Microsoft Word 00 KeyNote Speakers Materiallar
Cədvəl 1. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Yüklə 22,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
- AZERBAYCAN’DA GSM SEKTÖRÜNDE SAVUNMAYA VE SALDIRIYA YÖNELİK PAZARLAMA STRATEJİLERİ Oqtay QULİYEV
- Tablo 1.
- Tablo 2.
- KEÇİD İQTİSADİYYATI ÖLKƏLƏRİNİN İNKİŞAF MƏRHƏLƏLƏRİ: QARŞILAŞILAN PROBLEMLƏR, HƏYATA KEÇİRİLƏN REFORMLAR VƏ ƏLDƏ EDİLƏN NAİLİYYƏTLƏR
|
Cədvəl 1. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Kiçik sahibkarlıq subyektlərinin sayı 19 850
20 775 21 838
22 148 22 627
25 093 27 862
28 178 fiziki şəxslər - fərdi sahibkarlar 19 494
20 406 21 465
21 908 22 374
24 821 27 576
27 877 Zərərlə işləmiş müəssisələrin sayı 67 125 127 110 184 57 62 66 Müəssisələrin zərəri, min manat
474,3 3 087,3
3 283,8 1 950,4
2 862,8 1 802,1 2
247,0 2 314,8
Müəssisələrin mənfəəti, min manat
3 235,3 7 908,4
8 149,6 10 634,5 11 020,5 15 208,3 21 176,0 22 863,9 Əsas kapitala investisiyaların payı, faizlə 3,5 2,4 5,1 0,8 5,1 0,8 0,1 0,9 Məhsul buraxlışı, milyon manat 366,7 486,5 489,0 536,7 633,7 684,7 717,3 ondan, fiziki şəxslər
310,6 453,8 449,7 495,5 547,6 568,9 592,3 Müəssisələrdə işləyənlərin orta illik sayı 1 543
1 540 1 350
1 496 1 633
1 670 2 124
2 502 Müəssisələrdə işləyənlərin bölgüsü, (yekuna nisbətən faizlə)
1,7 1,5 1,3 1,6 1,8 1,7 1,9 2,2 Müəssisələrin debitor borcları, min manat 5 500,3
1 815,0 1 090,2
1 230,0 6 946,3
5 098,3 6 617,5
7 136,4 Müəssisələrin kreditor borcları, min manat 4 706,4
1 930,1 1 123,6
1 002,7 1 145,6
1 337,0 1 323,5
1 428,9
Cədvəl 1.-dən göründüyü kimi sahənin cəlbediciliyi bu sahəyə yatırılmış investisiyalarda əksini tapır ki, əvvəlki illərlə müqayisədə azalma müşahidə edilmiş, bu sahəyə əsasən dövlət investisiyalarının cəlb edilməsi, Sahibkarlığa kömək Milli Fondu tərəfindən güzəştli maliyyə vəsaitləri əsasə mənbə hesab edilir. Bunun nəticəsində müxtəlif regionlar üzrə 53 logistik mərkəz və 22 soyu- ducu anbar kompleksi inşa edilmişdir. Logistik mərkəzlər yerləşməsindən asılı olaraq nəinki saxlama əməliyyatlarını, eyni zamanda ticarət proseslərini həyata keçirərək idxal/ixrac, konsolidasiya/ distribyusiya/sərhədkeçmə, əlavə dəyər yaradan proseslər, soyuducu anbarlar, kənd təsərrüfatı məhsullarının saxlanması funksiyaları yerinə yetirir.
