“Menejment” kafedrasi

Maqsad turlari

Umum jamiyat miqyosidagi munosabatlarni aks ettirishiga qarab.	siyosiy maqsadlar iqtisodiy maqsadlar sotsial maqsadlar ma’rifiy – ma’naviy maqsadlar xalqaro munosabatlar sohasidagi maqsadlar va boshq.
Boshqarish pog’onalari (darajalari)ga qarab.	Xududiy boshqarish maqsadlari: mamlakat maqsadlari; viloyat maqsadlari; tuman maqsadlari; qishloq maqsadlari; ishlab chiqarish maqsadlari; xalq xo’jaligi maqsadlari; tarmoq (sektor) maqsadlari; korxona (firma) maqsadlari; yakka xodim maqsadi.
Amalga oshirish muddatiga qarab.	joriy maqsadlar; istiqboldagi (perspektiv) maqsadlar;
Boshqarishning sodir bo’lishiga qarab.	uzluksiz (kundalik) maqsadlar; fursatli maqsadlar; bir martalik maqsadlar;
Kutiladigan natijalarga qarab.	Pirovard maqsadlar; oraliqdagi maqsadlar;
Murakkablik darajasiga qarab.	oddiy, an’anaviy maqsadlar; muammoli maqsadlar; innovatsion maqsadlar;

Mazkur turkumlanishdan ko’rinib turibdiki, maqsadlar o’zaro bog’liq bo’lib, muayan ierarxiyaga, ya’ni yuqori va quyi maqsadlarga ega bo’lishi, bir maqsad esa boshqa bir maqsadga bo’ysinishi mumkin.

Joriy maqsadlar deganda, bir yil ichida, kvartal, bir oy mobaynida va undan ham kamroq muddat ichida amalga oshiriladigan maqsadlar tushuniladi. Masalan, korxona bo’limlari oldida bir yil ichida quyidagi funktsional joriy maqsadlar qo’yilgan bo’lishi mumkin.


Joriy maqsadlar

Ishlab chiqarish bo’limlari.	Korxona mahsuloti tarkibiga “x” nomli yangi mahsulotni ishlab chiqarishni yo’lga qo’yish;
Texnologiya bo’limi.	“x” mahsulotini ishlab chiqarish bo’yicha yangi texnologiyani joriy qilishni yakunlash;
Tadqiqot bo’limi.	“x” KVT quvvatiga ega bo’lgan mahsulot modelini ishlab chiqarish;
Mehnat bo’limi.	“A” mahsulot turini bitta ishchiga to’g’ri keladigan ishlab chiqarilishini “x” donaga ko’paytirish;
Marketing, sotish bo’limi.	Mahsulot sotish hajmini “A” so’mga ko’paytirish;
Moliya bo’limi.	Foydani “x” so’mga ko’paytirish; Qarzdorlikni “x” so’mgacha kamaytirish; Aktsiyadan olinadigan daromadni “x” so’mga ko’paytirish;
Sotsial bo’lim.	Mahalliy hokimiyatga “n” so’mlik mablag’ ajratish.
Ekologiya bo’limi.	Atmosferaga chiqarib tashlanadigan chiqindilarni “x” m^3 ga kamaytirish.

Maqsadlarni belgilashga joriy maqsadlar nuo’tai nazaridan yondoshuv, ya’ni har bir bo’linma maqsadlari, ularni bajarish muddatlari, aniq ijrochilar, aniq maqsadli tadbirlar, resurslar manbalari, belgilangan tadbirlar bajarilishining asoslab berilishi barcha bo’g’inlar va darajalarda boshqarish ishonchliligini oshirish uchun kafolat beradi, butun boshqarish apparati xarakatlarining puxta bo’lishini belgilaydi.