Meýilnama; I. Giriş II. Esasy


-nji synplarda matematiki logikanyň elementlerini öwretmek boýunça bilim tehnologiýalaryny ulanmak



Yüklə 58,33 Kb.
səhifə6/7
tarix16.05.2023
ölçüsü58,33 Kb.
#113705
1   2   3   4   5   6   7
Turkmen kursavoy

4. 4-nji synplarda matematiki logikanyň elementlerini öwretmek boýunça bilim tehnologiýalaryny ulanmak.
Pedagogiki tehnologiýalar mugallymyň kömegi bilen şeýle bilimleriň ugrydyr işjeň bolýar, bilimlere we ynsanperwerlik duýgularyna teşne talyplarda we ýaşlarda emele gelýär.
Şeýle hem, okuwçylaryň biliminiň, tebigatynyň we adamlarynyň tehnologikilaşdyrylmagy esasynda dogruçyllygyna düşünýän, sabyrly, kanagatly, başgalaryň pikirine hormat goýýan, milli medeni we ähliumumy gymmatlyklar ýaly şahsy häsiýetleriň kemala gelmeginde möhümdir faktorlaryndan biridir. Umuman aýdanyňda, "Tehnologiýa" düşünjesi grek sözi bolup, iki sözden durýar.
Birinjisi "Tehnos" - sungat, ikinjisi "logotip" - ylym. Agny, "senetçilik ylmy" diýmekdir. Emma bu aňlatma häzirki zaman tehnologiki prosesi doly beýan edilýär. Tehnologiki proses elmydama zerur serişdelerden, şertleri ulanyp, belli bir yzygiderlilikde hereket etmegi maksat edinýär saklaýar Pedagogiki tehnologiýa mugallymyň okuwçylara öwrediş guralydyr belli şertlerde we bu işiň önümi hökmünde öňünden täsir ediň kesgitlenen şahsy häsiýetleriň intensiw emele gelmegi. Usulyýet Tehnologiýadan tapawudy, metodologiýanyň okuw prosesini guramak we alyp barmak esasynda bolmagydyr teklipleriň toplumyndan durýar. Mugallymçylyk tehnologiýasy mugallymyň hünäri işjeňligi täzeleýän we bilimde gutarnykly netijäni kepillendirýän toplumyň jemi. Beýni hüjümi, jedel, toparlarda we jübütlerde işlemek we beýleki düşünjeleriň mazmuny has giňişleýin matematikanyň okadylyş prosesini ýüze çykarmak we ulanmak özboluşlydyr taraplaryny has giňişleýin açmak üçin giň mümkinçilik döredýär. Mekdep adamzadyň iň uly açyşlaryndan biridir. Bilimiň esasy maksady adamy ähliumumy gymmatlyklar, akyl we beden işjeňligi terbiýesi mümkinçiliklerini artdyrmak, oňa tebigatyň we jemgyýetiň kanunlaryny öwretmek.
Ylmyň we tehnologiýanyň ösmegi, adamzadyň durmuş ýoly, öwrenmek üçin mümkinçilikler we munuň üçin ulanylýan gurallar hem üýtgeýär.
Ylmy edebiýaty okatmagyň adaty we häzirki zaman usullary, olaryň artykmaçlyklary ýetmezçiliklerini we ýagdaýa baglylykda ulanylyşyny göz öňünde tutýar dowam edýär. Adaty okatmagyň usullary jikme-jik köp mukdarda maglumatdyr mugallym tarapyndan okuwçylara hödürlenmeli, köp gezek maglumat berilýär gaýtalanýan ussatlyga esaslanýar.
Adaty okatmagyň usullaryna esaslanýan dürli hünärleri taýýarlamak üstünlikler gazanyldy. Şeýle-de bolsa, ýokary tehniki ösüşiň we bazar ykdysadyýetiniň wagty talaplar nukdaýnazaryndan, adaty okatmagyň usullarynyň kemçilikleri peýda boldy. Adaty okuw usullarynda okuwçynyň özbaşdak öwrenmegi öwretmek, tankydy pikirlenmek ukyplaryny we okuw prosesini ösdürmek demokratiýalaşdyrylmagyna hem üns berilýär.
Häzirki wagtda başlangyç synplarda her ders hakda köp maglumat bar adaty okuw usullaryny ulanyp, okuwçylara ýetirmek mümkin ýeterlik däl.
Şonuň üçin ýokary tehniki we bazar ykdysadyýeti şertlerinde talyplar ýeterlik bilim almak üçin bilimiň her derejesinde garaşsyz işlemek, döredijilik we tankydy pikirlenmegi, bilim almaga içerki höwes, logiki öwretmek pikirlenmek ukybynyň emele gelmegine üns bermeli. Bu meseleler häzirki zaman pedtehnologiýanyň esasy elementlerinden biridir. Häzirki zaman pedtehnologiýa bilimleri alyjylara tankydy pikirlenmegi, beýni hüjümlerini we toparlaýyn işleri öwretmek üçin ajaýyp üns berilýär.
Oýlanmak tapgyrynda okuwçy alnan bilimleri ähli tarapdan seljerýär we öz sözlerini berýär beýan edip we iş ýüzünde ulanyp biler. Talyplara täze düşünjeleri we bilimleri bermek kyn meseleleri çözmekde we okuwçylaryň işjeňligini ýokarlandyrmakda beýni hüjümi usulyndan has köp ulanmak islenýär. Onda, belli bir maksada esaslanyp, okuwçylara berlen bilim okuwçylaryň hökümine degişlidir. Okuwçylara meseläniň çözülmegi bilen baglanyşykly çäklendirmesiz öz pikirini aýtmaga mümkinçilik döredildi. Answershli jogaplary dogry ýa-da ýalňyşdygyna garamazdan tankytlamazdan ýazylýar. Beýni hüjümi bes edilenden soň, jogaplar ara alnyp maslahatlaşyldy we goýuldy nyşana iň ýakyn biri kabul edilýär. Beýni hüjümi usuly bilen başlangyç matematika okuw kitabynda okuwçylary toparlara bölmek ýa-da ýok.
Umuman aýdanyňda, bilelikde işlemek we bilelikde işlemek prosesi tutuş bilimdir sahnada gowy netije berýär. Toparlaýyn iş usulyny ulanmak üçin okuwçylar kiçi toparlara bölünýärler (2, 5)şahsyýet) bölünýär. Soň bu toparlar şol bir mazmunyň üstünde işläp bilerler. Toparlaryň şol bir mowzukdaky işi deňeşdirilýär. Bu bäsdeşlik ýagdaýy şeýle hem dürli mowzuklarda geçirilen toparlaýyn iş usulynda ýekeje maksat ýüze çykýar birnäçe bölege bölünip, toparlara gowşuryldy. Her toparyň özi degişli bölegini ýerine ýetiriň. Jogaplar birleşdirilende ýekeje maksatly mazmun düşnükli ýaly.
Bilelikdäki okuw ýa-da toparlaýyn iş alyp barýan birnäçe mugallymyň tejribesinden belli usuly bilen, toparyň agzalaryny we matematikany has gowy özleşdirmek üçin öwrenmäge bolan gyzyklanmany artdyrmak mümkin.
Soňky döwürlerde kalkulýatorlaryň ýa-da beýleki hasaplamalaryň bardygyny bellemek bolar gurallary aşa köp ulanmagyň netijesinde okuwçylaryň köpüsi mantykly pikirlenmekden, matematiki amallaryň düýp manysy, dilden we ýazmaça hasaplamalardan göz öňüne getirmekde kynçylyk çekýärler. Şonuň üçin aýratyn dersleri öwretmekde okuwçylaryň göz öňüne getirip biljekdigine üns bermeli. Ýogsam okuwçylaryň okuwy mehaniki we ýüzleý bolup biler.

