Мцяллиф адлы кимйяви реаксийалар

energetik tsikillər
üçün 
qəbul ediləndir. 
Kalorometriya: 
Kalorometrik reaksiya gedərkən: 
İstilik İstilik 
itən/qəbul edilən = itən/qəbul edilən 
reaksiyaya girən sistemdə kalorimetrik sistem və onun içərisindəkilər 
Sistemə verilən entalpiya dəyişməsinin (∆H) qiyməti sistemə verilən 
kütlənin törəməsi kimi olan xüsusi istilik tutumu və temperaturun dəyişməsi (∆T) 
ilə hesablanır. 
Yanma entalpiyası kalorometrik bonda maddənin məlum kütləsində 
oksigen axınınında yanması ilə ölçülür. 
Hess qanunu: 
Kimyəvi reaksiyalarda entalpiya dəyişməsi reaksiyaya daxil olan 
maddələrin reaksiyadan əvvəlki və sonrakı aqreqat halından asılıdır, reaksiyanın 
getdiyi yoldan asılı deyil. 
Enerjinin dəyişməsi adətən üçbucaq şəklində təsvir edilir, üçbucağın 
tərəfləri reaksiyanın getdiyi müxtəlif yolları göstərir. Laboratoriyada entalpiya 
dəyişməsini birbaşa ölçmək mümükün olmadığı halda, entalpiya dəyişməsini 
müəyyən etmək üçün üçbucaq şəklində sxemdən istifadə edilir. 
Sxemlər əmələgəlmə entalpiyasına əsaslana bilər. Məsələn: 

---

Kimya məktəbdə 
43
 
Born - Qaber tsikli və digər energetik tsikillər 
Hess qanunu qrafik formada istənilən saf kimyəvi maddənin sıfır entalpiya 
səviyyəsini təsvir edən başlanğıc xəttlə təsvir edilir. 
Born- Qaber tsikli ion maddələr əmələ gələn zamaqn spesifik proseslərə 
aiddir. Entalpiyanın müsbət dəyişməsi yuxarı, mənfi dəyişməsi isə aşağı 
istiqamətlənmiş oxla göstərilir. 
Energetik tsikillərdən istifadə : 

Qüvvətli və zəif turşuların təbiətinin izahı üçün: 
Hidratlaşmış ionlar əmələ gəlmə entalpiyası ilə hidrogen protonuun turşu 
qalığına birləşməsi ilə əmələ gəlmiş rabitənin möhkəmliyini müqayisə edək: Bu 
turşunun qüvvətli və ya zəif oluğunun bir neçə faktorunu izah edir. 

---

2(66)2019 
44 
Hidrogen protonunun hidratlaşması zamanı ayrılan enerji daha böyükdürsə 
turşu qüvvətli, azdırsa zəifdir. 
