Методическое пособие для учителя 6 мет о диче ск ое пособие для учите
Yüklə 3,7 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Viruslar. Hüceyrəvi quruluşlu orqanizmlərlə yanaşı, təbiətdə hü- ceyrəsiz həyat formalarına da rast gəlinir. Bunlar viruslar adlanır. Viruslar hüceyrə daxilində parazitlik edərək burada çoxalır və adətən, hüceyrənin məhvinə səbəb olurlar. 2 2 CANLI ORQANİZMLƏRİN QURULUŞU / Orqanizmlərin hüceyrəli quruluşu. Toxumalar, orqanlar və orqanlar sistemi Xəstəliktörədən bakteriyalar LAYİHƏ 33 32 Bakteriyaların yayılması və rolu. Bakteriyalar Yer kürəsində yüksək sürətlə çoxalma ilə əlaqədar sayca çoxluq tə edirlər. On- lara xüsusilə münbit torpaqlarda daha çox rast gəlinir. Bakteriya- lar təbiətdə maddələr dövranında iştirak edir. Onların fəaliyyəti nəticəsində bitki və heyvan qalıqları çürüyərək minerallaşır və mineral duzlar şəklində yenidən torpağa qayıdaraq bitkilər tərəfin- şkil Süd turşusu bakteriyaları 9. Bakteriyaların yayılması və təbiətdə rolu. Xəstəliktörədən bakteriyalar. Viruslar İnsanın bədən kütləsinin 2 kiloqramını onun orqanizmində yaşa- yan bakteriyalar təşkil edir. Bir ədəd bağırsaq çöpü bakteriyasının 2 gün ərzində verdiyi nəsil oturacağı 2 km hündürlüyü 1 km-ə ça- tan piramidanı doldura bilərdi. , 1 Laboratoriya işi. Bakteriyaların müşahidə edilməsi. Məqsəd: bakteriyaların quruluş və formaları barədə təsəvvürlərin yaranması. Təchizat: bakteri alara aid preparatlar, mikroskop. İşin gedişi: 1. Bakteriyalara aid hazır preparatlara mikroskopun böyük böyüdü- cüsü altında baxın. 2. Onların quruluş və formalarına diqqət edin. Nəticəni müzakirə edək: · Preparatda gördüyünüz bakteriyaların quruluşu və forması necədir? · Gördüklərinizin şəklini çəkərək bakteriyaların ümumi quruluş sxemi ilə müqayisə edin. y Torpaq bakteriyaları dən mənimsənilir. Bundan başqa, südün qatığa çevrilməsi, kələmin turşuması da bakteriyaların kömə- yi ilə həyata keçirilir. Bəzi bakte- riyalar ərzaq məhsullarını qida üçün yararsız vəziyyətə salır. Bu- nun qarşısının alınması üçün ərzaq 2 Xəstəliktörədən bakteriyalar. Bakteriyalar insanda qarın yata- lağı, vəba, difteriya, vərəm, tetanus, angina, Sibir yarası, brusellyoz və s. xəstəlikləri törədirlər. İnsanlar xəstələrlə təmasda olduqda, habelə danışıq və öskürək zamanı havaya yayılan ağız suyunun damcıları ilə, həmçinin bakteriyalarla çirklənmiş qida və sudan istifadə etdikdə bu xəstəliklərlə yoluxa bilirlər. Antisanitariya şəraitində, gigiyena qaydalarına əməl edilməyən, əhalisi sıx olan çirkli yerlərdə bakteriyaların inkişafı üçün əlverişli mühit yaranır. Bu, əhali arasında kütləvi epidemiyaların yayılma- sına səbəb ola bilir. kiçik Sualları müzakirə edin: · İnsan qida məhsullarını uzun müddət saxlamaq üçün hansı üsullardan istifadə edir? · Bu üsullar nəyə əsaslanır? məhsulları qurudulur, duzlanır, turşuya, yaxud şəkərə qoyulur və ya konservləşdirilir. Konservləşdirmə zamanı bakteriya və onun sporları qızdırılma yolu ilə məhv edilir. Əksər