Netije
Logiki pikirlenmäniň kemala gelmegi başlangyç synpyň matematika sapaklarynda arifmetikdir hereketleri emele getirmek mümkinçiliklerinden peýdalanmak üçin her düşünjäniň mazmuny, mazmuny we okuwçylaryň amaly tejribesine esas we wizuallaşdyrmagyň, deňeşdirmegiň, netijäniň we Konkretizasiýa öwretmegiň usullaryny öwrenmek bilen birlikde düýbünden başga deňeşdirmek we maşk etmek esasynda hereketlerde şuňa meňzeş kanunlary çykarmak we mysallary çözmegiň derňewi, ýalňyşlyklaryň üstünde işlemek we ş.m. hemmesini netijeli ulanmagyň esasyny düzýär. Başlangyç synplar matematika Arifmetiki amallar düşünjeleri sapaklarda, arifmetiki amallaryň netijelerinde we komponentleriniň arasyndaky baglanyşygyň ähmiýetini göz öňünde tutup, matematika başlangyç bilim matematika dersini öwretmek wagtynda mugallymlaryň okuwçylarda pikirlenişi maşklar çözülende logiki pikirlenmegi we pikirlenmegi talap edýän endikleri ösdürýäris umumy matematiki taýýarlygy, teklipleri ulanmaga gyzyklanma ukyplarynyň ösmegine hyzmat eder matematika sapaklarynda bolmak düşünjesini öwretmegiň her synpy üçin sapaklar anyk metodiki teklipler işlenip düzülen halatynda okuwçylaryň hasaplamak endiklerini ösdürmek deňlemeler we deňsizlikler, tekst meselelerini çözmekde ulanmagyň usullary yzygiderli we yzygiderlilik we ösen pedagogika esasynda öwredilmeli tehnologiýalary ulanmak maksady bilen maşklar, multimediýa we grafika toplumy gurallary taýýarlamak başlasa, başlangyç matematika bilimi netijeliligini ýokarlandyrmakda oňyn netijeleri berjekdigine ynanýarys.


Yüklə 58,33 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin