Microsoft Word chingizxon ziyouz com doc



Yüklə 0,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə51/57
tarix25.12.2023
ölçüsü0,57 Mb.
#195353
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   57
Chingizxonning oq buluti

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
52
yigitlar ot ustida o‘zlari tik turib kelishsin, egarga bo‘ktargi qilib ko‘ndalang yotqizib kelgilik etmasin! 
Otam bilan men haqimda tashvish tortmang, sizning buyurganlaringizning hammasini qilaman”. 
Kerto‘lg‘a-zaifa tizginni tortib turar ekan, qora tozi iti bilan yolg‘izoyoq yo‘lda qolgan kenjatoyiga 
ko‘z qirini solar ekan, to‘satdan yuragida og‘riq paydo bo‘ldi, xayolidan shunday o‘ylar kechdi: bu hali 
bola-ku, otasi nima bo‘larkan, akasi Qo‘ychiman salomatmikan yoki o‘yrotlarning nayzasidan yer 
tishlab qoldimikan? Cholimning, o‘g‘illarimning holi ne kecharkan, barcha-barchasining, el-yurtning 
boshiga qanday kunlar tusharkan? Ana shu dahshatli o‘y-xayollarini bildirib qo‘ymaslik uchun 
g‘o‘ldiradi:
— O’g‘lim, ovulga chop, seni va otangni Tangriga topshirdim. Sal yurgach, yana to‘xtadi – 
borishing bilan otangga haligi o‘tdan damlama qilib ichir... 
— Xo‘p bo‘ladi, darrov damlama qilib beraman, — deb onasiga va’da berdi. 
Kampirning bu gaplarga ko‘ngli to‘lmadi shekilli, dorini tayyorlash yo‘llarini tushuntira ketdi: 
— O’tning ustiga vaqirlab turgan qaynoq suv quyib damlab qo‘yasan, sal sovigandan keyin 
otangga berasan, terlaguncha ichsin, shundan keyin ko‘kragi bo‘shab yengil tortib qoladi. 
— Mening gaplarimni uqdingmi, tushundingmi? — deb qayta-qayta so‘radi o‘g‘lidan Kerto‘lg‘a-
zaifa. 
Aytganlarining hammasiga o‘g‘lining tushunib olganiga ishonch hosil qilgach, boyvuchcha 
boshqalar ketidan otiga qam-chi bosib ko‘l bo‘ylab ketdi. Lekin sal o‘tmasdan u yoq-bu yoqqa alang-
jalang qarar ekan, yana to‘xtadi-da otdan tushdi: 
– Elomon, bu yoqqa kel, bolam, – deb o‘g‘lini chaqirdi. – Otni ushlab tur, men Ko‘lga sig‘inib olay. 
Ketdik. 
Kampir shunday dedi-da ko‘lga yuzini burdi va shoshilmasdan ko‘lga qarab salobat bilan 
tantanovor qadam tashladi. Qattiq shamollar turganda to‘lqin-to‘lqin bo‘lib uyulib qolgan top-toza 
qizg‘ish mayda qum ustidan yurdi. Boshiga surpdan sallaga o‘xshatib tomog‘igacha qattiq o‘rab olgan 
oppoq qorday katta elachakdan boyvuchchaning faqat yuzi ko‘rinardi; elachakda kampir biroz 
yashargandek tuyulsa-da, chakkasidan oq sochlari ko‘rinib turardi. Boyvuchcha qarisa ham jismonan 
hali baquvvat, hatto xushbichim edi. Olmoshni kelin qilib tushirgungacha butun tirikchilikni o‘zi qilar 
edi-da — to‘rtta erkak: uch o‘g‘il bilan eriga qarashning o‘zi bo‘lmaydi, uy ishlarida esa, erkaklarning 
foydasidan zarari ko‘proq. 
Ko‘l yoqasidagi qum ustida ohista oyoq bosar ekan, Kerto‘lg‘a-zaifa dunyo va oila tashvishlarini bir 
zum unutgandek, fikrini jamlab, ko‘lga qarab yurdi-da, qandaydir hayajon va ruhiy ko‘tarinkilik bilan 
o‘ynoqi moviy suv yuziga, uzoq-uzoqlarda bo‘zarib turgan qorli cho‘qqilarga, tog‘ tepalaridagi xira 
bulutlarga nazar tashladi. Bularning hammasi odam uchun makon qilib yaratilgan zohiriy bir keng 
dunyo, iloh kabi qudratli, uning yerdagi timsoli kabi hayotbaxsh dunyo ediki, bani bashar ana shu 
dunyo izmida bo‘lib kelgan. 
Kerto‘lg‘a-zaifa ko‘pirib kelib-ko‘pirib qaytib turadigan qirg‘oq to‘lqini yetar-etmas joyda mayda 
shag‘allar ustida to‘xtadi. Elomon ham bir qo‘li bilan otni yetaklab, ikkinchisida tozisini ushlab shu 
yerga keldi. Ona cho‘kka tushib o‘tirdi, o‘g‘li ham cho‘kkaladi; shundan keyin kampir sekin va ohista 
pichirlab Ko‘lga yolvora boshladi:
— Ey, Issiqko‘l, sen Yerning ko‘zisan, sen har doim osmonga boqib turasan. Men senga iltijo 
qilaman, sen — mangu, muzlamaydigan Issiqko‘lsan, men Ko‘kka, hokimi taqdir bo‘lmish Tangriga 
munojot qilaman, Tangri sening qa’ringga nazar tashlaganda mening o‘tinchlarimni bilib olajak. 
Ey Tangri, xatarli va dahshatli damlarda o‘yrotlarga qarshi kurashda bizga kuch-qudrat ber. 
Tog‘laringda sening ne’matlaringdan tatib, yaylov-o‘tloqlaringda chorva mollarini boqib kun ko‘radigan 
olti aymoqli qirg‘iz xalqimizni o‘zing asra. Bizning o‘choqlarimizning o‘yrot otlari tuyoqlari ostida 
toptalishiga yo‘l qo‘yma. Odil bo‘l — ayovsiz ochiq jangda bizga g‘alabangni darig‘ tutma. Huv, anavi 
tog‘lar ortida, Tolchuy vodiysida nimalar bo‘layotganini bilmaymiz. Na bir xabar bor, na bir chopar bor 
jang maydonidan — kutaverib ko‘zlarimiz teshildi, yuraklarimiz adoyi tamom bo‘ldi. Nimalar bo‘lyapi? 
Bizlarni ertaga nimalar kutyapti? Tangrim, dushman bilan ayovsiz jang qilish uchun ketgan 


Chingizxonning oq buluti (qissa). Chingiz Aytmatov 

Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   57




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin