MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud

 

Palıd meşələrinin ziyanvericilərdən mühafizəsi 

Qeyd edildiyi kimi Azərbaycanda palıd meşələrinin sahəsi ümumi meşə örtüyünün 30%-ni təşkil edir. 

Təəssüflə qeyd etmək lazımdır ki, respublikamızda palıd meşələrinin sahəsi get-gedə azalır. Belə ki, düzən 

meşələrini tədricən əkin sahələri əvəz edir. Aşağı dağ-meşə qurşağı yaşayış məntəqələrinə yaxın yerləşdiyindən 

burada palıd ağaclarının qanunsuz kəsilməsi hallarına tez-tez rast gəlinir, yuxarı dağ meşə qurşağında isə şərq 

palıdı ağaclıqları yay otlaqları kimi istifadə olunur.  

Bütün bunlarla yanaşı, hazırda palıd meşələrində ziyanvericilər və patoloji xəstəliklər də geniş yayılmışdır. 

Samur-Dəvəçi düzənliyində yerələşn məşhur Yalama palıd kurort meşələri kütləvi  şəkildə qurumağa 

başlamışdır. Bu hadisə keçici göbələk xəstəliyinin yayılması  və inkişafı prosesi ilə  də bağlıdır. Bu ərazidə 

demək olar ki, hər ilin yazında may böcəkləri palıd ağaclarına böyük ziyan vurur. May böcəyinin sürfələri və 

kəpənəkləri geniş ərazidə palıd ağaclarına daraşıb onun yarpaqlarını yeyir və məhv edir. Bu dövrdə Dəvəçi meşə 

təsərrüfatlarının işçiləri  əvvəllər təcili tədbir görürdülər. Vertalyotlarla meşə sahələrinə xlorofos və digər 

dərmanlar səpərək palıd meşələri ziyanvericilərdən xilas edilirdi.  

Bəzi illərin iyun ayında  Şəki-Zaqatala zonasının aşağı meşə qurşağında palıd ağaclarının yarpaqlarının 

saralması müşahidə edilir. Bəzi meşə  təsərrüfatı  işçiləri bu hadisəni havanın quraq keçməsi ilə izah edirdi. 

Çünki ilk baxışda yarpaqlarda heç bir xəstəlik halı hiss olunmurdu, onlar nə bükülür, nə də tökülmürdü, yalnız 

rəngləri saralırdı. Həmin  ərazidə  tədqiqat aparan Azərbaycan Elmi-tədqiqat Meşə  təsərrüfatı  və 

Aqromeşəmeliorasiya institutunun əməkdaşları yarpaqların saralmasının səbəbi – enliminalayıcı palıd