Mediator team Fiziologiya Klinika

 
□■ Gumoral omilli vazokonstriksiya – 
qon tomir devori shikastlangandan keyin, trombotsitlar shikastlangan 
endoteliy va ochiq kollagenga adgeziyalanadi. Ushbu trombotsitlar darhol 
5HT
, 
tromboksan-A2
 
va
 
boshqa 
vazokonstriktor omillar ajratadi. Bu vazokonstriksiya mahalliy jarayon hisoblanadi. 
 
□■ 
Reflektor vazokonstriksiya mexanizmi – shikastlangan tomir yoki uning yaqinidagi toʻqimalardagi ogʻriq 
retseptorlaridan kelgan impulsga javoban sodir boʻladi. 
2. Vaqtinchalik gemostatik laxta (
trombotsitar tiqin
)ning shakllanishi
Jarohatlangan sohada gemostatik laxta hosil boʻlishi quyidagi bosqichlarda amalga oshadi:
 

---

Zebo Iskandarova. Aziza Zaynutdinova. Mirmuhsin Axtamov
. | 
MEDIATOR team
 
Trombotsitlar adgeziyasi
Jarohatdan soʻng, trombotsitlar shikastlangan endoteliy va kollagen tolalariga birikadi. Hujayralar 
pseudopodiylar hosil qilib notoʻgʻri shaklga kiradi. Trombotsitlarning kontraktil oqsillari qisqarishi hisobiga 
turli faktorlar saqlovchi granulalar ajralishi kuzatiladi.
!!!
Trombotsitlar oʻzida joylashgan maxsus retseptorlar (
GP1b retseptorlar
) orqali
shikastlangan toʻqimaga 
plazma orqali (faktorga birikib) oqib kelgan Von Willebrand faktori koʻprigi vositasida toʻqima kollagenlariga 
“yopishadi”. (
Von Willebrand faktori endoteliydan ajraladi hamda VIII omil bilan plazmada kompleks hosil 
qilib aylanib yurgan boʻladi). 
Trombotsitlar bundan tashqari oʻzining 
GP1a
 retseptorlari orqali bevosita 
kollagen bilan bogʻlanishi ham mumkin.