Mavzu: tilshunoslik fanining obyekti, predmeti, vazifalari. Jizzax-2023
Yüklə 0,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
sotsiolingvistka (ijtimoiy tilshunoslik) dir.
Sotsiolingvistika quyidagi masalalarni o’rganadi: 1)jamiyat va til o’zaro bog’liq, mutanosib tarixiy jarayon, hodisadir. 9 2) jamiyat taraqqiy eta borgan sari tilning ijtimoiy vazifalari ham takomillashib boradi. 3) adabiy tilning, shevalarning lug’at boyligi kengayadi, ortib boradi. 4) yashash muhiti yaqin, turmush tarzi o’xshash hamda o’zaro iqtisodiy munosabatlari shakllangan xalqlarning tillari bir-biriga ta’sir ko’satadi. Tillar leksik jihatdangina emas, balki grammatik jihatlariga ko’ra ham ta’sirlashadi. 10 3. Venn diagrammasi. Tilning paydo bo’lishiga doir “antik davr qarashlari va yangi davr nazariyalari” bo’yicha quyidagi venn diagrammasini to’ldiring Antik Davr Qarashlari Yangi Davr Nazariyasi 4. Sinkveyn metodi. “Tilning paydo bo’lishi” haqidagi qarashlar va nazariyalardan foydalanib sinkveyn jadvalini to’ldiring. Faylasuflar va shoirlar vatani bo`lgan qadimgi Yunonistonda til masalalari dastavval faylasuflar tomo- nidan o`rganilgan.Yunon faylasuflari til masalalarini o`rganish jarayonida taqdimot muommolarini, yo`nalishlarini ham belgilab oladilarki, bu yo`nalishlar umumiy, nazariy, lisoniy - falsafiy muammolar sifatida namoyon bo`ladi.Qadimgi Yunonistonda tilshunoslik yunon falsafasining etakchi qismi sifatida yuzaga keladi va bu sohada juda katta, salmoqli ishlar qilinadi. Hozirgi tilshunoslik nuqtayl nazaridan qaralsa, narsalar bilan ularning nomi orasida, umuman olganda hech qanday bog‘lanish yo‘q. Bu ko‘pchilik olimlar tomonidan qayd etilgan. Chunki narsa bilan uning nomi orasida bog‘liqlik bo‘lganda tillarning soni 5000 dan ortib ketmasdi. Shuni aytib o‘tish kerakki, ayrim tillarning kelib chiqishini, masalan o‘zbek, rus, hind, tojik va boshqa tillarning qachon paydo bo‘lganini, qanday tarkib topganligini aniq bilish mumkin |