MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud

irriqasiya meşə  təsərrüfatı idarəsi yaradılır. Az dövr ərzində Yuxarı Qarabağ, Yuxarı  Şirvan, Tərtərçay, 

H.Hacıyev və s. təsərrüfatlararası kanallar, Baş Qarabağ kollektoru və digər drenaj sistemləri ətrafında 2000 ha-

dan çox sahədə irriqasiya meşə zolaqları salınmış, əvvəllər salınmış meşə zolaqlarında bəzi meşəçilik tədbirləri 

görülmüşdür. Hazırda respublikanın suvarma şəbəkələri ətrafında ekoloji şəraitə uyğunlaşmış ona müsbət təsir 

göstərən meşə zolaqları vardır. Bu baxımdan, Yuxarı Qarabağ kanalının Bərdə, Ağdam, Ağcabədi, Yuxarı 

Şirvan kanalının Yevlax, Ağdaş; Tərtərçay kanallarının Tərtər, Goranboy; Baş Muğan kanalının  İmişli və s. 

rayonları  ərazisində yerləşdirilən meşə zolaqları  təqdirəlayiqdir. Bununla belə, suvarma şəbəkələri  ətrafındakı 

torpaqların strukturunun pozulması, onların şorlaşması, bataqlığa çevrilməsi, konkrtet torpaq şəraiti üçün ağac 

və kol cinslərinin düzgün (uyğun) seçilməməsi, əmək işlərinin düzgün aqrotexniki qaydada aparılması üzündən 

hər yerdə meşə zolaqlarından yaxşı nəticələr əldə edilməmişdir. Suvarma  şəbəkələrinə təhkim olunmuş torpaq 

sahələrinin  şoran, bataqlıq strukturu pozulmuş  və dar zolaq şəklində olması ilə  əlaqədar  ərazidə  təsərrüfata 

lazım olan miqdarda və çeşiddə quraqlığa,  şoranlığa davamlı uzunömürlü ağac və kol cinsləri yaratmaq 

mümkün deyil. Ona görə də, bir qayda olaraq təsərrüfatlar asan tapılan, yerli şəraitə dözümsüz, azömürlü və az 

məsarif tələb edən ağac və kol cinslərini əkməli olurlar. Bu həm iqtisadi baxımdan təsərrüfatlara baha başa gəlir, 

həm də başqa torpaq-iqlim şəraitindən gətirildiyi üçün cinslərin bitiş faizi aşağı olur. Onlar yerli şəraitə 

uyğunlaşa bilmədiyinə görə  zəif inkişaf edir və  tədricən quruyub sıradan çıxır.  İrriqasiya meşə  təsərrüfatları 

üçün münasib yerdə torpaq sahəsi əldə etmək və növbəli əkin sistemi tətbiq olunmaqla tinglik yaratmağa nail 

olmaq lazımdır. Göstərilən tədbirlərin düzgün həyata keçirilməsi həm kənd təsərrüfatı bitkilərindən sabit, 

yüksək məhsul götürməyə, suvarma şəbəkələrindən filtrasiyanın zəifləməsinə,  ətraf sahələrin  şorlaşmasının 

qarşısının alınmasına, həm də respublikanın düzən rayonlarında 60 min ha sahədə meşə zolaqları salınmasına, 

regionda meşəlik faizinin artmasına, havanın saflaşmasına, ekoloji şəraitin yaxşılaşmasına və sudan səmərəli 

istifadə olunmasına imkan verir.