Me’mor” romanida kasb-hunar leksikasining lisoniy tadqiqi va ta’limi


II.2. Kasb-hunar leksikasining affiksatsiya usul bilan yasalishi



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə11/36
tarix12.05.2023
ölçüsü0,6 Mb.
#111944
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   36
Sirojiddiт dissertatsiya oxirgi-5

II.2. Kasb-hunar leksikasining affiksatsiya usul bilan yasalishi
To‘plangan materiallar tahlilidan hunarmandlik terminologiyasida u yoki bu tushunchani ifodalash maqsadida adib asarlarida sodda tub terminlar ham ancha qo‘llangan. Bular milliy hunarmandchilikning turli sohalariga tegishlidir. E`tiboringizni asardan olingan quyidagi dallillarga qaratamiz:
Me’mor – Lekin bu birovning haqiyqiy san’at yodgorligi daryosiga ko‘tarilishi Xuroson me’morari – ustod Qavom, ustod Najmiddin Buxoriy va keyinchalik men Alisher nomi bilan bog‘liqdir. (Me’mor romani, 4-bet)
Sarkori – Hurufiyalar sarkori Fazlulloh Astrobodiyning muridlaridan bo‘lmish Ahmad Lur podshohga shaxsan murojaat etmoq bahonasi bilan yaqin borib, pichoq urdi… (Me’mor romani, 3-bet).
Elchi – Darvoza faqat elchi-yu ancholarga maxsus ruxsatnoma bilan ochilar, mansabdor shaxslar amirzoda Ibrohim sultonning ruxsati bilan shahardan chiqa olishlari mumkin edi. (Me’mor romani, 4-bet)
Shoir – Bundan yetti yil avval Halab shahrida Fazlullohning maslakdoshi – shoir Sayyid Imomiddin Nasimiy hibs etilib, og‘ir qiynoq bilan qatl etilgan edi. (Me’mor romani, 4-bet)
Naqqosh – Navoiy bu binoni tubdan qayta ishlatgan, birinchi marotaba sharq naqqoshligiga xos rang – barang naqshingullar bilan bezatilgan. (Me’mor romani, 4-bet)
Sarboz – Ular saltanatning beshafqat sarbozlari kabi hammani ta’qib ostiga olgan, hamma vaqt ochiq, moviy gumbaz bag‘ridagi ko‘k gumbazchalar tepasida bulutlar suzar edi. (Me’mor romani, 5-bet)
Navkar-u sipohilar – Gumbazlar ham changligi yo‘q – ko‘zlar gumbazi, Musallo gumbazi, minoralar gumbazi g‘oyatda xomush, ular bir-biriga qovoq solib turar, kappanda, rastalarda savdo-sotiq, davom etardi-yu, ammo ortiqcha baqiriqlar, yugurib-yelishlar, yosh-yalanglar to‘dasidagi gurunglar yo‘q, faol navkar-u sipohilaridan chekkada kishilar bir-birlari bilan shivirlashib, suiqasd va hurufiylarga mansub Ahmad Lur haqida gaplashishardi. (Me’mor romani, 5-bet)
Tabib – Atrofida oltin va kumush jomlarda suv va sovun, yumshoq oq matolar, qon to‘xtatadigan dori-darmonlar, kuydirilgan latta, oltin ko‘zada mo‘miyo, jarrohlik asboblari turar tabiblar “Alqonun”ni varaqlashar shayxulislom va Jome masjidi imomi damo-dam duo o‘qib, dam urar edi. (Me’mor romani, 7-bet)

Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin