3.4 VERGİNİN SOSYAL FAYDASI AÇISINDAN DEĞERLENDİRME Vergilendirme politikasının etkin bir şekilde oluşturulması bakımından,
mükellef davranışlarının göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Mükelleflerin
bireysel nitelikteki tavır ve davranışları, genelleştiği ölçüde vergi sisteminin başarısı
üzerinde etkili olmaktadır
124
.
Soysal hukuk devleti olarak nitelendirilen ülkemizde vergilerin sosyal ve
ekonomik yaşantıyla iç içe olmaları gerekmektedir. Bu gereklilik sonucunda
vergilendirme ile seçilmiş sektörlere yönelik birtakım teşviklerde bulunulabilir.
Uygulanacak vergisel teşvikler bir sektörü desteklerken diğer bir sektör üzerinde
olumsuz ekonomik etkilere sebep olabilir. Sektörler arasında ticari anlamda örülmüş
bağlar mevcuttur. Örneğin sigorta sektöründe yaşanılan birtakım gelişmeler sigorta
ürünlerinden sıklıkla yararlanmak zorunda olan dış ticaret faaliyeti sürdüren şirketleri
de etkiler. Sosyal hukuk devleti olmanın getirmiş olduğu gereklerden birisi de ülke
ekonomisinde büyümenin bir bütün olarak sağlanmasıdır. Sigortacılık sektöründe
vergilendirme verilebilecek devlet desteği sınırlıdır. Vergilendirme ile gösteren
sigorta sektörünün tek başına desteklenmesi düşünülemez. Pareto optimumuna göre
bir kişinin refah düzeyinde meydana gelen bir artış bir başka kişinin refahında kayba
sebep olmaksızın gerçekleştirilmelidir. Aynı esas vergi harcamalarının
uygulanmasında da geçerlidir.
Bir sektör için söz konusu olan vergi
kolaylıkları bir başka sektör üzerinde olumsuz etki yaratmaksızın uygulanmalıdır.
Sosyal devlet, vergilendirme aracını bir yandan sosyal adaletin, gelirin ve servetin
123
Mualla ÖNCEL, Ahmet KUMRULU ve Nami ÇAĞAN, s. 24.
124
A. AKDOĞAN, s. 178.
71
yeniden dağılımının gerçekleştirilmesinde, diğer yandan da planlı kalkınma için
gerekli özendirici tedbirleri alırken kullanmaktadır
125
.