Mavzu: Pedagogik fikr tarixi va maktab amaliyotida o’qituvchi mahorati masalalari. Pedagogik mahoratning asosiy komponentlari

 
2-mavzu: O’QITUVCHI FAOLIYATIDA PEDAGOGIK QOBILIYAT.
REJA: 
1.“Qobiliyat” va “pedagogik qobiliyat” tushunchalarining mohiyati.
2. Pedagogik qobiliyatning asosiy turlari.
3.
Pedagogik qobiliyatni shakllantirish yo’llari. 
Tayanch so’z va iboralar: Pedagogik fikr, Ustoz-shogird, kasb- xunar,  
muallim, murabbiy, mutafakkairlarning fikri, pedagogik odab. 
Qobiliyat bilim, malaka ottirish – bular psixologik xususiyatlardir. 
Odamning qobiliyatlari bilim va ko‘nikmalarini egallashda muhim 
hisoblanadi. Bilim va ko‘nikmalar egallandimi yoki yo‘qmi, bularning hammasi juda 
ko‘p sharoitlarga bog‘liqdir. Qobiliyat taraqqiy etmay so‘lib ham ketishi ham 
mumkin. O‘quvchida hali zarur ko‘nikma va malakalar tizimi hamda mustaqil 
bilimlar va tarkib topgan ish uslublari yo‘qligiga asoslanib, jiddiy tekshirmay 
shoshilinch ravishda unda qobiliyatlar yo‘q deb xulosa chiqarish pedagogning jiddiy 
xatosi bo‘ladi.
Qobiliyatlar bilim, ko‘nikmalar va malakalarda ko‘rinmaydi, balki ularni 
egallash dinamikasida namoyon bo‘ladi. Ya’ni boshqacha aytganda mazkur faoliyat 
uchun muhim bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni o‘zlashtirish jarayoni turli sharoitlarda 
qanchalik tez, chuqur, engil va mustahkam amalga oshirilishida namoyon bo‘ladi.
Demak, qobiliyat shaxsning faoliyatini muvofaqqityali amalga oshirish sharti 
xisoblangan va bilim, ko‘nikma hamda malakalarni egallash dinamikasida yuzaga 
chiqadigan, farqlarda namoyon bo‘ladigan individual-psixologik xusuiyatdir. Agar 
shaxsning ma’lum sifatlari yig‘indisi odamning pedagogik jihatdan asoslab berilgan 
6-10 yil 
5-6 yil 
3-5 yil 

---

vaqt oralig‘ida egallagan faoliyati talablariga javob bersa, bu narsa bizga, unda 
mazkur faoliyat nisbatan qobiliyati bor deb xulosa chiqarishga asos bo‘ladi.
Qobiliyatlar taraqqiyotining yuksak bosqichiga Iste’dod deb ataladi. Iste’dod 
deb odamga qandaydir murakkab mehnat faoliyatini muvofaqqiyatli mustaqil va 
original tarzda bajarish imkonini beradigan qobiliyatlar uyushmasiga aytiladi. 
Iste’dod mahoratning dastlabki shartidir. Mohir usta bo‘lmoq uchun juda ko‘p 
mehnat kerak. Iste’dod esa mehnat ozod qilmaydi, katta ijodiy va mashaqqatli 
mehnatni taqozo qiladi.
Iste’dodli kishilar shubxasiz mehnat orqali mashxur bo‘lgan, mahorat 
darajasiga erishganlar.O‘qituvchining bolalar bilan ishlash jarayoni muvofaqqiyatli 
bo‘lishi ko‘p jihatdan unda pedagogik qobiliyatlarning mavjudligiga va pedagoglik 
nazokatini egallab olganligiga bog‘liq bo‘ladi.
Savol: Qobiliyat nima?
1 soniyali fikrlashda ushbu jadvalning to‘ldiring?
Qo‘lingizdan nima keladi.
Nimalar qo‘mingizdan kelmaydi?
Savol: Pedagogik qobiliyatchi?