bakteriyaların fəaliy- yəti günəş şüalarının, duzun və şəkərin təsirindən zəifləyir. · Bakteriyalar təbiət və insan üçün hansı əhəmiyyət kəsb edir? · İnsan xəstəliktörədən bakteriyalarla hansı şəraitdə yoluxa bilir? Vəba vibrionu Sibir yarası törədicisi Taun çöpü Difteriya basilli Streptokok – angina törədicisi Bakteriyalar pambıqda hommoz, heyvanlarda brusellyoz, Sibir yarası əmələ gətirir. İnsan özü də heyvandan keçən xəstəliklərlə yo- luxa bilir; məsələn, insan brusellyozla yoluxmuş qaramaldan sağıl- mış çiy və ya yaxşı bişirilməmiş südlə qidalandıqda bu xəstəliyə yoluxur. Viruslar. Hüceyrəvi quruluşlu orqanizmlərlə yanaşı, təbiətdə hü- ceyrəsiz həyat formalarına da rast gəlinir. Bunlar viruslar adlanır. Viruslar hüceyrə daxilində parazitlik edərək burada çoxalır və adətən, hüceyrənin məhvinə səbəb olurlar. 2 2 CANLI ORQANİZMLƏRİN QURULUŞU / Orqanizmlərin hüceyrəli quruluşu. Toxumalar, orqanlar və orqanlar sistemi Xəstəliktörədən bakteriyalar LAYİHƏ 35 34 İnsanda viruslar – qrip, qızılca, çiçək və QİÇS (qazanılmış immun çatışmazlığı sindromu) xəstəliyi törədirlər. Qrip virusu 1. Cədvəli dəftərinizə köçürüb doldurun: Bakteriya Yaşadığı mühit Təbiətdə əhəmiyyəti İnsan həyatında əhəmiyyəti Kokklar Basillər Vibrionlar 1. Vəba 2. Difteriya 3. Angina 4. Sibir yarası 1. Mövzudakı şəkillərə əsasən, xəstəliklərin adlarını onları törədən bakteriyaların formasına görə uyğun sütunlarda yerləşdirin. Öyr Öyr e e ndikl rinizi ndikl rinizi edin edin e e t tbiq t tbiq e e N N e e o oy yr r e e n nd d iin n ii z z O Oy yr r e e n n d d ii k k ll e e r rii n n iiz zi i y yo ox xll a ay y n n 2. Suallara cavab verin: Körpünün taxta dirəkləri yarıya qədər suyun içindədir. Çürümə daha tez harada baş verəcək: havada, suda, yoxsa hava ilə suyun sərhədində? Bəzi qida maddələrini uzun müddət saxlamaq üçün qurudurlar. Niyə qurudulmuş qida məhsullarında çürümə prosesi çətinləşir? b a Taun, vəba, qarın yatalağı və s. xəstəlik törədicilərinə__ aiddir. Hüceyrəsiz həyat formalrı __ adlanır. Qonur ayının yeni doğulan balasının çəkisi 500q-a çatsa da, özü təx- minən 700-800 kq olur. Palıd qozası inkişaf edərək nəhəng ağaca çevrilir. · Bütün bunlar nəyin nəticəsində baş verir? Orqanizmlərdə böyümə onun hüceyrələrinin bölünməsi hesabına gedir. Hüceyrənin bölünməsi mürəkkəb prosesdir. Bu prosesdə bir ana hüceyrənin bölünməsi nəticəsində iki qız hüceyrə yaranır. Bö- lünmədə ən vacib rolu nüvədə olan xromosomlar oynayır. Hüceyrənin bölünməsi. Hüceyrədə bölünmədən əvvəl xromosom- lar ikiləşir. Bölünmə prosesində hər bir ikiləşmiş xromosom əvvəl hüceyrənin ekvatorunda düzülür, sonra bir-birindən ayrılaraq hü- ceyrənin əks qütblərinə çəkilir. Qütblərə çəkilən xromosomların ət- rafında nüvə pərdəsi əmələ gəlir. Daha sonra isə hüceyrənin sitoplaz- ması iki bərabər hissəyə bölünür. Beləliklə, bir ana hüceyrənin tam oxşarı olan iki qız hüceyrə yaranır. Mitoz (yun. “mitos” – sap, tel). Bölünmə yolu ilə ana hüceyrədən eyni xromosom sayına malik iki qız hüceyrənin yaranması ilə nəticələnən hüceyrə bölünməsi – mitoz adlanır. Mitoz bölünmə əsasən bədən hüceyrələrinə xasdır. 