelamiz. Bunga albatta mehmonxona nomi ham kiradi. Uning qanchalik chiroyli va original o’ylab topilganligi mexmonxona mijozlarining eng birinchi taasurotini shakllantiradi. Yana dizaynerning ishini biz fayeda ko’ramiz. (mebellar, badiiy panno, dekorativ favvorachalar, qandillar va boshqa narsalar).
Dizaynerning mahorati xonalardagi shinamlikni ta'minlaydi. Shinamlik faqat chiroyli mebel borligi bilan emas balki ularni to’g’ri joylashtirilishi, pardalarni original drapirovkasi, devorlarni bezagida dekorativ va tasviriy san'atning maxfatli ishlatilishi bilan ta'minlanadi.
Retsoranlarda dizayner o’zini san'atini zallarni bezashda va datsurxon tuzashda ko’rsatishi mumkin. Stolni chiroyli bezatilishi retsoran mijozlarida yaxshi taasurot qoldirilishiga imkon yaratadi. Ofitsiantlarning kiyinishida ham dizayn elementlarini uchratishimiz mumkin.Sayyohlik tashkilotlarining dizaynerlar, rassomlar, arxitektorlar, nashriyot korxonalari bilan hamkorligi jadu ham muhimdir. Bu hamkorlik ishlarini biz reklama prospektlarida, jurnallarda, plakatlarda, kitoblarda ko’rishimiz mumkin. Bunaqa hamkorlik sayyohlik biznesiga muvaffaqiyat olib keladi.Har bir buyumning muhim 2 tomoni: foydaliligi va go’zalligiGo‘zallik, ko‘rganimizdek, nafosatning bosh, etakchi xususiyati hisoblanadi. SHu bois u nafosatshunoslikning asosiy mezoniy tushunchalaridan biri sifatida tadqiq va talqin etiladi. Zero go‘zallikning ishtirokisiz yuqoridagi xususiyatlarning birortasi nafosatdorlik tabiatiga ega bo‘lolmaydi. Masalan, ulug‘vorlikni olaylik. U asosan hajmga, miqdorga asoslanadi. Buxorodagi Arslonxon minorasi yoxud Minorai Kalon ulug‘vorligi bilan kishini hayratga soladi, unga tikilar ekansiz, qalbingizni nafosat zavqi qamrab oladi. Lekin xuddi shunday balandlikdagi kimyoviy korxona mo‘risidan zavqlanolmaysiz. Yoki yonbag‘irdan turib, toqqa tikilsangiz nafosat zavqini tuyasiz, ammo xuddi shunday balandlikdagi shahar chetida o‘sib chiqqan axlat «tog‘i»ga qarab zavqlanmaysiz. Chunki Arslonxon minorasi me`morlik san`ati asari sifatida go‘zallik qonuniyatlari asosida bunyod etilgan; tog‘ esa tabiat yaratgan ulug‘vor go‘zallik.
Zavod mo‘risida ham, axlat «tog‘»ida ham hajm, miqdor boru, lekin bir narsa–go‘zallik etishmaydi. Minora bilan tog‘dagi hajmni salobatga aylantiruvchi unsur, bu–go‘zallik. Fojeaviylik xususiyatida ham go‘zallikning ishtirokini ko‘rish mumkin. Misol sifatida Lev Toltsoyning «Urush va tinchlik» romanidagi Autsrlisda bo‘lib o‘tgan rus va fransuz qo‘shinlari to‘qnashuvidan so‘ng, jang maydonida yarador bo‘lib yotgan knyaz Andrey Bolkonskiyni eslaylik: bir qo‘lida bayroq datsasini ushlagancha ko‘m-ko‘k maysada moviy osmonga qarab yotgan, oppoq mundirli botir yigit–bayroqdor zobitning tepasiga kelgan Napoleon uni