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
641 Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan Cədvəl 2. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Göndərilən
sayı, min ədəd 1 197 824,7 737,6 730,2 607,6 638,4 869,1 çəkisi, min kq 139,5 123,9 178,9 142,0 125,6 150,6 240,8 daxili
sayı, min ədəd 1152,2 778,8 685,4 687,6 565,5 601,0 830,9
çəkisi, min kq 56,8
43,4 72,6 70,2 60,3 94,9 176 beynəlxalq
sayı, min ədəd 44,4 45,9 52,2 42,6 42,1 37,4 38,2 çəkisi, min kq 82,7 80,5 106,3 71,8 65,3 55,7 64,8 Sənəd tərkibli göndərişlərin sayı, min ədəd 1 179 803,3 709,2 694,0 577,2 605,7 835,7 Mal tərkibli göndərişlərin sayı, min ədəd 18,0 21,4 28,4 36,2 30,4 32,7 33,4 Daxil olan
sayı, min ədəd 126,4 129,0 159,8 182,8 171,4 228,3 366,2
çəkisi, min kq 289,4
410,4 438,6 474,4 402,0 316,6 278,4
Sürərli poçt və kuryer göndərişlərin- dən əldə olunan gəlir, min manat 4 885 4 124
4 233 4 369
4 782 4 932
4 918 Kuryer göndərişləri
sayı, min ədəd 241,4 273,0 417,9 605,8 1017,2 961,6 1142,4
çəkisi, min kq 9,7
11,2 14,5 19,1 30,4 45,2 74,9 əldə olunan gəlir, min manat 400,5 307,3 990,2 834,9 1255,5 1139 1504,6
nisbətən azalma müşahidə edilir. Bu azalmanı bir neçə amillərlə əlaqələndirmək olar: Bu sahədə logistik bazarın böyük hissəsi “Azərpoçt”MMC-yə məxsus olması; Kuryer müəssisələrinin əlçatmazlığı; Kuryer müəssisələrin etibarlılıq səviyyəsi; Xidmət haqqlarının baha olması. Bu sahədə ABŞ təcrübəsi göstərir ki, kuryer, ekspres və bağlama xidmətlərində, kiçik tapşırıqların sürətli çatdırılmasındakı tələbin artması nəticəsində hava daşımaları şəbəkələri inkişaf etmişdir. Göndərmələr halında Memfis, Tennesidə Federal Ekspres şəbəkəsi(FedEx), Luisville, Kentukidə UPS-in(Birləşmiş Bağlama Xidmətləri) əsas şəbəkəsi Şimali Amerikada iki ən böyük karqo hava limanlarına aid edilir. Hər iki korporasiya ayrılıqda İATA statistikanın məlumatına görə 15 milyon (FedEX) karqo və 10 milyon tona (UPS) yaxın karqo ilə dünyada iki ən böyük korporasiya kimi təqdim edilir.
SALDIRIYA YÖNELİK PAZARLAMA STRATEJİLERİ Oqtay QULİYEV oqtay1982@gmail.com AZƏRBAYCAN Pervin PAŞAYEVA parvin.pashayeva91@gmail.com AZƏRBAYCAN Büyüklüğü ne olursa olsun, tüm şirket ve kurumlar, dünyada küreselleşme ve bilgi teknoloji- lerindeki değişimin, politik, ekonomik ve toplumsal krizlerin etkisi altındadır. Hemen hemen bütün sektörlerde talebin altında olan arzın, hızla talebin çok üstüne çıkması ile, rekabet, bütün dünyada büyük ölçüde artmıştır. Bu durumun doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan küresel rekabet koşullarına ayak uyduramayan, özgün stratejiler üretemeyen şirketlerin başarılı olması, hatta uzun süre hayatta kalması, artık mümkün görünmemektedir. Giderek artan rekabet ortamında, sahip olduğumuz üretim becerisinin üzerine, strateji üretme becerisini katamadığımız sürece, bu görüş, giderek daha yaygın
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