10. Hüceyrələrin bölünməsi və inkişafı Bilirsinizmi? Bilirsinizmi? Bəzi hallarda bir ana hüceyrədən xromosom sayının yarısına malik 4 qız hüceyrə meydana gəlir. Belə bölünmə üsulu meyoz (yun. “meiozis” – azalma) adlanır. Meyoz bölünmə orqanizmin bütün hüceyrələrində getmir. Adətən, cinsi hüceyrələr bu yolla əmələ gəlir və onların hər biri ana hüceyrənin xromosomlarının yarısını daşıyır. Cinsi çoxalma zamanı cinsiyyət hüceyrələrinin birləşməsi nəticəsində yeni orqanizmə başlanğıc verən tam xromosom dəstinə malik hüceyrə yaranır. Açar sözl e r Xəstəliktörədən bakteriyalar Viruslar Tütün mozaikası xəstəliyinin virusu 2 2 CANLI ORQANİZMLƏRİN QURULUŞU / Orqanizmlərin hüceyrəli quruluşu. Toxumalar, orqanlar və orqanlar sistemi 1 Hüceyrənin bölünməsi təsvirinə baxın və suallara cavab verin. · İlkin hüceyrədə neçə xromosom olmalıdır? · Sonda əmələ gələn iki hüceyrənin hər birində neçə xromosom alınır? 1 2 3 4 5 6 Qazanılmış immun çatışmazlığı sindromu (QİÇS) virusu LAYİHƏ 35 34 İnsanda viruslar – qrip, qızılca, çiçək və QİÇS (qazanılmış immun çatışmazlığı sindromu) xəstəliyi törədirlər. Qrip virusu 1. Cədvəli dəftərinizə köçürüb doldurun: Bakteriya Yaşadığı mühit Təbiətdə əhəmiyyəti İnsan həyatında əhəmiyyəti Kokklar Basillər Vibrionlar 1. Vəba 2. Difteriya 3. Angina 4. Sibir yarası 1. Mövzudakı şəkillərə əsasən, xəstəliklərin adlarını onları törədən bakteriyaların formasına görə uyğun sütunlarda yerləşdirin. Öyr Öyr e e ndikl rinizi ndikl rinizi edin edin e e t tbiq t tbiq e e N N e e o oy yr r e e n nd d iin n ii z z O Oy yr r e e n n d d ii k k ll e e r rii n n iiz zi i y yo ox xll a ay y n n 2. Suallara cavab verin: Körpünün taxta dirəkləri yarıya qədər suyun içindədir. Çürümə daha tez harada baş verəcək: havada, suda, yoxsa hava ilə suyun sərhədində? Bəzi qida maddələrini uzun müddət saxlamaq üçün qurudurlar. Niyə qurudulmuş qida məhsullarında çürümə prosesi çətinləşir? b a Taun, vəba, qarın yatalağı və s. xəstəlik törədicilərinə__ aiddir. Hüceyrəsiz həyat formalrı __ adlanır. Qonur ayının yeni doğulan balasının çəkisi 500q-a çatsa da, özü təx- minən 700-800 kq olur. Palıd qozası inkişaf edərək nəhəng ağaca çevrilir. · Bütün bunlar nəyin nəticəsində baş verir? Orqanizmlərdə böyümə onun hüceyrələrinin bölünməsi hesabına gedir. Hüceyrənin bölünməsi mürəkkəb prosesdir. Bu prosesdə bir ana hüceyrənin bölünməsi nəticəsində iki qız hüceyrə yaranır. Bö- lünmədə ən vacib rolu nüvədə olan xromosomlar oynayır. Hüceyrənin bölünməsi. Hüceyrədə bölünmədən əvvəl xromosom- lar ikiləşir. Bölünmə prosesində hər bir ikiləşmiş xromosom əvvəl hüceyrənin ekvatorunda düzülür, sonra bir-birindən ayrılaraq hü- ceyrənin əks qütblərinə çəkilir. Qütblərə çəkilən xromosomların ət- rafında nüvə pərdəsi əmələ gəlir. Daha sonra isə hüceyrənin sitoplaz- ması iki bərabər hissəyə bölünür. Beləliklə, bir ana hüceyrənin tam oxşarı olan iki qız hüceyrə yaranır. Mitoz (yun. “mitos” – sap, tel). Bölünmə yolu ilə ana hüceyrədən eyni xromosom sayına malik iki qız hüceyrənin yaranması ilə nəticələnən hüceyrə bölünməsi – mitoz adlanır. Mitoz bölünmə əsasən bədən hüceyrələrinə xasdır. 