“Menejment” kafedrasi

5-mavzu. ILOVA
Rahbar madaniyati uning minbarga chiqib so’zlagan chog’ida, u erda o’zini tutishida, nutqida ham o’z aksini topadi. Aytaylik:

Siz minbardasiz:

• Nutqingiz juda ham tushunarli va onson qabul qilinmog’i lozim;

  
  

• O’zni namoyon qilish - eng samarali uslubdir;

  
  

• Nutqni darrov boshlamang. “Sizga e’tibor berishga” imkon bering;

  
  

• Ma’lumot, raqamlarni o’qib bering;

  
  

• Mikrofon borligini unutmang;

  
  

Ayrim tavsiyalar:

• Nutq ma’noli, burro, dona-dona, ta’sirchang bo’lishligini unutmang;

  
  

• Nutq chog’ida xatoga yo’l qo’ymang;

  
  

• Nutqingizda ko’cha so’zlarini qo’llamang;

  
  

• Tinglovchilar diqqatini qozoning;

  
  

• Muhim fikrlarni takrorlang, ularga urg’u bering va imo-ishora bilan tushuntiring;

  
  

• Nutqingizga haddan tashqari raqamlarni ko’p ishlatmang;

  
  

• Tinglovchiga vaqt-vaqti bilan tanaffus bering;

  
  

• Psixologik tanaffus - bu eng oddiy va tajribada sinalgan uslubdir;

  
  

Nutqingiz uslubini tanlar ekansiz, quyidagilargani esda tuting:

• Haddan tashqari baland ovozda nutq qilish, tinglovchilarga o’z hukmni o’tkazayapti degan taassurotni qoldiradi;

  
  

• Haddan tashqari past ovozdagi nutq qabul qiluvchanlikni pasaytiradi va aks savollarni bo’lishini talab qiladi;

  
  

• Haddan tashqiri imillab nutq qilish, vaqtni cho’zayapti degan fikrni tug’diradi;

  
  

• Haddan tashqari tez nutq qilish esa, sizning auditoriyaga bo’lgan hurmatsizligi degan taassurotni qoldiradi;

  
  

Shuni esda tutingki, tinglovchi quyidagilarga qarab sizga

baho beradi:

• Minbarda siz o’zingizni qanday tutayapsiz?

  
  

• Siz qanday gapirayapsiz?

  
  

• Siz qanday kiyingansiz?

  
  

• Gapirayotganingizni siz qanchalik darajada bilasiz?

  
  

Rahbar muzokaralarda ham o’zini qanday tutishni bilmog’i lozim. Muzokara - bu shart-sharoit, tomonlarning talablari haqida fikr almashishini anglatadi. Muzokora - bu maxsus faoliyat turi bo’lib, o’zining qonun-qoidalari va qonuniyatlariga ega. Bu jarayonda bir-birini o’zaro boyitish, taraqqiy ettirish, hamkorlikda muammolarni tahlil qilish kabilarga erishiladi.

Muzokaralarni o’tkazishdan maqsad o’zaro manfaatli echimlarni topish, keskin ko’rinishdagi ixtiloflardan qochishdir.
Shuni esda tutingki:

• muzokaradagi eng avvalo munozaraning mantiqiyligi evaziga erishiladi;

  
  

• sherigingiz yoki suhbatdoshingiz so’zlaridagi mantiqqa e’tibor bering. Bilingki, u ham maxsus tayyorlanib kelgan;

  
  

• sherigingizning o’z munozarasi jarayonida yo’l qo’ygan kamchiliklarini axtarib toping. Munozaralarning mantiqiy ketma-ketligini yoritishdagi uzilishni aniqlang.

  
  

• o’zingizning mavqeyingizni kuchaytiruvchi dalillarni toping;

  
  

• muzokaralarni ishonchli darajada olib boring. Ammo o’z fikringizni zo’rlab o’tkazmang. Sherigingizning “shoxini sindirish” umidida xarakat qiling, fikringizni aniq va qisqa bayon eting.

  
  

• faol bo’ling. Ammo “quduqni suv paydo bo’lguncha kovlash lozimligini” unutmang.

  
  

• muzokara jarayonida turli holatlar ya’ni diqqatbozlik, taranglik. Qovushmaslik, to’sqinliklar bo’lishi mumkin. Bunday hollarda realist, mavjud shart-sharoit, holatni to’g’ri hisobga olib ish ko’ring. O’zingizni yo’qotmang, muvaffaqiyat qozonish yo’lini astoydil izlang;

  
  

• sherigingiz mavqeysini kuchaytiruvchi dalillarni a’lohida ajratmang. Muhim bo’lmagan, arzimagan kelishmovchiliklarga diqqat bilan yondoshmang.

  
  

• tovardan ko’ra g’oya qimmatliroq ekanini unutmang.