642 Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan hale gelecektir. Özellikle şiddetli rekabet içinde bulunan sektör ve ekonomilerde işletme stratejileri geliştirmek ve uygulamak çok daha önem kazanmaktadır. Savunmaya ve saldiriya yönelik pazarlama stratejileri incelenerek ve bu konular hakkında literatür taraması yapılarak bu stratejilerin Azerbaycan’da hangi düzeyde uygulandığını ortaya koymak için yapılan bu çalışmada GSM sektöründe belirli bir yere sahip A firması ele alınmıştır. Bu araştırmada GSM sektöründe faaliyet gösteren A firmasında savunmaya ve saldırıya yönelik pazarlama stratejilerinin hangi düzeyde uygulandığını, bu konularda çalışmaların ne kadar verimli olup olmadığını, stratejiler uygularken ne tür sorunlarla karşılaşıldığını, bu sorunları önlemek için nelerin yapıldığını ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. İşletmeler devamlı etkileşim içinde bulundukları çevrede yer alan diğer işletmelerle rekabet halindedirler ve yaşamlarını devam ettirebilmeleri onlara karşı rekabet üstünlüğü sağlamalarına bağlıdır. İçinde bulunduğu çevreye uyum sağlayamayan ve gerekli örgütsel değişiklikleri yapamayan işletmelerin bunları gerçekleştiren rakipleri tarafından safdışı edileceği ve faaliyetlerini durdurarak terkedecekleri ireli sürülmektedir. Hızla değişen dünyada bu değişimlere karşı işletmelerin ayak uydurabilmesi için uzun dönemli vizyona sahip olmaları ve buuzun dönemli perspektif ile gerekli stratejileri belirleyerek uygulamaya koymalarıgerekmektedir. Bu yüzden etkin bir rekabet stratejisinin nasil oluşturulacağının, oluşturulan bu stratejinin hangi avantaj ve dezavantajlarının olduğunu ortaya koyan araştırmanın ülkemizde pazarlama alanında yapılacak olan çalışmalar için yararlı olacağı beklenmektedir. Araştırma zamanı Azerbaycan’ın GSM sektöründe belirli bir yere sahip firmalardan olan A firmasında yapılan araştırma zamanı telekomünükasyon pazarlaması müdürüyle yüzyüzü mülakat yapılarak araştırmanın gerektirdiği sorulara cevaplar kendilerinden alınmıştır. Tablo 1. Firmada Uygulanan Saldırıya Yönelik Pazarlama Stratejileri Saldırıya yönelik pazarlama stratejileri Firmaların yaklaşımı 1. Cepheden saldırı Rekabet üstünlüğü elde etmek icin firmanın sık sık uyguladığı saldırı stratejisi. 2. Kanattan saldırı Firmanın nadiren uyguladığı saldırı stratejisi. 3. Kuşatma saldırısı Firma rakiplerinde olmayan ürünler üreterek ve rakiplerindeki ürünleri daha da iyi kalitede üreterek uyguladığı saldırı stratejisi. 4. Bypass saldırısı Firmanın sık sık uyguladığı saldırı stratejisi. 5. Gerilla saldırısı Firmanın hakkında hiç bir bilgiye sahip olmadığı bir saldırı stratejisi.
1. Konum savunması Firmanın pazara yeni ürün sunarken uyguladığı savunma stratejisi. 2. Kontr savunması Rakiplerinin reklam kampanyası ile saldırıda bulunduğu zamanlarda firmanın uyguladığı savunma stratejisi. 3. Kanat savunması Firmanın kitle iletişim araçlarında yararlanarak uyguladığı savunma stratejisi. 4.
Engelleyici savunma Firma üretiği hizmete olan talepi inceleyerek bu stratejiyi uygulayip uygulamamaya karar veriyor. 5. Oynak savunma