10. Hüceyrələrin bölünməsi və inkişafı Bilirsinizmi? Bilirsinizmi? Bəzi hallarda bir ana hüceyrədən xromosom sayının yarısına malik 4 qız hüceyrə meydana gəlir. Belə bölünmə üsulu meyoz (yun. “meiozis” – azalma) adlanır. Meyoz bölünmə orqanizmin bütün hüceyrələrində getmir. Adətən, cinsi hüceyrələr bu yolla əmələ gəlir və onların hər biri ana hüceyrənin xromosomlarının yarısını daşıyır. Cinsi çoxalma zamanı cinsiyyət hüceyrələrinin birləşməsi nəticəsində yeni orqanizmə başlanğıc verən tam xromosom dəstinə malik hüceyrə yaranır. Açar sözl e r Xəstəliktörədən bakteriyalar Viruslar Tütün mozaikası xəstəliyinin virusu 2 2 CANLI ORQANİZMLƏRİN QURULUŞU / Orqanizmlərin hüceyrəli quruluşu. Toxumalar, orqanlar və orqanlar sistemi 1 Hüceyrənin bölünməsi təsvirinə baxın və suallara cavab verin. · İlkin hüceyrədə neçə xromosom olmalıdır? · Sonda əmələ gələn iki hüceyrənin hər birində neçə xromosom alınır? 1 2 3 4 5 6 Qazanılmış immun çatışmazlığı sindromu (QİÇS) virusu LAYİHƏ Öyr Öyr e e ndikl rinizi ndikl rinizi edin edin e e t tbiq t tbiq e e 1. Mitoz nəticəsində bir ana hüceyrədən neçə yeni hüceyrə yaranır? a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 2. 8 xromosomlu nüvədən mitoz nəticəsində neçə xromosomlu nüvə yaranır? a) 4 xromosomlu b) 6 xromosomlu c) 8 xromosomlu d) 12 xromosomlu O Oy yr r e e n n d d ii k k ll e e r rii n n iiz zi i y yo ox xll a ay y n n Hüceyrənin bölünmə mərhələlərinin düzgün ardıcıllığını müəyyənləş- dirin və xüsusiyyətlərini qeyd edin. dəftərinizdə 1 2 3 4 5 6 __ bölünmə nəticəsində bir __ iki__ əmələ gəlir. Bölünmədə nüvədə olan __ əsas rol oynayır. Hüceyrənin inkişafı. Bölünmə qurtardıqdan sonra qız hüceyrə- lər böyüyür, müəyyən ölçüyə çatır və yenidən bölünür. Beləliklə, hüceyrələrin bölünməsi və böyüməsi nəticəsində orqanizm inkişaf edir. Hüceyrənin bölünməsinin əhəmiyyəti. Bölünmə sayəsində hüceyrəli orqanizmlər sayca artır. Belə artım nəticəsində onlar sü- rətlə yayılır. Çoxhüceyrəlilərdə isə hüceyrənin bölünməsi orqaniz- min böyümə və inkişafına səbəb olur. Hüceyrələrin bölünməsi nəti- cəsində həmçinin bədənin zədələnmiş yerlərində məhv olmuş toxu- ma hüceyrələri yenisi ilə əvəz edilir. bir- 1 Hollandiyalı alim Levenhuk həyətdəki dolçada uzun müddət qal- mış sudan bir damcı götürərək mikroskopla nəzərdən keçirdi. O, suda sürətlə hərəkət edən çoxlu miqdarda canlı varlıq gördü və bunları “animalkulyuslar”, yəni “kiçik heyvancıqlar” adlandırdı. A.Levenhuk əvvəlcə “kiçik heyvancıqlar”ın yağış vasitəsilə dolça- ya düşdüklərini güman etdi. Ancaq yağış suyunda onların olmadı- ğını müəyyən etdikdən sonra bu fikirdən əl çəkdi. O belə qənaətə gəldi ki, gördüyü bu canlı “heyvancıqlar” uzun müd- dət qalmış durğun sularda yaranır. · Su