Mavzu: teylor nazariyasining mohiyati va hozirda amaliyotga tadbig’I

-yuqoridan belgilab berilgan ish usullari va qoidalarni bajarish uchun doimiy talabchan nazorat amalga oshirilishi lozim;

-ishchilar malakasi va saviyasiga qarab joy-joyiga qo‘yilishi shart;

-boshqaruvchi bilan boshqariluvchi mas’uliyatini aniq belgilash va vazifalarini to‘g‘ri taqsimlash shart.

F. Teylorning mehnatni tashkil etish va uni boshqarish borasidagi takliflari ishlab chiqarishga tadbiq etilganda mehnat unumdorligi ikki baravar (100%)ga o‘sishiga olib kelgan. Ayniqsa, qo‘llagan xaronometraj usuli diqqatga sazovordir.

F. Teylorning mehnatni tashkil etish va uni boshqarish borasidagi takliflari ishlab chiqarishga tadbiq etilganda mehnat unumdorligi ikki baravar (100%)ga o‘sishiga olib kelgan. Ayniqsa, qo‘llagan xaronometraj usuli diqqatga sazovordir.

F. Teylor nazariyasiga ko‘ra rahbar va mutaxassislarni kam malaka talab qiladigan ijrochilik mehnatidan va ularga xos bo‘lmagan vazifalardan ozod qilish, ishchidan esa boshliqlarning barcha buyruqlarini hech qanday mulohaza yuritmasdan, biror-bir shaxsiy tashabbus ko‘rsatmasdan aniq hamda tez bajarishni talab qilish kerak edi.

F. Teylor boshqarishni «aniq qonun va qoidalarga tayanadigan haqiqiy ilm, shuningdek, nima qilish kerakligini aniq bilish va uni puxta hamda arzon usulda bajarish san’ati» deb baholagan.

Shunday qilib, F. Teylor «boshqaruvning mumtoz maktabi»ni yaratishga asos soldi. U yaratgan boshqaruv maktabi faqat Amerikada emas, balki Yevropaning boshqa mamlakatlarida ham turli nazariya va oqimlar ko‘rinishida rivojlanib bordi.

Teylorning nazariyasiga nisbatan tanqidlar

Teylorning nazariyasiga nisbatan tanqidlar

Ilmiy boshqaruv nazariyalarida keltirilgan g‘oyalarga hamma ham qo‘shilavermaydi. G'oyalarni tanqid qilish quyidagilarga asoslanadi:

1. Ishlab chiqarish hajmi oshadi, lekin jarayon nol avtonomiyaga ega monoton ish o'rinlarini yaratadi.

2. Nazariya zavodga ham, uning ishchilariga ham foyda keltiradi deb o'ylangan, ammo haqiqat bu haqiqatdan yiroq edi. Bu kompaniyaga ishchini qondirishdan ko'ra ko'proq yordam beradi. Bu fakt 100 yil davomida sodir bo'lgan sanoat ish tashlashlarining aksariyati uchun javobgardir.