Firmanın en sık uyguladığı ve çok fayda gördüyü savunma stratejisi. 6. Stratejik geri çekilme Firmanın neredeyse hiç uygulamadığı savunma stratejisi. Günümüzde Azerbaycan GSM sektöründe 3 firmanın (Azercell, Bakcell, Nar Mobile) olmasına rağmen şiddetli bir rekabet söz konusudur. Her 3 firma rakiplerinden geri kalmamak, onlara ayak uydurabilmek için rekabet stratejileri uygulamaktadırlar. Değişen teknoloji, yeni muşteriler, yeni icatlar nedeniyle güclü bir rekabet sözkonusudur. Firmalar bir birileriyle şiddetli bir rekabet etme durumundadırlar. Savunmaya ve saldırıya yönelik pazarlama stratejileri ile ilgili işlemlerin Azerbay- can GSM setöründe faaliyet gösteren firmalarda nasıl uygulandığını, bu çalışmaların şirkete katkıla- rının neler olduğunu, bu süreçte hangi sorunlarla karşılaşıldığını, ne tür çözüm yolları arandığını ortaya koymak için yapılan araştırma A firmasında uygulanmış ve aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. Çalışma sonucunda araştırmanın yapıldığı firmada savunmaya ve saldırıya yönelik pazarlama stratejilerinin genel olarak rekabet üstünlüyü elde edebilmek, rakiplerden geri kalmamak, onlara ayak uydurabilmek, onlara stratejik saldırılar yapmak ve onların stratejik saldırılarından korunmak amacıyla yapıldığı tespit edilmiştir. A firması bu rekabete ayak uydurabilmek icin rekabet stratejileri uygulamaktadır. Saldırıya ve savunmaya yönelik pazarlama stratejileri A firmasının uyguladığı IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
643 Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan rekabet stratejilerinde en cok tercih edilenlerdendir. Firma uyguladığı stratejilerin sonucunda aldığı stratejik kararları uygulamaya koymadan önce ve sonra analiz etmektedir. Alınan kararlar ve uygu- lanan stratejilerin başarı durumu ölcülmektedir. Üstün bir rekabet elde edebilmek için firma sürekli pazar araştırması yapmakta ve rakiplerinin ürün, hizmet, kampanya ve teşviklerini hep daim göz önünde bulundurmaktadır. Firma saldırıya yönelik pazarlama stratejilerini rekabet üstünlüğü elde etmek için uygulamaktadır. Firma bu saldırıya yönelik stratejileri rakiplerinin zayif olduğu alanları ve bunun nedenlerini incele- yerek daha sonra bu alana girerek veya girmeye çalışarak, rakiblerinin ürettiği ürünü daha farklı tarzda ve ya daha iyi kalitede ve daha ucuza üreterek, reklam kampanyalarında mesajlar göndererek uygulamaktadır. Firmada savunmaya yönelik pazarlama stratejileri rakiblerin saldırıları karşısında ezilmemek, onlardan geri kalmamak için uygulanmaktadır. Firma, bu savunmaya yönelik stratejileri yeni talepler yaratmaya çalışarak, reklam kampanyalarında onlara gönderilen mesajlara stratejik cevaplar vererek ve sürekli pazar araştırması yaparak bu saldırıları önceden tespit etmeye ve önceden önlem almaya çalışarak uygulamaktadır. Yapılan araştırmanın sonucundan görüldüğü gibi A firması rekabetin bilincindedir ve ona ayak uydurabilmek için savunmaya ve saldırıya yönelik rekabet stratejilerini uygulamaktadır. Ancak uygulanan bu rekabet stratejilerinde zayıflıklar, eksiklikler ve başarısızlıklar da söz konusu olabilmektedir. Azerbaycan hizmet sektöründe çok az firmada uygulanan bu stratejinin A firmasında da uygulanması, uygulanan saldırıya ve savunmaya yönelik pazarlama stratejilerinin eksikliklerinin giderilmesi, ortaya çıkan problemlerin nedenlerinin daha da titizlikle araştırılması, başarısızlık ve olumsuzlukların sebeblerinin incelenip tekrarlanmaması için özenle çalışılması önerilmektedir.
