Microsoft Word Bobojonova Risolat 919923238

II. 4. Mehnatga haq to’lashning sintetik va analitik hisobi 
Korxona va tashkilotlarda tuzilgan ish haqini hisoblash vedomostida ishchi va 
xizmatchilarga ish haqi hamda undan ushlab qolinadigan summalar aks ettiriladi. Ish 
haqini hisoblash vedomosti har bir sex xodimlarining toifalari bo’yicha alohida 
tuziladi. 
Iqtisodiyotning barcha tarmoqlaridagi korxonalar oyning birinchi yarmi uchun 
ish haqi hisoblashning bo’nakli va bo’naksiz tartibini qo’llashi mumkin. 
Hisob-kitobning bo’nakli usulida korxona xodimiga bo’nak beriladi, oyning 
ikkinchi yarmi uchun ish haqi to’layotganda esa uzil-kesil hisob-kitob qilinadi. 
Ikkinchi holda ishchiga rejadagi bo’nak o’rniga oyning birinchi yarmi uchun 
haqiqatda ishlab chiqarilgan mahsulot bo’yicha yoki haqiqatda ishlangan vaqt 
bo’yicha ish haqi hisoblab yoziladi. 
Ish haqini hisoblash vedomosti ish haqi bo’yicha xodimlar bilan hisob-kitobni 
rasmiylashtirish uchun asosiy hujjatdir. Bu hujjatda har bir tabel raqami, 
xodimlarning toifasi hamda to’lov va ushlab qolish turlari bo’yicha tuziladi. Ish 
haqini hisoblash vedomostida quyidagi ko’rsatkichlar bo’ladi: 
-
to’lov turlari bo’yicha hisoblandi - 6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha 
hisoblashishlar» hisobvarag’ining kredit oboroti; 
-
ish haqidan ajratma va to’lovlar ushlab qolindi va hisoblandi - 6710-«Хodimlar 
bilan ish haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’ining debet oboroti; 
-
qo’lga berish yoki oyning oxirida korxonada qoldi - 6710-«Хodimlar bilan ish 
haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’ining debet oboroti. 
Ish haqini hisoblash vedomostining oxirgi ko’rsatkichi to’lov vedomostini to’ldirish 
uchun hamda xodimga ish haqi berish uchun asos bo’lib xizmat qiladi. 
Ishchi va xizmatchilarga ish haqi bo’yicha hisoblashishlarni olib borish buxgalteriya 
hisobining hisobvaraqlar rejasida quyidagi hisobvaraqlardan foydalanish ko’zda 
tutilgan: 
6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’i; 
6720-«Deponentlangan ish haqi» hisobvarag’i. 
Ushbu hisobvaraqlar passiv bo’lib, qoldiq hisobvaraqlarning kredit tomonida qoladi. 
«Хarajatlar tarkibi to’g’risidagi Nizom»ga muvofiq mehnat haqi xarajatlari ishlab 
chiqarish hamda davr xarajatlarining muhim xarajat elementlaridan biri hisoblanadi. 
Shu boisdan ishchi va xizmatchilarga ish haqi hisoblanganda, ularni xarajatlar 
tarkibiga kiritish lozim. 
Korxonaning ishlab chiqarish faoliyati bilan band bo’lgan ishchi va xizmatchilariga 
ish haqi hisoblanganida quyidagicha buxgalteriya provodkasi beriladi: 
D-t «Ishlab chiqarish xarajatlari» hisobvaraqlari (2010, 2310, 2510) 
K-t 6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’i. 
Korxonaning ma’muriy-boshqaruv ishlarida band bo’lgan xodimlarga ish haqi 
hisoblanganida quyidagicha buxgalteriya provodkasi beriladi: 
D-t 9420-«Ma’muriy-boshqaruv xarajatlari» hisobvarag’i 
K-t 6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’i. 

---

Uch ish kuni davomida olinmagan ish haqi deponentga o’tkazilgan, ya’ni saqlash 
uchun qoldirilgan hisoblanadi. Kassir uni bankka korxonaning hisob-kitob varag’iga 
o’tkazib, «deponentga qo’yilgan summa» deb ko’rsatadi. Хodimlar uni korxona 
kassasidan chiqim orderi bo’yicha oladi. Хodimlarning ish haqi summasi deponentga 
o’tkazilganida quyidagicha buxgalteriya provodkasi beriladi: 
D-t 6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’i 
K-t 6720-«Deponentlashtirilgan ish haqi» hisobvarag’i. 
Deponentga qo’yilgan summalar deponentlar daftarida yoki deponent varaqachasida 
qayd etiladi. U korxona tomonidan 3 yil mobaynida saqlanadi. Ko’rsatilgan muddat 
tugagach, deponentga qo’yilgan summalar yillik balans tuzish paytida korxona 
daromadlariga qo’shiladi va quyidagicha buxgalteriya provodkasi bilan 
rasmiylashtiriladi: 
D-t 6720-«Deponirlashtirilgan ish haqi» hisobvarag’i 
K-t 9360-«Kreditorlik va deponentlik qarzlarini hisobdan chiqarishdan olingan 
daromad» hisobvarag’i. 
Ishchi va xizmatchilarga ish haqi to’langanida quyidagicha buxgalteriya provodkasi 
beriladi: 
D-t 6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha hisoblashishlar» hisobvarag’i 
K-t 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag’lari» hisobvarag’i. 
Ishchi va xizmatchilar bilan hisob-kitobning analitik hisobi ish haqi hisoblash-to’lash 
vedomostlarida, sintetik hisobi esa 6710-«Хodimlar bilan ish haqi bo’yicha 
hisoblashishlar» hisobvarag’ida yuritiladi.