damcısında görünənlər hansı canlılar ola bilərdi? · Nə üçün sularda bunlar daha çox olur? uzun müddət qalmış durğun 11. Birhüceyrəli və çoxhüceyrəli orqanizmlər Birhüceyrəli orqanizmlər. Bunlara bak- teriyalar, göbələklər, bitkilər və heyvanlar arasında rast gəlinir. Bədənləri yalnız bir hüceyrədən təşkil olunmuş orqanizmlər- dir. Onların qidalanma, tənəffüs, ifrazat, çoxalma və bu kimi bütün həyat prosesləri bir hüceyrə daxilində gedir. Aktiv hərəkətli formalarında qamçılar (bəzi bakteriyalar, yaşıl evqlena), kirpikciklər (infuzor-tərlik) və yalançı ayaqlar (amöbdə) kimi hərəkətə xidmət edən strukturlar olur. Bəzən bir- hüceyrəlilər qruplara yığılaraq koloniyalar əmələ gətirir. Koloniya halında yaşayan birhüceyrəlilərin hüceyrələri arasında ixti- saslaşma getmədiyindən onlar müstəqil də yaşaya bilirlər. Belə canlılar – bə- zi bakteriyalardır. Koloniyalı birhüceyrəlilər. volvoks və Xlamidomonada yosunu Xromosomlar Ana hüceyrə Qız hüceyrə Mitoz Açar sözl e r 2 2 37 36 CANLI ORQANİZMLƏRİN QURULUŞU / Orqanizmlərin hüceyrəli quruluşu. Toxumalar, orqanlar və orqanlar sistemi Bitki hüceyrəsinin inkişafı Cavan hüceyrə Yaşlı hüceyrə Şəkildə göstərilən birhüceyrəli orqanizmlərə diqqət yetirin. Onlar üçün səciyyəvi olan quruluş xüsusiyyətlərini göstərin. Nəticəni müzakirə edək: · Şəkildəki birhüceyrəlilər bir-birindən nə ilə fərqlənirlər? 1 2 3 4 İnfuzor-tərlik Birhüceyrəli orqanizmlər Volvoks Koloniyalı birhüceyrəlilər LAYİHƏ Öyr Öyr e e ndikl rinizi ndikl rinizi edin edin e e t tbiq t tbiq e e 1. Mitoz nəticəsində bir ana hüceyrədən neçə yeni hüceyrə yaranır? a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 2. 8 xromosomlu nüvədən mitoz nəticəsində neçə xromosomlu nüvə yaranır? a) 4 xromosomlu b) 6 xromosomlu c) 8 xromosomlu d) 12 xromosomlu O Oy yr r e e n n d d ii k k ll e e r rii n n iiz zi i y yo ox xll a ay y n n Hüceyrənin bölünmə mərhələlərinin düzgün ardıcıllığını müəyyənləş- dirin və xüsusiyyətlərini qeyd edin. dəftərinizdə 1 2 3 4 5 6 __ bölünmə nəticəsində bir __ iki__ əmələ gəlir. Bölünmədə nüvədə olan __ əsas rol oynayır. Hüceyrənin inkişafı. Bölünmə qurtardıqdan sonra qız hüceyrə- lər böyüyür, müəyyən ölçüyə çatır və yenidən bölünür. Beləliklə, hüceyrələrin bölünməsi və böyüməsi nəticəsində orqanizm inkişaf edir. Hüceyrənin bölünməsinin əhəmiyyəti. Bölünmə sayəsində hüceyrəli orqanizmlər sayca artır. Belə artım nəticəsində onlar sü- rətlə yayılır. Çoxhüceyrəlilərdə isə hüceyrənin bölünməsi orqaniz- min böyümə və inkişafına səbəb olur. Hüceyrələrin bölünməsi nəti- cəsində həmçinin bədənin zədələnmiş yerlərində məhv olmuş toxu- ma hüceyrələri yenisi ilə əvəz edilir. bir- 1 Hollandiyalı alim Levenhuk həyətdəki dolçada uzun müddət qal- mış sudan bir damcı götürərək mikroskopla nəzərdən keçirdi. O, suda sürətlə hərəkət edən çoxlu miqdarda canlı varlıq gördü və bunları “animalkulyuslar”, yəni “kiçik heyvancıqlar” adlandırdı. A.Levenhuk əvvəlcə “kiçik heyvancıqlar”ın yağış vasitəsilə dolça- ya düşdüklərini