Mavzu: O‘zbekistonda kredit turlarining tavsifi va rivojlanish istiqbollari
KIRISH O‘zbekiston Respublikasidagi kredit turlari va shakllari hamda uning nazariy asoslari
O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklari kredit siyosatini boshqarish yo’llari
O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklari kreditlari holati tahlili
O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklari kreditlarini rivojlantirish istiqbollari
XULOSA FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
KIRISH Kurs ishi mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida tijorat banklari faoliyatining kengayishi tufayli, ularning – depozitlarga, banklararo kreditlarga va boshqa bank operatsiyalariga bo‘lgan talabining kuchayishi vujudga keldi. Bankning daromad darajasini oshirish – uning faoliyatini to‘g‘ri tashkil etilganligiga, ya’ni bankning kredit siyosatining mustahkamligi va bankning barqarorligiga bog‘liq. Demak, bank kredit siyosatini to’g’ri tashkil etish uning samarali faoliyatidagi asosiy masalalardan biri bo‘lib hisoblanadi.
Bozor iqtisodiyoti davrida banklar Prezidentimiz ta’kidlab o’tganlaridek, iqtisodiyotning qon tomirlari hisoblanar ekan, ular faoliyatini tartibga solish, muvofiqlashtirish muhim masalalardan biri bo’lib qolaveradi. Chunki banklar iqtisodiyotda kredit munosabatlari va hisob-kitoblarda vositachi vazifasini bajarar ekan, barcha iqtisodiy subyektlarning barqaror faoliyat yuritishi bank tizimining barqarorligi bilan chambarchas ravishda bog’liq bo’lib qoladi. Banklar ish yurituvchilar faoliyatining uzluksizligini ta’minlash maqsadida ularni doimiy ravishda kredit mablag’lari bilan ta’minlab turadilar. Bundan tashqari barcha iqtisodiy subyektlar o’rtasidagi hisob-kitoblar banklar orqali amalga oshi riladi. Shunday ekan, iqtisodiy munosabatlarning barqarorligi va samaradorligini bank faoliyatisiz, uning barqaror rivojisiz amalga oshirish mumkin emas.
Yurtboshimiz ta'biri bilan aytganda, bu borada zamonaviy bank xizmatlarini rivojlantirishva bank xizmatlarini ommabopligiga alohida e'tibor qaratish lozim. 2020-2025-yillarga mo‘ljallangan O‘zbekiston Respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi (keyingi o‘rinlarda-Strategiya) O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 2-martdagi PF-5953-son Farmoni bilan tasdiqlangan 2017 -2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasini “Ilm, ma’rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili”da amalga oshirishga oid davlat dasturiga muvofiq, shuningdek,Jahon bankining mamlakat bank tizimi joriy holatini o‘rganish natijalari bo‘yicha asosiy xulosalari va tavsiyalarini inobatga olgan holda ishlab chiqildi.1 Shuningdеk, krеdit bеrish jаrаyonini ya’ni krеdit bеrish vа uni kаytаrish tехnоlоgiyasini tаkоmillаshtirish, оrqаli yuqоri ijоbiy nаtijаgа erishish hаm mumkin. Аmаliyotdаn mа’lumki, bаnk bo’linmаlаrining o’zаrо munоsаbаtlаrini yaхshilаsh, qаrоr vа yеchimlаrni qаbul qilish jаrаyonini tеzlаshtirаdi, kuzаtuv vа nаzоrаtni kuchаytirаdi vа bаnk fаоliyatini mukаmmаllаshtirishgа yordаm bеrаdi. Хаttоki bоshqаruv аppаrаtini оddiy bir qаytаdаn tаshkil etish, ya’ni оrtiqchа bo’linmаlаrni sоddаlаshtirish evаzigа хаrаjаtlаrni tеjаshdа uzining ijоbiy nаtijаsini ko’rsаtаdi. Bir nеchtа mаrkаzlаrni tаshkil qilish, (mаsаlаn likvidlikni bоshqаrish) хаtоliklаrni оldini оlish vа to’gridаn – to’gri rеsurslаrni yo’qоtish хаvfini kаmаytirаdi.