Мцяллифдян

Aktiv quru mayalrın tətbiqi. Son illər bir sıra ölkələrdə Ģərab-

lar istehsalında maya preparatları tətbiq olunur. Bunlara maya pas-

tası  yaxud  kremi,  liofilləĢdirilmiĢ  və  aktiv  quru  mayalar  aiddir. 

Maya  pastası  yaxud  kremi  maya  kulturalarının  üzüm  Ģirəsində 

çoxaldılması  və  sonrakı  dekantasiya  yaxud  sentrifuqa    olunmaqla 

ayrılması  ilə  alınır. Maye pastanın  çatıĢmazlığı  onun tez xarab ol-

masıdır.  Lakin  buna baxmayaraq maya pasta və kremi çoxlu  miq-

darda buraxılmaqdadır. Məsələn, yalnız Fransada bu məhsulun illik 

buraxılıĢı 50ton təĢkil edir.  

LiofilləĢdirilmiĢ  mayalar  uzun  müddət  yaxĢı  saxlansa  da,  bu 

halda  hüceyrələrin  yaĢamaq  qabilliyəti  çox  vaxt  yüksək  olmur. 

Ġstehsalatda  aktiv  quru  mayalar  (AQM)  daha  geniĢ  yayılımıĢdır. 

Preparatın  əsas  üstünlüyü  istehsalatda  tətbiqinin sadəliyi,  metabo-

lizm  məhsullarının  mayalarla  məhlula  düĢmə  ehtimalının  olama-

ması  və  prepartın  uzun  müddət  saxlanma  imkanlarının  olmasıdır. 

AQM hüceyrənin Ģirədə yaxud Ģərabda çoxaldılması və kulturanın 

37-40

0

C-də  toz  yaxud  dənəvər  vəziyyətdədək  qatılaĢdırılması  və 

qurudulması  ilə alınır. AQM daha  yaxĢı  saxlanmaq üçün  vakuum 

altında  yaxud  inert  qazlar  (karbon  qazı  yaxud  azot)  atmosferində 

bankalara  doldurulur.  Son  vaxtlar  tələb  olunan  xassələrdə  AQM 

prepartları hazırlamaq üçün gen mühəndisliyindən istifadə olunur.  

AQM preparatlarını xarici ölkələrdə çoxlu firmalar buraxır. Bu 

ölkələrdən Fransa, ABġ, Avstraliya, CAR, Almaniya, Hollandiya, 

Danimarka  və  b.  qeyd  etmək  olar.  1qr  AQM  preparatı  (15  x  30) 

x10

9

  canlı  hücüyrəyə  malik  olur,  onun  qurudulmasından  sonra 

qalıq  nəmlik  8%  təĢkil  edir.  QurudulmuĢ  mayaların  fəallığı  təzə 

hazırlanan kuturanın 90%-ni təĢkil edir. Nəzərə almaq lazımdır ki, 

saxlanma  dövründə  xüsusilə  də,  yüksək  temperaturda  fəallığın 

azalması baĢ verir. Belə ki, 5-10

0

C temperaturda bu azalma hər il 3 

%, 20

0

C-də təqribən 10% təĢkil edir.  

Ġri AQM istehsalçısı olan firmalardan biri Lallemand (Monreal 

Ģəhəri,  Kanada)  olub,  bir  neçə  Avropa  ölkələrində  filialarına  ma-

likdir. Lallemand firması ilə ġampanidəki Enologiya Ġnistututunun 

oynaq  Ģərablar  üçün  birgə  buraxdığı  AQM  ―Lalvin‖  preparatı  xü-

susi maraq kəsb edir. Bu mayaların tətbiqi Ģəkərin tam qıcqırması-

---

 

~ 186 ~ 

 

nı, inkiĢaf etmiĢ buketlə yüksək keyfiyyətli zərif Ģərablar alınması-

nı təmin edir. Seleksiya olunmuĢ Ģtamm killer fenotipinə aid olub, 

ikinci  qıcqırmada  arzu  olunmaz  mayaların  inkiĢafına  ingibitor 

təsiri  göstərir.  ġampan  istehsalında  həmçinin  Lalvin  016  Aggio 

Ģtammı da tətbiq olunmaqdadır.