güman etdi. Ancaq yağış suyunda onların olmadı- ğını müəyyən etdikdən sonra bu fikirdən əl çəkdi. O belə qənaətə gəldi ki, gördüyü bu canlı “heyvancıqlar” uzun müd- dət qalmış durğun sularda yaranır. · Su damcısında görünənlər hansı canlılar ola bilərdi? · Nə üçün sularda bunlar daha çox olur? uzun müddət qalmış durğun 11. Birhüceyrəli və çoxhüceyrəli orqanizmlər Birhüceyrəli orqanizmlər. Bunlara bak- teriyalar, göbələklər, bitkilər və heyvanlar arasında rast gəlinir. Bədənləri yalnız bir hüceyrədən təşkil olunmuş orqanizmlər- dir. Onların qidalanma, tənəffüs, ifrazat, çoxalma və bu kimi bütün həyat prosesləri bir hüceyrə daxilində gedir. Aktiv hərəkətli formalarında qamçılar (bəzi bakteriyalar, yaşıl evqlena), kirpikciklər (infuzor-tərlik) və yalançı ayaqlar (amöbdə) kimi hərəkətə xidmət edən strukturlar olur. Bəzən bir- hüceyrəlilər qruplara yığılaraq koloniyalar əmələ gətirir. Koloniya halında yaşayan birhüceyrəlilərin hüceyrələri arasında ixti- saslaşma getmədiyindən onlar müstəqil də yaşaya bilirlər. Belə canlılar – bə- zi bakteriyalardır. Koloniyalı birhüceyrəlilər. volvoks və Xlamidomonada yosunu Xromosomlar Ana hüceyrə Qız hüceyrə Mitoz Açar sözl e r 2 2 37 36 CANLI ORQANİZMLƏRİN QURULUŞU / Orqanizmlərin hüceyrəli quruluşu. Toxumalar, orqanlar və orqanlar sistemi Bitki hüceyrəsinin inkişafı Cavan hüceyrə Yaşlı hüceyrə Şəkildə göstərilən birhüceyrəli orqanizmlərə diqqət yetirin. Onlar üçün səciyyəvi olan quruluş xüsusiyyətlərini göstərin. Nəticəni müzakirə edək: · Şəkildəki birhüceyrəlilər bir-birindən nə ilə fərqlənirlər? 1 2 3 4 İnfuzor-tərlik Birhüceyrəli orqanizmlər Volvoks Koloniyalı birhüceyrəlilər LAYİHƏ 39 38 Çoxhüceyrəli orqanizmlər. Onların hüceyrələri arasında ixtisas- laşma mövcuddur. Hüceyrələrin bir qismi qida- lanmağa, bəziləri tənəffüsə, digərləri çoxalma kimi proseslərə ixtisaslaşmışlar. Çoxhüceyrəli or- qanizmlərdə hüceyrələr birləşərək toxumaları, toxumalar isə orqanları əmələ gətirir. Orqanlar da öz növbəsində orqanlar sistemini təşkil edir- lər. Lakin yosunlar, göbələklər, heyvanlardan isə süngər və bağırsaqboşluqlular kimi orqanizmlər- də toxuma və orqanlar olmur. Çoxhüceyrəlilər- dən ən ali quruluşlu orqanizmlər ali bitkilər və xordalı heyvanlar hesab olunur. Çoxhüceyrəli or- qanizmlər bitki, heyvan və göbələklər aləminə da- xildirlər. Cədvəli dəftərinizə çəkin və tamamlayın: Öyr Öyr e e ndikl rinizi ndikl rinizi edin edin e e t tbiq t tbiq e e N N e e o oy yr r e e n nd d iin n ii z z O Oy yr r e e n n d d ii k k ll e e r rii n n iiz zi i y yo ox xll a ay y n n Yaşıl evqlena Xlamidomonada yosunu İnfuzor-tərlik Adi amöb 1. Şəkildə göstərilən birhüceyrəli orqanizmlərin nə vasitəsilə hərəkət etdiyini göstərin. __ bütün həyat prosesləri bir hüceyrə daxi- lində gedir. __ hüceyrələr arasında ixtisas- laşma getmişdir. 2. Koloniyalı birhüceyrəli və çoxhücey- rəli orqanizmlər arasında oxşar və fərqli cəhətləri müəyyən edin. Kolonial Çoxhüceyrəlilər Yüklə 3,7 Kb. Dostları ilə paylaş:
|