Microsoft Word etno kitab son srift 12
Yüklə 1,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ETNOPSİXOLOGİYA
172 görərsəniz bunun mənası “Bu evdə xəstə var, qapının önündə və ya küçədə gurultu etmə” deməkdir. Qırmızı çiçək var isə “Bu evdə gəlinlik çağına gəlmiş, bekar qız var. Evin önündən keçərkən danışığına diqqət et” deməkdir. Sədəqə daşı. Keçmişdə məscid və türbələrin önündə sədəqə daşları olardı. Göstərişi sevməyən varlılar sədəqələrini daşların üzərinə buraxar, ehtiyacı olan da gecə gəlib alardı. Beləliklə işləmək gücündə olmayan insanlar dilənməkdən qurtulmuş olurdu. Hədiyyə ilə bağlı ənənə. Hədiyyə qarşılıq gözləmədən və könüllü verilir. Bu, dostluğu daha da mehribanlaşdırmaq, sevgi- məhəbbəti artırmaq, gücləndirmək, əlamətdar günləri xatırlamaq və dəstək vermək məqsədi daşıyır. İslamda belə hədiyyə verilməsi müsbət vurğulanır. Quran “Ehsan edin, şübhə yox ki, Allah-Təala lütf edənləri sevir” deyə buyurur. Hz.Muhəmməd hədiyyəni “Allahın sevdiyi əxlaq” adlandıraraq bunun insanlar arasındakı sevgi bağlarının qüvvətlənməsinə xidmət etdiyini bildirib. Peyğəmbərin xanımı Aişə deyir ki, “Rəsulullah hədiyyə qəbul edər və ona qarşılıqsız qalmazdı”. Özü də deyərdi ki, “Səfərdən döndüyünüz zaman ailənizə hədiyyə ilə gəlin”. Bir millətin varlığı onun mədəni zənginliklərini nə dərəcədə yaşatmasıyla bağlıdır. Doğum, sünnət, qız istəmə, nişan, toy, bayram kimi adət-ənənələrin ən gözəl xüsusiyyətlərindən biri bu günlərdə hədiyyələrin verilməsi, könülü sevindirməsidir. Qədim Türklərin Yeni ili və Bahar bayramı olan Novruzda da hər kəs kiçik də olsa, yaxınlarına hədiyyə verir. Osmanlı zamanı Novruz günlərində sultan və baş vəzir tərəfindən sarayın bütün çalışanlarına hədiyyələr paylanırdı. Eyni zamanda, dövlətin vəzifəli şəxsləri Novruz münasibətilə sultana hədiyyələr təqdim edirdilər. Bu hədiyyələr əsasən at, paltar və qiymətli daş-qaşlardan ibarət olurdu. Amma əsas şərt hədiyyənin maddi ölçüsü deyil, onun əhəmiyyətli gündə alınıb-verilməsidir. Hətta “Yarım alma, könül alma, dostum məni xatırlasın, lap bir almayla da olsa” kimi atalar sözləri hədiyyənin bu baxımdan dəyərini vurğulayır. |