İqtisadiyyat Nazirliyi Aparatının Sahibkarlığın inkişafı siyasəti şöbəsi sarchanqalibsade@mail.ru AZƏRBAYCAN Nüfus artışına paralel olaraq tələb və ehtiyyaclarda artış, azalan əkinə yararlı kənd təsərrüfatı torpaqları və bunun məhdud təbii ehtiyyatlar üzərindəki təsiri kənd təsərrüfatı sahəsini hər keçən gün daha stratejik, önəmli bir hala gətirir. Bildiyimiz kimi kənd təsərrüfatı 2 əsas sahədən: bitki mənşəli və heyvan mənşəli məhsul istehsal edən sahələrdən ibarətdir. Bunlar da öz növbəsin intensiv və ekstensiv vasitələrlə həyata keçirilir. Azərbaycanın torpaq fondunun strukturuna nəzər yetirsək, 8.641.506 ha vahid torpaq fondunun 4.913.639 ha dövlət fondu. 2.032.744 ha bələdiyyə torpaqları, 1.695.123 ha isə xüsusi mülkiyyətdə olan torpaq fonduna aiddir. Bunlardan isə 1.683.480 ha torpaq kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlardır. Bu isə artan tələbat, məhdud ehtiyyatlar şəraitində itirilən kənd təsərrüfatına yararlı torpaqları geri qazanmaq şərti ilə ekstensiv metoda üstünlük verilməsini daha da zəruri edir. Təbii ki, ekoloji təmiz kənd təsərrüfatı məhsul istehsalını təmin etməyi diqqətdə tutmaqla. Hazırda ölkəmizdə də kənd təsərrüfatının inkişaf etdirilməsi prioritet sahələrdəndir. Hər keçən gün əhalinin şəhərlərə axını sürətlənir. Əslində isə bu heç də hər zaman yaxşı göstərici deyil. Təbii ki, bu istiqamətdə regionların, xüsusilə də kənd təsərrüfatının inkişafı əsas məqsəddir. Bunun üçün ölkəmizin təbbi, iqlim, coğrafi xüsusiyyətləri nəzərə alınmaqla aşağıdakı xüsuslara diqqət edilməlidir: - kooperativləşmənin təşviqi; - müvafiq sahələr üzrə iri, orta və kiçik kənd təsərrüfatı müəssisələri arasında əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi; - ölkə üzrə kənd təsərrüfatı məhsullarına tələb və təklif, tarazlı qiymət, istehsal xərcləri və qismən gəlir nəzərə alınmaqla minimal kənd təsərrüfatı qiymətlərinin təyini və tətbiqi; - bu sahədə regionlarda, xüsusilə kəndlərdə əhalinin bilgiləndirilməsi (davamlı proqramlı olaraq pulsuz treninqlərin keçirilməsi, yüksək səviyyəli biznes planların tərtib olunmasında köməklik və s.);
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
644 Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan - regionlarda kənd təsərrüfatı infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi (nəqliyyat yollarının, su kanallarının çəkilişi, soyuducu-saxlama kameralarının tikilişi və.s.); - elmi-tədqiqat işlərininin, laboratoriyaların, eləcə də burada fəaliyyət göstərəcək kadr potensialının inkişaf etdirilməsi (məs: azad institutların yaradılması və s.); - kənd təsərrüfatı məhsullarının dövlət tədarükü; - kənd təsərrüfatı sığortasının inkişaf etdirilməsi; - bazara giriş-çıxışın rahatlığını təmin etmək; - pulsuz kənd təsərrüfatı məsləhət xidmətlərinin təşkili; - kəndlər, rayonlararası pilot layihələrin təşkili və bunun kimi digər həvəsləndirici tədbirlərin həyata keçirilməsi; - nəqliyyat, gömrüklə bağlı prosedurlarda sadələşdirilmə; - qeyri-qanuni müdaxilələrin aradan qaldırılması (məs: “Sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxla- marın dayandırılması haqqında Qanun” və bunun tətbiqi ilə əlaqədar AR-nın Prezidentinin müvafiq Fərmanı); - kənd təsərrüfatı sahəsində sahibkarlıq fəaliyyətinə başlamaq istəyənlər üçün prosedurların sadələşdirilməsi və maliyyə təminatı ilə təmin olunmada köməklik. Kənd təsərrüfatı sahəsi üçün maliyyə təminatı isə: 1- büdcə təsisatları; 2- Sahibkarlığa Kömək Milli Fondun vəsaitləri; 3- Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Kənd Təsərrüfatı Kreditləri üzrə Dövlət Agentliyinin vəsaitləri; 4- Bələdiyyələrin vəsaitləri; 5- Xarici və yerli investisiya yatırımları; 6- kənd təsərrüfatının kreditləşdirilməsi (Burada kreditlərin lazımi texnoloji-avadanlıq formasında verilməsi, eləcə də daha səmərəli lizinq şərtləri ilə texnika və avadanlıqların icarəsinin təşkilini diqqətdə saxlamaq lazımdır.); 7- Yerli, xarici və beynəlxalq təşkilatların texniki və maliyyə ayırmaları, qrantlar vəs. Burada digər önəmli xüsus isə ayrılan maliyyə vəsaitləri üzərində nəzarətin həyata keçirilməsidir. Burada isə bildiyimiz kimi - ön (verilən biznes planlara əsasən dəyərləndirmə-- VÖEN, əmək müqavilələri, icarə müqavilələri və.s); - orta (maliyyə vəsaiti ayrılandan sonra bu sahədə vəsaitlərin xərclənmə istiqamətləri üzrə monitorinqlər) - son nəzarət (məhsul istehsalı, satışı və.s) mərhələləri vardır. Göstərilənlərin nəzərə alaraq qeyd olunan tədbirlərin bu sahədə həyata keçirilən fəaliyyətdə nəzərə alınması nəticədə ölkə üzrə ərzaq təhlükəsizliyinin təminində, kəndlərdə işsizlik problemlərinin həllində, bazarlarda rəqabətə davamlı yerli kənd təsərrüfatı məhsullarının çeşidinin çoxalmasında, yaşam səviyyəsinin yüksəlişi və gəlirlərin artımında, sonda isə istehsala dayanan güclü valyutanın formalaşmasında öz bəhrəsini verəcəkdir.
QARŞILAŞILAN PROBLEMLƏR, HƏYATA KEÇİRİLƏN REFORMLAR VƏ ƏLDƏ EDİLƏN NAİLİYYƏTLƏR Sənnur ƏLIYEV Qafqaz Universiteti saliyev@qu.edu.az AZƏRBAYCAN Giriş Keçid iqtisadiyyatı bir iqtisadi sistemin özünün mənimsədiyi siyasi, sosioloji və iqtisadi dəyərləri tərk edərək başqa birinə və daha üstün bir idarəetmə sisteminə tədrici və ya kəskin bir keçidi izah etməktədir. Bu başlanğıcının məlum olduğu və sonunun nə zaman yekunlaşacağı bilinməyən bir IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
645 Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan prosesdir. Ölkələrin sahib olduğu sosial, siyasi, etnik, coğrafi, tarixi, iqtisadi və hatta dini xüsusiy- yətlərinə görə bu proses qısa ola biləcəyi kimi, heç gözlənilmədiyi halda nəzərdə tutulandan daha uzun da ola bilər. Burada unudulmaması gərəkən əhəmiyyətli bir faktor bu dəyişimin köklü olması və dövlətin bütün qurumları və strategiyası ilə bunu həyata keçirməsidir. Əksi təqdirdə məsələn Böyük Britaniyanın 1979-cu ildə Keynesyen iqtisadi fəlsəfəni tərk edib Monetarist bir iqtisadi siyasət tətbiq etməyə başlaması bir keçid iqtisadiyyatı ölkəsi olduğu mənasına gəlməməktədir. Bu sadəcə ölkə daxilində seçilmiş siyasi partiyaların həyata keçirdikləri iqtisadi strategiyaların dövrün tələblərinə uyğun olaraq yenidən yönünün dəyişdirilməsidir. Keçid iqtisadiyyatı deyildiyi zaman ilk ağla gələn 1990-cı ildə Sovet Sosialist Blokunun dağılmasından əvvəl və sonra müstəqilliyini əldə etmiş ölkələrin mərkəzi idarəetmə sistemindən sərbəst bazar iqtisadiyyatına keçən tarixi inkişaf prosesidir. Halbuki eyni ölkələrin bəziləri məsələn Azərbaycan, Gürcüstan, Qazaxıstan və s. 20-ci əsrin əvvəllərində, digərləri isə məsələn Polşa, Macarıstan, Bolqarıstan və s. 1950-ci illərdə bu prosesin tərsini yaşamış və komunist Rusiya rejimi tərəfindən işğal edilərək sosialst idarəetmə sisteminin tətbiq edilməsinə mücburən qəbul etmişdilər. Ancaq bu keçid iqtisadi nöqteyi nəzərdən özünü doğrultmamış və nəticədə də sözügedən dövlətlər kütləvi bir şəkildə kapitalizm adlandırılan sərbəst bazar münasibətlərinin formalaşdığı bir iqtisadi sistemi yenidən mənimsəmişlər. Yüklə 22,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|